Trong cái nắng không quá gay gắt, chiếc máy gặt đập liên hợp chạy thoăn thoắt trên cánh đồng rộng lớn đang trĩu hạt hứa hẹn mùa bội thu. Hôm nay, anh em Nam ở xã Vĩnh Chánh (huyện Thoại Sơn, An Giang) cùng mẹ ra đồng. Nếu trước đây, việc gặt lúa khá tốt công tốn sức, thì nay công việc này trở nên “nhàn tênh” khi có sự hỗ trợ của các thiết bị máy móc. Với Nam, niềm vui không chỉ được lăn lóc trên cánh đồng thơm mùi lúa chín mà còn được săn những chú chuột đồng.
Men theo những đám lúa trang trĩu hạt đó chính là những chú chuột đồng béo ú. |
Ở miền Tây, thịt chuột là món ăn đặc biệt, rất được ưa chuộng. Chuột được gọi với cái tên dân dã là nai đồng khi thịt của loài động vật này rất ngon. Vì thế, việc săn chuột diễn ra quanh năm, nhưng nhiều nhất vẫn là vào mùa thu hoạch lúa và chuẩn bị sạ lúa. Núp sau những đám lúa trĩu hạt chính là những chú chuột béo tròn.
Để săn chuột có nhiều hình thức như: đào hang, bẫy chuột, xiệt chuột, dùng chó… Nhưng vào mùa gặt lúa, việc săn bắt chuột sẽ dễ dàng hơn bằng những chiếc bẫy đặt sẵn theo hướng đường chuột tháo chạy. Với Nam và chúng bạn, việc săn bắt chuột cực vui khi chỉ cần đi theo mắt gặt, máy cắt đến đâu những chú chuột béo núp lao, chỉ chờ lúc này là lũ trẻ nhanh chân bắt lấy. Lấm lem một chút bùn, sau buổi gặt, thành quả của Nam và chúng bạn là hàng chục nai đồng.
Thành quả của một buổi gặt chính là những chú chuột mập mạp |
Nói về chế biến món nai đồng này, cơ man là các mon ngon như chuột cống nhum (loại chuột đồng) hấp lá chanh, chuột đồng áp chảo, chuột đồng rang muối, chuột xào xả ớt, chuột quay lu….Có những món chế biến khá công phu đậm vị miền Tây như chuột khìa nước dừa.
Chuột sau khi sơ chế, tẩm ướp với hỗn hợp gồm hành tỏi, ngũ vị hương, đường, muối, bột ngọt dồn vào bụng chuột, rồi cho vào chảo, chiên chín. Khi chuột vàng đều, vớt khỏi chảo, xếp vào nồi, đổ nước dừa ngập thịt chuột, hầm lên lửa liu riu. Khi cạn nước, tiếp tục châm nước dừa, đun sôi rồi bắc xuống, cho lạc (đậu phộng) rang chín vào. Món này ăn kèm xà lách, rau thơm, muối chanh tiêu hay nước chấm tỏi ớt.
Thịt chuột trở thành nguyên liệu đặc biệt để chế biến nhiều món ăn ngon. |
Nhưng cũng có món chế biến rất đơn giản như món chuột nướng. Chuột sau khi làm sạch, ướp với muối hột, kẹp vào thanh tre nướng trên đống than đỏ rực. Khi chuột gần chín, trộn muối hạt, sả băm nhuyễn rang với ít mật ong phết lên trên. Khi ăn, xé từng miếng thịt chuột nướng nóng hổi, kẹp chung với các món rau răm, rau thơm, khế, xoài xanh, chuối chát, chấm muối sả. Dù chế biến công phu hay đơn giản, thì điểm chung của các món này chính là rất ngon, vị rất riêng và vô cùng hấp dẫn.
Nhiều người lựa chọn săn chuột làm nghề nghiệp chính. |
Theo chia sẻ của người dân nơi đây, để có món ăn ngon từ thịt chuột, đầu tiên phải chọn chuột. Nên chọn chuột đồng, chuột bãi hay chuột lai nhím khoảng 2-3 lạng là ngon nhất. Khi làm chuột, người chế biến ít khi dùng nước để rửa trực tiếp (nếu có thì chỉ rửa trước khi làm thịt, cạo lông). Thông thường chuột sẽ được đem thui, cạo sạch lông, mổ và loại bỏ lòng, đầu, những bộ phận nhỏ rồi ướp gia vị.
Chuột mang về thu nhập khá lớn cho nhiều người dân Miền Tây. |
Chuột đồng đã trở thành đặc sản, được tiêu thụ ở nhiều nhà hàng, quán nhậu ở các tỉnh miền Tây, TPHCM và cả miền Bắc. Vì vậy, nhiều người coi đó như một nghề. Họ thường thành lập từng “đội” săn chuột và bán thành quả lao động cho thương lái. Hiện tại, giá chuột cống nhum ở mức 80-120 nghìn đồng/kg; chuột cơm sống 55-70 nghìn đồng/kg, (tùy loại).