Chức năng của gan là gì?
Ngủ muộn ảnh hưởng đến gan nghiêm trọng.
Các chức năng của gan vẫn còn đang trong giai đoạn khám phá nên rất khó để có thể đưa ra con số chính xác về số lượng công việc mà gan phải làm mỗi ngày. Tuy nhiên, theo một số nhà nghiên cứu, hiện nay gan có thể thực hiện khoảng 500 vai trò riêng biệt.
Những chức năng của gan bao gồm:
Sản xuất mật
Mật giúp ruột non phân giải và hấp thụ chất béo, cholesterol cùng một số vitamin. Mật bao gồm muối mật, cholesterol, bilirubin, chất điện giải và nước.
Hấp thu và chuyển hóa bilirubin
Bilirubin được hình thành từ sự phân hủy của hemoglobin. Chất sắt giải phóng từ hemoglobin được lưu trữ trong gan hoặc tủy xương. Tủy xương sẽ sử dụng các chất sắt này để tạo ra các tế bào máu thế hệ tiếp theo.
Hỗ trợ quá trình đông máu
Vitamin K đóng vai trò thiết yếu để tạo ra một số chất đông máu nhất định giúp đông máu. Sự hiện diện của mật góp phần cho quá trình hấp thụ vitamin K của cơ thể. Nếu gan không sản xuất đủ mật, cơ thể không sản sinh đủ các yếu tố đông máu.
Chuyển hóa carbohydrate
Gan là nơi lưu trữ carbohydrate, dưới dạng glycogen, và đồng thời phân giải chúng thành glucose (đường). Tiếp đó, các phân tử đường này sẽ di chuyển vào máu nhằm duy trì mức đường trong máu bình thường. Bất cứ khi nào cơ thể cần thêm năng lượng, gan sẽ giải phóng glycogen.
Lưu trữ vitamin và khoáng chất
Một chức năng của gan khác là lưu trữ vitamin A, D, E, K và B12. Trong một số trường hợp, vitamin còn có thể được trữ trong vài năm được giữ lại để dự phòng. Bên cạnh đó, chức năng của gan còn bao gồm dự trữ sắt từ hemoglobin dưới dạng ferritin, nhằm sẵn sàng tạo ra các tế bào hồng cầu mới.
Chuyển hóa chất béo
Mật phá vỡ chất béo và làm cho chúng dễ tiêu hóa hơn.
Lọc máu
Chức năng của gan phổ biến nhất là lọc và loại bỏ các hoạt chất không có lợi ra khỏi cơ thể, bao gồm các hormone, như estrogen và aldosterone, cùng những độc tố từ bên ngoài cơ thể, bao gồm rượu và các loại thuốc mà bạn dùng.
Chức năng miễn dịch
Gan là một phần của hệ thống thực bào đơn nhân. Nó chứa số lượng lớn các tế bào Kupffer (đại thực bào) liên quan đến hoạt động miễn dịch. Những tế bào này phá hủy mọi tác nhân gây bệnh có thể xâm nhập vào gan qua ruột.
Sản xuất albumin
Albumin là protein phổ biến nhất trong huyết thanh. Nó vận chuyển axit béo và hormone steroid để giúp duy trì áp lực máu ổn định và ngăn ngừa rò rỉ mạch máu.
Tổng hợp angiotensinogen
Hormone này làm tăng huyết áp bằng cách thu hẹp các mao mạch lại khi nhận được cảnh báo bởi sự sản sinh renin (enzyme) ở thận.
Thức khuya gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến gan
Buổi tối vào khoảng từ 23 giờ đến 1 giờ sáng hôm sau là thời gian hệ thống sinh học của cơ thể nghỉ ngơi, trong khi gan tập trung làm nhiệm vụ thải độc, loại bỏ các chất dư thừa, độc hại mà cơ thể đã hấp thụ.
Từ 1 đến 3 giờ sáng là lúc túi mật đẩy mạnh tiêu hóa chất béo, mỡ xấu và cholesterol. Các chức năng này sẽ đạt hiệu quả cao nhất nếu cơ thể ở trong trạng thái ngủ say. Do đó nếu chúng ta thức khuya sẽ làm thay đổi đồng hồ sinh học tự nhiên, làm tăng sinh nhiều phản ứng oxy hóa sản sinh ra nhiều chất trung gian độc hại, gây khó khăn cho quá trình thực hiện nhiệm vụ thải độc của gan, thậm chí có thể làm tổn thương gan.
Không những thế, thiếu ngủ hoặc nghỉ ngơi không hợp lý có thể dẫn đến sự thiếu hụt máu ở gan, ảnh hưởng đến sự nuôi dưỡng tế bào gan làm giảm khả năng miễn dịch của cơ thể. Với người nhiễm virus viêm gan B, tế bào bị hư hại sẽ rất khó phục hồi và có khả năng nguy hiểm hơn.
Vì vậy nên nghỉ ngơi trước 23 giờ để có được giấc ngủ sâu vào khoảng từ 1 đến 3 giờ sáng, bởi đây là thời gian tốt nhất nuôi dưỡng máu trong gan. Đồng thời, nên ngủ đủ giấc, trung bình 8 tiếng mỗi ngày.