Góp vốn liên doanh nhầm… đối tác
Ngày 20/4, TAND TP Hồ Chí Minh phối hợp với đại diện UBND phường 2, quận 3, tiến hành xem xét, thẩm định khu đất số 462-464 Nguyễn Thị Minh Khai. Đây là 2 căn nhà được xác định của Liên hiệp Khoa học dịch vụ công nghệ và sản xuất (PTC) thuộc Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam được đưa vào làm tài sản góp vốn liên doanh với Công ty Artkins Property Agency LDT (Công ty Artkins - PV), trụ sở tại Hồng Kông (Trung Quốc) để thực hiện dự án cao ốc văn phòng.
Khu nhà đất 462 - 464 Nguyễn Thị Minh Khai, phường 2, quận 3 (TP Hồ Chí Minh), đã được PTC bỏ tiền mua lại.
Tuy nhiên sau khi ký hợp đồng liên doanh năm 1993, đến năm 1996 Tổng Giám đốc Công ty liên doanh PTC-Artkins về nước, bỏ mặc cho công ty tan rã. Đồng thời Công ty Artkins ký nhiều hợp đồng chuyển nhượng vốn trái pháp luật với nhiều đối tác, tất cả các hợp đồng này đã bị UBND TP Hồ Chí Minh và Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) bác bỏ. Đặc biệt trong khoảng thời gian từ 1994-2004, Công ty Artkins không đầu tư theo cam kết, do đó PTC khởi kiện Công ty Artkins ra tòa.
Theo nội dung đơn khởi kiện, sau khi thành lập PTC cần trụ sở làm việc nên đã liên hệ với chủ sở hữu nhà 464 Nguyễn Thị Minh Khai (diện tích khuôn viên 711 m2) là Thiếu tướng Lê Văn Tưởng để xin mua lại căn nhà làm trụ sở. Khi được chủ sở hữu đồng ý và được UBND TP Hồ Chí Minh chấp thuận chuyển mục đích sử dụng nhà 464 Nguyễn Thị Minh Khai từ nhà ở sang nhà làm việc cho PTC, ngày 28/8/1992 Công ty Quản lý kinh doanh nhà TP ký hợp đồng cho PTC thuê nhà này.
Ngày 1/11/1993, PTC ký hợp đồng liên doanh với Công ty Artkins thành lập Công ty liên doanh PTC-Artkins xây cao ốc văn phòng. Ngày 6/9/1994, Ủy ban Nhà nước về hợp tác và đầu tư có quyết định cho phép PTC và Công ty Artkins thành lập Công ty liên doanh để xây tòa nhà làm văn phòng cho thuê và kinh doanh các dịch vụ văn phòng tại số 464 Nguyễn Thị Minh Khai. Sau khi được cấp giấy phép đầu tư, do có nhu cầu mở rộng diện tích dự án nên PTC và Công ty Artkins thỏa thuận thương lượng để xin mở rộng dự án thêm nhà số 462 Nguyễn Thị Minh Khai (Trụ sở của Tuần báo Văn nghệ).
Sau đó PTC đền bù cho Tuần báo Văn nghệ bằng cách mua lại nhà khác và hỗ trợ thêm 900 triệu đồng cho đơn vị này. Ngày 20/10/1995, UBND TP Hồ Chí Minh giao Hội đồng định giá và bán nhà xưởng thuộc sở hữu nhà nước định giá bán nhà 462 Nguyễn Thị Minh Khai cho PTC để làm tài sản đưa vào góp vốn liên doanh. Tổng cộng PTC đã bỏ ra 660,4 lượng vàng, vượt giá trị theo định giá của Hội đồng định giá là 624 lượng vàng để mua căn nhà 464 và 462 nêu trên.
Công ty Artkins tự ý chuyển nhượng vốn trái luật
Ngày 1/11/1995, PTC và Công ty Artkins ký phụ lục số 01 tăng vốn đầu tư Công ty liên doanh lên 8 triệu USD (Vốn pháp định 2.580.000USD), phía PTC góp 774.000USD (30% vốn pháp định) bằng trị giá nhà 464 và 462 Nguyễn Thị Minh Khai. Công ty Artkins góp 1.806.000 USD (70% vốn pháp định) bằng tiền và vật tư máy móc thiết bị. Hết hạn liên doanh, phía Artkins bàn giao không bồi hoàn toàn bộ tài sản cho PTC.
Năm 2012, UBND quận 3 (TP Hồ Chí Minh), đã xác định nhà đất 462 - 464 Nguyễn Thị Minh Khai là tài sản hợp pháp của PTC.
Tháng 1/1996, Bộ KH&ĐT có quyết định chuẩn y việc tăng vốn pháp định của Công ty liên doanh, cho phép xây dựng tòa nhà văn phòng cho thuê và kinh doanh các dịch vụ văn phòng tại số 462-464 Nguyễn Thị Minh Khai. Sau đó vào ngày 2/10/1996, UBND TP Hồ Chí Minh có quyết định cho Công ty liên doanh thuê 1.182m2, thời hạn thuê 30 năm kể từ ngày cấp giấy phép đầu tư, trả tiền thuê đất hàng năm. Đến ngày 14/11/1996, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) cho Công ty liên doanh PTC-Artkins.
Tuy nhiên kể từ khi được cấp giấy phép đầu tư, Công ty Artkins không đầu tư theo cam kết, không góp đủ vốn pháp định. Tổng Giám đốc Công ty liên doanh là người do Công ty Artkins cử thường xuyên vắng mặt, bỏ mặc công ty và sau đó bỏ về nước. Trong quá trình này, PTC phát hiện Công ty Artkins tự ý chuyển nhượng vốn trái pháp luật cho nhiều đơn vị khác ngoài liên doanh, để các đơn vị này chiếm dụng bất hợp pháp khu nhà đất và văn phòng làm việc của PTC tại số 462-464 Nguyễn Thị Minh Khai.
Tiến sỹ Lê Dũng, Tổng Giám đốc PTC, cho biết việc Công ty Artkins chuyển nhượng vốn trái pháp luật xảy ra trong những năm 2004-2005, bằng cách giả mạo có ý kiến đồng ý của PTC để ký hợp đồng chuyển nhượng. Những công ty nhận chuyển nhượng trái pháp luật từ Công ty Artkins, gồm: Công ty TNHH Thiên Gia Định; Công ty TNHH Tân Thành; Công ty CP Nam Khánh.
Do có khiếu nại của PTC, ngày 4/1/2005, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh ra quyết định số 09/QĐ-UB chấm dứt hoạt động của Công ty liên doanh. Đến ngày 19/9/2007, UBND TP có quyết định 4240/QĐ-UBND về việc thu hồi khu đất số 462-464 Nguyễn Thị Minh Khai với lý do Công ty liên doanh chấm dứt hoạt động và ngày 1/2/2008, Sở Tài nguyên và Môi trường ra thông báo thu hồi, hủy bỏ hiệu lực pháp lý của giấy CNQSDĐ đã cấp cho Công ty liên doanh và hợp đồng thuê đất.
Theo Tiến sỹ Lê Dũng, việc UBND TP Hồ Chí Minh ra quyết định chấm dứt hoạt động của Công ty liên doanh và được Bộ KH&ĐT chuẩn y. Theo quy định và thỏa thuận của hai bên liên doanh thì sau đó phải giao khu đất cho PTC, nhưng UBND TP ban hành quyết định thu hồi khu đất 462-464 nêu trên để đấu thầu, không bồi hoàn cho PTC là trái pháp luật. Bởi lẽ quyền sử dụng đất số 462-464 Nguyễn Thị Minh Khai là tài sản hợp pháp do PTC nhận chuyển nhượng của chủ sở hữu. Vì vậy trường hợp liên doanh không thực hiện được, thì tài sản góp vốn của PTC phải được hoàn trả cho PTC.
Nguyên đơn PTC yêu cầu tòa án giải quyết nhiều vấn đề
Mặt khác tài sản nhà đất 462-464 nêu trên có nguồn gốc do PTC bỏ tiền thực hiện đền bù, giải tỏa, mua lại của các chủ cũ, nộp thêm tiền mua giá trị nhà cho Nhà nước, nên đó là tài sản của PTC góp vào liên doanh. Vì theo quyết định 979/GP ngày 6/9/1994 của Ủy ban Nhà nước về hợp tác và đầu tư và quyết định 979/GPĐC1 ngày 18/1/1996 của Bộ KH&ĐT, quy định: “Khi kết thúc liên doanh, toàn bộ tài sản cố định được chuyển giao không bồi hoàn cho PTC”.
Như vậy, sau khi Công ty liên doanh chấm dứt hoạt động, tài sản nhà đất số 462-464 Nguyễn Thị Minh Khai, phải được chuyển giao cho PTC. Việc UBND TP Hồ Chí Minh ban hành quyết định thu hồi khu đất nêu trên nhưng không giao trả lại cho PTC là không đúng quy định của pháp luật, thiệt hại đến quyền lợi hợp pháp về tài sản mà PTC đã bỏ tiền để mua của tư nhân. Mặt khác, do Công ty Artkins chuyển nhượng vốn trái pháp luật nên đã tạo điều kiện cho Công ty TNHH Tân Thành và Công ty CP Nam Khánh chiếm dụng khu nhà đất và văn phòng làm việc của PTC cùng toàn bộ hồ sơ, tài liệu của PTC và Công ty liên doanh đến nay không giao trả lại cho PTC.
Từ những lý do trên, PTC kiện Công ty Artkins ra TAND TP Hồ Chí Minh, với nhiều yêu cầu: Công nhận PTC góp đủ 30% vốn pháp định để thành lập Công ty liên doanh PTC-Artkins. Xác định Công ty Artkins có lỗi làm cho dự án không thực hiện được, kéo dài 10 năm không đầu tư theo cam kết, không góp đủ vốn pháp định, có hành vi giả mạo ý kiến đồng ý của PTC để chuyển nhượng vốn góp trái pháp luật cho nhiều đối tác ngoài liên doanh. Tuyên hủy quyết định 4240/QĐ-UBND ngày 19/9/2007 của UBND TP Hồ Chí Minh về thu hồi khu đất 462-464 Nguyễn Thị Minh Khai vì không giao trả lại cho PTC mà đưa ra đấu giá trái quy định của pháp luật, thiệt hại đến quyền lợi hợp pháp vì PTC đã bỏ tiền ra để mua. Công nhận nhà, đất số 464 Nguyễn Thị Minh Khai là tài sản của PTC mua lại của Thiếu tướng Lê Văn Tưởng. Công nhận quyền sử dụng nhà số 462 Nguyễn Thị Minh Khai của PTC, vì đã bỏ tiền đền bù, di chuyển Tuần báo Văn nghệ, và nộp tiền mua nhà cho Nhà nước theo quy định.
“Cuối cùng là đề nghị tòa án tuyên bố giao dịch chuyển nhượng vốn góp ngày 15/1/2004 giữa Công ty Artkins với Công ty TNHH Thiên Gia Định và hợp đồng chuyển nhượng vốn ngày 23/9/2005 giữa Công ty Artkins và Công ty TNHH Tân Thành vô hiệu. Buộc Công ty TNHH Tân Thành, Công ty CP Nam Khánh, Công ty CP Tân Thành Mỹ và chủ quán cafe THREE O'CLOCK di dời, giao trả lại nhà đất 462-464 Nguyễn Thị Minh Khai cho PTC” - Tiến sỹ Lê Dũng, nói.