Ngay từ năm 1935, các nhà khoa học đã chỉ ra rằng việc hạn chế lượng calo tiêu thụ vào cơ thể có thể làm tăng tuổi thọ đáng kể của động vật có vú, trong đó có con người.
Các nhà nghiên cứu từ Trường Y khoa Lewis Katz (LKSOM) thuộc Đại học Temple (Philadelphia, Mỹ) đã phần nào làm sáng tỏ cơ chế có thể giải thích tại sao hạn chế calo lại có lợi cho tuổi thọ.
Chế độ ăn calo thấp giúp tăng tuổi thọ. Nguồn ảnh: Internet
Theo TS. Jean-Pierre Issa, Giám đốc Viện Nghiên cứu Ung thư Fels tại LKSOM, nó có liên quan đến cơ chế ngoại di truyền mang tên “tăng giảm methyl hóa” (methylation drift). Cơ chế ngoại di truyền cũng có thể xác định tại sao một số động vật có vú sống lâu hơn những loài khác.
Thế nào là tăng giảm methyl hóa?
Methyl hóa DNA là một cơ chế ngoại di truyền thông thường. Các sinh vật khác nhau, từ loài nấm đến người, sử dụng nó để điều chỉnh biểu hiện gene, nghĩa là để xác định bản sao của gene đang ở trạng thái nào.
TS. Issa cho biết: “Các mô hình methyl hóa DNA tăng giảm đều đặn trong suốt cuộc đời, vì thế việc methyl hóa tăng ở một số vùng của bộ gene và giảm ở những chỗ khác”.
Methyl hóa là một sự thay đổi sinh hóa của DNA tạo ra các thẻ (tags) trên gene và các thẻ này kiểm soát sự nhận biết tế bào.
“Các thẻ này tương tự như các thẻ đánh dấu trang sách/bookmark cho biết tế bào phải làm gì và khi nào cần làm điều đó. Nếu những thẻ đánh dấu trang này bị mất hoặc thay đổi, thì tế bào mất đi một chút danh tính của nó. Tăng giảm methyl hóa là một thước đo tổng hợp số lượng bao nhiêu thẻ đã thay đổi”, TS. Issa giải thích.
Nhiều nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng methyl hóa DNA có xu hướng trôi dạt theo độ tuổi.
Tăng tuổi thọ bằng cách hạn chế lượng calo
Để tìm hiểu cách tăng tuổi thọ, các nhà nghiên cứu đã hạn chế lượng calo tiêu thụ ở các đối tượng theo tỷ lệ: 40% ở chuột 3,4 tháng tuổi; 30% ở khỉ từ 7 - 14 tuổi.
Lượng calo của chúng bị hạn chế trong một thời gian dài, nghĩa là những chú khỉ phải áp dụng chế độ ăn kiêng với lượng calorie thấp cho đến khi chúng 22 - 30 tuổi, và ở chuột là từ 2 - 3 tuổi.
Ở cả hai loài, tác động của việc hạn chế calo là rất lớn. “Tuổi máu methyl hóa” (blood methylation age) của khỉ dường như trẻ hơn 7 tuổi so với tuổi thật của chúng. Cả hai loài đều cho thấy sự thay đổi methyl hóa có thể so sánh với các đối tượng trẻ hơn.
Các phát hiện này đã phần nào là tiền đề chứng minh “sự tăng giảm ngoại di truyền là một yếu tố quyết định tuổi thọ ở động vật có vú”.
Những phát hiện này có thể có ý nghĩa quan trọng đối với các bệnh liên quan đến tuổi, bao gồm đái tháo đường, ung thư, bệnh tim mạch và một số bệnh thoái hóa thần kinh.
Thực phẩm chứa calo thấp
Thịt lõi mông bò: Không có lý do gì ngăn cản bạn không được thưởng thức món bít tết trong lúc đang cần giảm cân hay phải kiểm soát cân nặng. Thịt bò rất giàu dinh dưỡng và đóng vai trò như một nguồn cung cấp vitamin B12 và sắt lý tưởng. Sắt là một dưỡng chất thiết yếu, giúp vận chuyển oxy đi khắp cơ thể, trong khi vitamin B12 giúp ích cho việc hình thành các tế bào hồng cầu. Mặt khác, thịt lõi mông bò rất nhiều nạc, do đó bạn không nên chế biến quá lâu để tránh thịt bị cứng, xơ và khô.
Thịt gà không xương, bỏ da: Thịt gà là một loại thực phẩm ít calo, dễ dàng chế biến và đóng vai trò như nguồn cung protein tuyệt vời. Bạn có thể hạn chế lượng calo nạp vào cơ thể bằng cách loại bỏ tất cả da và mỡ có thể nhìn thấy.
Ức gà tây: Ức gà tây có nhiều protein, vitamin B6 và vitamin B3. Các Vitamin nhóm B giúp cơ thể bạn phá vỡ thức ăn và chuyển hóa thành năng lượng nhanh hơn. Bên cạnh đó, đây là thực phẩm ít calo mà bạn có thể dễ dàng tìm thấy ở các siêu thị.
Thịt lợn thăn: Thịt thăn là phần ngon nhất trong số các bộ phận ở lợn. Ngoài ra, thịt lợn thăn chứa rất ít calo nhưng lại giàu vitamin B cũng như dồi dào lượng protein chất lượng. Do vậy, bạn có thể thưởng thức thịt thăn luộc cùng salad rau cải để giúp ích cho quá trình giảm cân.
Cá tuyết: Cá tuyết là một loại cá nạc, trắng, giàu protein nhưng ít calo. Thịt cá cũng dồi dào vitamin B12, iốt, selen và chứa một lượng vừa đủ axit béo omega-3. Iốt rất quan trọng đối với chức năng của não bộ và hoạt động tuyến giáp nhưng nhiều người không bổ sung đầy đủ chất này thông qua chế độ dinh dưỡng. Vì vậy, bạn có thể nghĩ đến cá tuyết như một món ăn tuyệt vời.
Cá hồi: Cá hồi là một loại cá béo chứa omega-3, loại axit béo tốt cho tim. Cá hồi cũng giàu vitamin B12 và thuộc một trong số ít thực phẩm tự nhiên chứa lượng vitamin D cao. Yếu tố này rất quan trọng bởi tình trạng thiếu vitamin D là một vấn đề phổ biến có liên quan đến các vấn đề sức khỏe khác nhau, chẳng hạn như loãng xương, ung thư, các bệnh tự miễn và huyết áp cao.
Sò điệp: Sò điệp là thực phẩm ít calo với hương vị thanh đạm. Khi chế biến sò, bạn hãy thưởng thức sò điệp hấp hoặc nướng, tránh các món ăn kèm với nước sốt nhiều dầu mỡ.
Hàu: Theo các chuyên gia, bạn chỉ cần tiêu thụ 1 con hàu sẽ giúp cung cấp 100% lượng vitamin B12 mà cơ thể cần mỗi ngày cũng như kẽm và selen. Việc bổ sung selen đầy đủ có thể làm giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới. Do vậy, đây là thực phẩm ít calo mà bạn không nên bỏ qua.
Cải thảo: Cải thảo không những ngon, dễ chế biến mà còn chứa nhiều vitamin C, vitamin K và một lượng đáng kể folate. Cải thảo xào dầu hào là món ăn lý tưởng để giữ trọn vẹn hương vị tuyệt vời cũng như giá trị dinh dưỡng của loại thực phẩm này.
Cải xoong: Cải xoong có màu xanh, vị hơi nồng và là một trong những loại rau giàu dinh dưỡng nhất mà bạn có thể ăn. Cải xoong tuy rất ít calo nhưng chứa một lượng lớn vitamin A, C và K. Bên cạnh đó, bạn hãy thử kết hợp loại cải này vào món salad, nấu canh hoặc xào cùng với các loại rau khác.
Dưa leo: Dưa leo (dưa chuột) có lượng calo thấp vì thành phần của chúng bao gồm chủ yếu là nước. Tuy nhiên, dưa chuột cũng chứa một lượng vitamin K1 vừa đủ và một số hợp chất thực vật có lợi.
Củ cải đỏ: Củ cải đỏ nằm trong danh sách những thực phẩm chứa ít calo với hương vị tuyệt vời. Loại rau ăn củ này cũng chứa khá nhiều vitamin C kèm theo và một lượng nhỏ folate.
Rau cần tây: Cần tây thuộc một trong những loại thực phẩm có ít calo nhất. Bạn có thể làm nước ép cần tây hoặc chế biến sơ qua để giữ trọn vẹn chất dinh dưỡng có trong loại rau này.
Cải xoăn: Cải xoăn kale là một loại rau cực kỳ bổ dưỡng nhưng lại thuộc nhóm thực phẩm có ít calo. Bạn có thể bổ sung đầy đủ lượng vitamin A, C và K1 mà cơ thể cần mỗi ngày chỉ bằng cách ăn 68 gram cải xoăn. Trên thực tế, 1 khẩu phần cải xoăn còn cung cấp gấp bảy lần lượng vitamin K mà bạn cần trong một ngày. Vitamin K là khoáng chất rất quan trọng cho quá trình đông máu nhưng không quá nhiều người quan tâm đến việc bổ sung loại vitamin này, dẫn đến ảnh hưởng sức khỏe về sau.
