Nằm than hoặc ở phòng kín, tránh gió tuyệt đối
Nhiều người nghĩ rằng sản phụ phải nằm than, đóng kín cửa để tránh nhiễm lạnh. Thực tế, điều này dễ khiến phòng bí bách, tăng nguy cơ ngạt thở hoặc nhiễm độc khí CO. Thay vào đó, mẹ nên ở phòng thoáng mát, tránh gió lùa trực tiếp nhưng vẫn đảm bảo lưu thông không khí.
.jpg)
Ảnh minh họa. (Nguồn ảnh: Internet)
Kiêng tắm gội quá lâu
Quan niệm “ở cữ 1 tháng không tắm” khiến nhiều sản phụ khó chịu, dễ nhiễm khuẩn da, viêm tuyến mồ hôi. Mẹ hoàn toàn có thể tắm gội bằng nước ấm sau sinh vài ngày (khi sức khỏe ổn định), tắm nhanh và lau khô người ngay.
Tuyệt đối không được đọc báo, xem tivi
Nhiều bà mẹ sau sinh muốn giải tỏa stress bằng cách đọc báo, xem tivi nhưng ngay lập tức họ bị mẹ chồng, hoặc những người lớn tuổi ngăn cản bởi sợ sản phu suy giảm thị lực.
Thực tế, thị lực của người phụ nữ trước và sau khi sinh không có sự khác biệt. Chỉ trong trường hợp các bà mẹ không cân đối được thời gian chăm sóc con và thời gian nghỉ ngơi khiến cơ thể kiệt sức thì mắt mới rơi vào tình trạng mệt mỏi. Các sản phụ được khuyên nên xem tivi, đọc sách báo để cập nhật tin tức, đồng thời cũng giảm chứng trầm cảm, stress sau sinh.
Chỉ ăn cơm nóng với thịt kho, trứng
Thực đơn đơn điệu, thiếu rau xanh và trái cây sẽ khiến mẹ dễ bị táo bón, thiếu vitamin, ảnh hưởng nguồn sữa. Sau sinh, mẹ cần ăn đa dạng: Cá, thịt nạc, rau, trái cây, ngũ cốc… để vừa phục hồi cơ thể vừa đảm bảo dinh dưỡng cho bé.
Uống ít nước để tránh són tiểu
Nhiều mẹ sợ uống nhiều nước gây són tiểu hoặc bụng to, nhưng điều này dễ dẫn đến mất nước, giảm tiết sữa. Nên uống đủ 2–2,5 lít nước/ngày, chia thành nhiều lần.
Không vận động trong thời gian dài
Việc nằm quá nhiều khiến tuần hoàn máu kém, dễ đau lưng, cứng khớp và tăng nguy cơ huyết khối tĩnh mạch. Sản phụ nên vận động nhẹ nhàng như đi lại trong phòng, tập thở sâu, tập tay chân để cơ thể nhanh hồi phục.
Kiêng quan hệ quá lâu hoặc không đúng thời điểm
Một số mẹ kiêng đến 6–12 tháng, số khác lại quan hệ quá sớm khi vết thương chưa lành. Thời điểm an toàn thường là sau 6 tuần (sinh thường) hoặc 8 tuần (sinh mổ), nhưng cần tùy vào tình trạng hồi phục của cơ thể.
Không chăm sóc răng miệng
Nhiều mẹ sợ đánh răng gây “lạnh răng” nên chỉ súc miệng bằng nước muối. Việc này dễ dẫn tới hôi miệng, viêm lợi, sâu răng. Sau sinh, nên đánh răng nhẹ nhàng bằng nước ấm 2 lần/ngày để tránh vi khuẩn phát triển.
Tránh tiếp xúc ánh sáng
Một số sản phụ kiêng ra nắng vì sợ “đen da” hay “mất sữa”. Thực tế, ánh sáng mặt trời buổi sáng giúp tổng hợp vitamin D, tốt cho xương và tâm trạng. Mẹ có thể tắm nắng nhẹ vào sáng sớm khoảng 10–15 phút.
Ngủ ngày quá nhiều, thức đêm chăm con liên tục
Việc đảo lộn đồng hồ sinh học khiến mẹ dễ rơi vào trầm cảm sau sinh, giảm sức đề kháng. Nên tranh thủ ngủ khi bé ngủ và chia ca chăm bé với người thân để giữ sức khỏe tinh thần.
Thời gian ở cữ sau sinh phù hợp nhất
Truyền thống từ ngày xưa cho rằng, mẹ sau sinh cần ở cữ trong vòng 100 ngày (tương đương 3 tháng 10 ngày) với những quy định nghiêm ngặt như không được tiếp xúc với người lạ, không nói chuyện nhiều, không tắm rửa, nhằm tránh tình trạng ốm đau và các vấn đề khác như đau xương khớp, đau đầu sau sinh.
Tuy nhiên, những quan niệm này không hoàn toàn chính xác và có thể gây hại cho sức khỏe của mẹ và bé. Theo các bác sĩ chuyên khoa sản, thời gian nghỉ dưỡng sau sinh tốt nhất là khoảng 30 ngày (tương đương 1 tháng). Đặc biệt, sau khi sinh, mẹ có thể tắm rửa sau khoảng 3 - 4 ngày. Thậm chí, trong mùa hè mẹ có thể tắm ngay sau 1 ngày để cảm thấy thoải mái và sảng khoái.
Mặc dù chế độ chăm sóc sau sinh và ở cữ sau sinh đúng cách hiện đại đã linh hoạt hơn nhưng vẫn có một số hạn chế mà mẹ cần tuân thủ như hạn chế vận động mạnh, giảm căng thẳng, tránh làm việc nặng và không tình dục trong thời gian nghỉ dưỡng sau sinh.
Chế độ ở cữ sau sinh đúng cách và khoa học
Để ở cữ sau sinh đúng cách, dưới đây là những lời khuyên giúp mẹ bỉm nghỉ ngơi, duy trì chế độ dinh dưỡng và chăm sóc trẻ tốt nhất:
Không kiêng cữ quá mức: Tránh kiêng cữ quá mức và vẫn phải đảm bảo lượng dinh dưỡng cần thiết để hỗ trợ sự phục hồi của cơ thể và sản xuất sữa cho con. Việc ăn uống đa dạng bao gồm nhiều rau xanh và vitamin là quan trọng vì hệ miễn dịch của mẹ vẫn đang yếu.
Tránh thực phẩm có hại: Mẹ nên tránh các loại thức ăn lên men, thực phẩm đông lạnh, thức ăn sống và các sản phẩm chế biến sẵn vì chúng có thể gây hại cho sức khỏe của mẹ và em bé.
Nghỉ ngơi hợp lý: Sau khi sinh, mẹ cần ở cữ sau sinh đúng cách, chỉ nên ngồi khi cần cho bé bú, còn lại nên tận dụng thời gian nghỉ ngơi và thỉnh thoảng đứng lên đi lại nhẹ nhàng. Ngồi quá lâu mà không có sự nghỉ ngơi đủ có thể gây đau nhức vùng lưng sau này, đặc biệt khi thời tiết thay đổi.
Giấc ngủ đầy đủ: Trong thời gian ở cữ, việc ngủ đủ giấc rất quan trọng để phục hồi sức khỏe và thúc đẩy sản xuất sữa. Nghe nhạc nhẹ có thể giúp mẹ có giấc ngủ sâu hơn mà không ảnh hưởng đến bé.
Tránh thiết bị điện tử: Sử dụng quá nhiều thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính có thể gây mờ mắt và ảnh hưởng đến sức khỏe mắt. Ở cữ sau sinh đúng cách là mẹ nên hạn chế sử dụng chúng để bảo vệ sức khỏe của mình.
Biện pháp tránh thai: Khi quan hệ tình dục trở lại, mẹ nên sử dụng biện pháp tránh thai phù hợp để tránh mang thai không mong muốn.
Chăm sóc vết mổ và vùng sinh môn: Nếu sinh mổ, mẹ cần chú ý chăm sóc vết thương để tránh viêm nhiễm. Ngâm mình trong nước ấm và lau sạch vết mổ là những biện pháp hữu ích.
Tư thế ngồi, nằm hợp lý: Mẹ cần tránh ngồi xổm hoặc nằm ngửa vắt chân để tránh gây áp lực lên tử cung và nguy cơ sa tử cung. Nếu cần, có thể chườm nước ấm để giảm đau nhức.
Không vận động quá mạnh: Tập thể dục nhẹ nhàng là tốt cho sức khỏe nhưng nên hạn chế các bài tập mạnh mẽ để tránh gây tổn thương cho cơ thể.
Tránh sử dụng chất kích thích: Rượu bia và các loại đồ uống có cồn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé, nên hạn chế hoặc tránh xa.
Kiêng quan hệ tình dục sớm: Mẹ cần đợi ít nhất 4 - 6 tuần sau sinh trước khi quan hệ tình dục để cơ thể có thời gian hồi phục đầy đủ.
Không sử dụng thuốc một cách tự ý: Mẹ cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, đặc biệt là trong thời gian cho con bú.
Hạn chế căng thẳng và mệt mỏi: Cố gắng giảm stress sau sinh, đồng thời tìm những cách để giữ tinh thần thoải mái và tích cực là điều cần thiết khi ở cữ sau sinh đúng cách.
