Liên quan đến việc gian lận điểm thi THPT Quốc gia năm 2018 xảy ra tại Hòa Bình, ngày 11/3, Cơ quan an ninh điều tra Bộ Công an vừa hoàn tất kết luận điều tra, đồng thời đề nghị VKSND Tối cao truy tố 3 người liên quan về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Các bị can gồm: Nguyễn Quang Vinh (53 tuổi, nguyên Trưởng phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục, Sở GDĐT tỉnh Hòa Bình), Đỗ Mạnh Tuấn (40 tuổi, Phó hiệu trưởng trường phổ thông dân tộc nội trú THCS và THPT huyện Lạc Thủy, tỉnh Hòa Bình) và Nguyễn Khắc Tuấn (38 tuổi, chuyên viên Phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục).
Nguyễn Khắc Tuấn và Ðỗ Mạnh Tuấn.
Bản kết luận điều tra xác định, ngày 15/5/2018, Sở GD&ĐT tỉnh Hòa Bình có quyết định thành lập Hội đồng thi THPT quốc gia năm 2018. Nguyễn Quang Vinh, Đỗ Mạnh Tuấn và Nguyễn Khắc Tuấn đều nằm trong tổ chấm thi trắc nghiệm, trong đó bị can Vinh làm tổ trưởng. Quá trình thực chấm thi, 3 bị can này cùng một số người liên quan đã sửa chữa, nâng điểm bài thi cho nhiều thí sinh.
Theo Cơ quan ANĐT, đầu tháng 5/2018, Vinh bàn bạc, chỉ đạo Đỗ Mạnh Tuấn nâng điểm thi trắc nghiệm. Hai bị can thống nhất sửa trực tiếp trên bài thi của thí sinh, trước khi đưa vào máy quét file ảnh bài làm gửi về Bộ GD&ĐT.
Vinh lo phần việc liên quan đến chìa khóa phòng để bài thi trắc nghiệm và niêm phong cửa, còn Đỗ Mạnh Tuấn trực tiếp sửa bài thi. Sau đó, Mạnh Tuấn bàn bạc với Khắc Tuấn để cùng thực hiện việc can thiệp, nâng điểm thi cho một số thí sinh theo chỉ đạo của Vinh.
Để không bị phát hiện, Vinh đã bố trí nhân sự và địa điểm chấm thi trắc nghiệm thuận tiện cho việc nâng điểm. Nếu Đỗ Mạnh Tuấn được bố trí chấm thi trắc nghiệm và sinh hoạt tại tầng 5 của nhà khách Hòa Bình thì lực lượng thanh tra và công an có nhiệm vụ giám sát lại ăn nghỉ, làm việc tại tầng 4. Giữa hai tầng này có cửa sắt được khóa để cách ly vào buổi tối.
Việc chấm thi trắc nghiệm diễn ra từ 29/6 đến 9/7/2018. Buổi tối các ngày từ 30/6/2018 đến 3/7/2018, Đỗ Mạnh Tuấn và Nguyễn Khắc Tuấn nhằm lúc đêm tối sử dụng chìa khóa do Nguyễn Quang Vinh cung cấp để vào phòng chỉnh sửa đáp án theo danh sách đã tập hợp sẵn.
Cụ thể, Mạnh Tuấn và Khắc Tuấn đã sử dụng dao rọc giấy rạch theo mép gấp niêm phong túi đựng bài thi số 2, số 1, lấy các bài thi của thí sinh cần nâng điểm, đối chiếu với đáp án của Bộ GD&ĐT, tẩy đáp án sai, dùng bút chì tô lại đáp án đúng. Hoặc tẩy tất cả đáp án rồi tô lại đáp án đúng theo điểm được yêu cầu.
Sau khi sửa, các đối tượng cho bài thi vào túi đựng bài, dùng ghim hoặc phết một lớp hồ dán lên tờ niêm phong bài thi để không bị phát hiện. Một số trường hợp thí sinh có bài thi đã “scan” lên vi tính chưa kịp sửa, Mạnh Tuấn mở máy vi tính rồi tiến hành scan lại toàn bộ tập bài thi và copy đè lên tập bài thi đã scan trước đó.
Cũng có trường hợp, chỉ “scan” riêng bài thi của thí sinh đã được sửa đáp án. Sau đó, các bài thi được thực hiện việc chấm điểm đúng theo quy chế của Bộ GDĐT mà không bị phát hiện.
Kết thúc việc chấm thi, Mạnh Tuấn đã nhờ Nguyễn Khắc Tuấn chuyển lại cho Quang Vinh chùm chìa khóa đã sử dụng để đột nhập vào phòng 504, thực hiện việc can thiệp, nâng điểm bài thi trắc nghiệm cho các thí sinh.
Căn cứ kết quả điều tra, lời khai của bị can, Cơ quan ANĐT Bộ Công an đã trưng cầu Viện khoa học hình sự Bộ Công an tiến hành giám định 210 bài thi trắc nghiệm của 77 thí sinh có dấu hiệu bị can thiệp, nâng điểm. Kết luận giám định, xác định 140/210 bài thi của 56 thí sinh tẩy xóa, chỉnh sửa đáp án, các đáp án trên bài thi trắc nghiệm không phải do cùng một người tô ra. Kết quả chấm thẩm định của Bộ GD&ĐT xác định 140 bài thi trắc nghiệm của 56 thí sinh (có danh sách kèm theo) được can thiệp, nâng điểm ít nhất từ 0,2 điểm đến cao nhất 9,25 điểm/ một môn thi.
Trong số này, có thí sinh Đỗ Nguyễn Hoàng Anh là cháu của Nguyễn Quang Vinh (môn toán nâng 4,6 điểm; môn ngoại ngữ 5,2 điểm). Trong việc can thiệp nâng điểm bài thi trắc nghiệm, bị can Đỗ Mạnh Tuấn thừa nhận được hưởng lợi bất chính 550 triệu đồng.
Đối với môn thi tự luận, Đỗ Mạnh Tuấn khai nhận còn được Vinh chỉ đạo làm “Sinh phách” (mã hóa số báo danh của thí sinh từ phần mềm quản lý thi) chấm thi tự luận môn ngữ văn, mặc dù Tuấn không có nhiệm vụ.
Thông qua việc làm “Sinh phách”, Đỗ Mạnh Tuấn tập hợp và đưa lại cho Vinh danh sách các thí sinh cần nâng điểm thi môn ngữ văn để Vinh chỉ đạo, xử lý. Kết quả chấm thấm định bài thi tự luận môn ngữ văn của Bộ GD&ĐT xác định có 22 bài thi của 22 thí sinh được chấm chênh lệch điểm từ 1,25 đến 4,75.
Song quá trình đấu tranh, cơ quan điều tra chưa có đủ căn cứ kết luận các cá nhân liên quan có dấu hiệu sai phạm trong việc can thiệp, nâng điểm thi tự luận môn ngữ văn nhà lời khai của Đỗ Mạnh Tuấn.
Quá trình điều tra, Cơ quan ANĐT Bộ Công an đã tiến hành điều tra mở rộng vụ án, xem xét trách nhiệm những người có quan hệ, nhờ Nguyễn Quang Vinh, Đỗ Mạnh Tuấn can thiệp; nâng điểm thi cho các thí sinh; trách nhiệm nhân thân thí sinh và thí sinh; trách nhiệm của thành viên Ban chỉ đạo Kỳ thi THPT của tỉnh và các thành viên còn lại của Hội đồng thi THPT quốc gia 2018 tỉnh Hòa Bình khi để xảy ra can thiệp, nâng điểm bài thi cho các thí sinh, tuy nhiên chưa có căn cứ để xử lý trong vụ án.
Theo Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an, kết quả điều tra còn xác định, trong kỳ thi THPT quốc gia năm 2017 tỉnh Hòa Bình, Nguyễn Khắc Tuấn đã trực tiếp can thiệp, nâng điểm bài thi trắc nghiệm cho cháu của mình là thí sinh Đinh Ngọc Thảo.