Ngày 4/12, tại TP Hồ Chí Minh, Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng quốc gia Việt Nam (Petrovietnam - PVN) phối hợp với đơn vị thành viên tổ chức Hội thảo "Giảm thiểu ô nhiễm từ khí thải phương tiện giao thông sử dụng động cơ diesel: Thực trạng và giải pháp tại khu vực Đông Nam Bộ". Hội thảo có sự tham dự của lãnh đạo Cục Hóa chất (Bộ Công Thương), lãnh đạo UBND cùng các sở, ngành TP Hồ Chí Minh cũng như các tỉnh Đông Nam Bộ, các chuyên gia, nhà khoa học và Hiệp hội vận tải TP Hồ Chí Minh…
Các đại biểu chủ toạ hội thảo
Phát biểu tại hội thảo, ông Lê Xuân Huyên, Phó TGĐ Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam cho biết, là Tập đoàn giữ vai trò chủ lực trong ngành năng lượng và hóa chất của quốc gia, PVN xác định nhiệm vụ đồng hành trong quá trình chuyển đổi xanh của nền kinh tế Việt Nam là trách nhiệm lâu dài và nhất quán. Những nỗ lực về đổi mới công nghệ, phát triển sản phẩm sạch, thân thiện với môi trường, trong đó có các giải pháp giảm phát thải khí NOx cho phương tiện giao thông, là bước đi thiết thực nhằm thực hiện định hướng lớn của Chính phủ, bao gồm cả cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.
“Đặc biệt, PVN cam kết tiếp tục nghiên cứu, mở rộng sản xuất và cung cấp những sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, góp phần hỗ trợ các địa phương – trước hết là TP. Hồ Chí Minh và khu vực Đông Nam Bộ – trong công tác kiểm soát ô nhiễm không khí, cải thiện chất lượng sống của người dân và bảo đảm tăng trưởng bền vững. Đây cũng là 1 trong những nội dung quan trọng mà Ban lãnh đạo TP Hồ Chí Minh và Petrovietnam đã thống nhất cao trong buổi làm việc ngày 8/11/2025 vừa qua”, ông Huyên cho biết thêm.
Ông Lê Xuân Huyên, Phó TGĐ Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam phát biểu tại hội thảo
Theo kết quả quan trắc môi trường không khí tại khu vực Đông Nam Bộ, nồng độ bụi lơ lửng (TSP), NO₂, SO₂, PM₁₀ và PM₂.₅ tại nhiều điểm đo vượt ngưỡng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, tập trung chủ yếu tại các trục giao thông lớn, khu vực có mật độ phương tiện cao. Trong các nguồn phát thải, giao thông vận tải – nhất là các phương tiện sử dụng động cơ diesel – được xác định là tác nhân quan trọng, phát sinh lượng lớn khí NOx, bụi mịn và các hợp chất gây hại cho sức khỏe con người. Thực tế này phản ánh áp lực ngày càng gia tăng của hoạt động giao thông đối với chất lượng không khí đô thị, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng và đời sống dân sinh.
Trước tình hình đó, Việt Nam đã và đang từng bước hoàn thiện khung pháp lý về kiểm soát khí thải phương tiện giao thông. Nhiều văn bản quan trọng như Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, các nghị định và quyết định của Chính phủ về lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải đã được ban hành, hướng tới siết chặt quản lý đối với xe cơ giới sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và cả phương tiện đang lưu hành. Đáng chú ý, lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải mới quy định rõ các mốc thời gian và mức tiêu chuẩn cụ thể, đặc biệt tại hai đô thị lớn là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh.
Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh- Bùi Minh Thạnh chia sẻ tại hội thảo
Chia sẻ tại hội thảo, Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh- Bùi Minh Thạnh cho biết, các phân tích khoa học chỉ ra rằng khu vực Đông Nam Bộ – đầu tàu kinh tế của cả nước có mật độ phương tiện vận tải hàng hóa, vận tải liên tỉnh và đường thủy rất cao. Trong đó, các phương tiện sử dụng động cơ diesel được xác định là một trong những nguồn phát thải chính các chất ô nhiễm nguy hại như bụi mịn PM2.5, NOx và SOx, tác động trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng và chất lượng môi trường đô thị.
Trên cơ sở đó, Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Bùi Minh Thạnh cho biết, Thành phố sẽ tập trung vào bốn nhóm định hướng trọng tâm. Đầu tiên là về hoàn thiện thể chế và tiêu chuẩn khí thải, Thành phố rà soát, cập nhật tiêu chuẩn, tăng cường giám sát phương tiện, nâng cao kỷ luật môi trường trong hoạt động vận tải. Cùng đó, Thành phố đẩy mạnh ứng dụng công nghệ sạch và nhiên liệu thân thiện môi trường, khuyến khích doanh nghiệp chuyển đổi động cơ, trang bị hệ thống xử lý khí thải, áp dụng nhiên liệu sạch và dung dịch giảm phát thải đạt chuẩn quốc tế.
“TP Hồ Chí Minh đánh giá cao sáng kiến của Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam và các đơn vị đồng hành trong việc tổ chức hội thảo, nghiên cứu giải pháp và giới thiệu các công nghệ mới. Những phân tích dữ liệu thực tiễn, bằng chứng khoa học, mô hình tiên tiến và kinh nghiệm quốc tế được trình bày tại chương trình hôm nay là nguồn tham khảo có giá trị cho Thành phố trong việc hoàn thiện chính sách quản lý chất lượng không khí”. Ông Thạnh nhấn mạnh.
Các đại biểu và cơ quan báo chí tham dự hội thảo
Theo các cơ quan chuyên môn, tại khu vực Đông Nam Bộ và hai đô thị đặc biệt là Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, nhiều thời điểm chất lượng không khí suy giảm mạnh, tập trung tại các trục giao thông có mật độ xe tải, xe buýt và xe đầu kéo lớn. Trước thực trạng đó, Nhà nước đã từng bước hoàn thiện hành lang pháp lý, ban hành lộ trình áp dụng các tiêu chuẩn khí thải ngày càng nghiêm ngặt đối với phương tiện cơ giới, phù hợp với thông lệ quốc tế và yêu cầu bảo vệ môi trường.
Đối với các dòng xe diesel đạt tiêu chuẩn Euro 4, Euro 5, việc ứng dụng công nghệ xử lý khí thải SCR (Selective Catalytic Reduction) được xem là giải pháp hiệu quả nhằm cắt giảm phát thải NOx. Công nghệ này sử dụng dung dịch xử lý khí thải động cơ diesel (DEF – Diesel Exhaust Fluid), giúp chuyển hóa NOx thành khí nitơ và hơi nước vô hại trước khi thải ra môi trường, từ đó có thể giảm tới trên 90% lượng NOx trong khí thải.
Các chuyên gia cho rằng, việc sử dụng đúng và đủ DEF không chỉ mang ý nghĩa tuân thủ quy định pháp luật về khí thải, mà còn mang lại lợi ích thiết thực cho người sử dụng phương tiện. Hệ thống SCR hoạt động ổn định giúp động cơ vận hành hiệu quả hơn, tiết kiệm nhiên liệu, hạn chế muội than và tăng tuổi thọ các bộ phận đắt tiền như bộ xúc tác, cảm biến NOx hay bộ lọc hạt.
Các chuyên gia chia sẻ tại hội thảo
Trong bối cảnh lộ trình kiểm soát khí thải ngày càng chặt chẽ, thị trường dung dịch DEF trong nước đang từng bước hình thành và phát triển. Đáng chú ý, Tổng công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí – PVFCCo, với nền tảng sản xuất hóa chất và phân bón quy mô lớn, đã nghiên cứu và đưa ra thị trường sản phẩm DEF Phú Mỹ xanh, đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật nghiêm ngặt của hệ thống tiêu chuẩn quốc tế SCR.
Theo đại diện đơn vị sản xuất, DEF Phú Mỹ xanh được kiểm soát chất lượng chặt chẽ từ nguyên liệu đến quy trình đóng gói, nhằm bảo đảm độ tinh khiết và tính ổn định của dung dịch, phù hợp với điều kiện vận hành tại Việt Nam. Việc chủ động sản xuất trong nước không chỉ góp phần đa dạng hóa nguồn cung, mà còn tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp vận tải, chủ phương tiện tiếp cận sản phẩm đạt chuẩn, hạn chế rủi ro từ các loại DEF kém chất lượng trên thị trường.
Sản phẩm DEF - Phú Mỹ Xanh được sản xuất trên dây chuyền hiện đại, tuân thủ nghiêm ngặt tiêu chuẩn ISO 22241 về hàm lượng và độ tinh khiết, đồng thời đạt chứng nhận chất lượng quốc tế SGS.
Thực tế cho thấy, việc không sử dụng DEF hoặc sử dụng dung dịch không đạt chuẩn có thể gây ra nhiều hệ lụy như hỏng kim phun, ngộ độc bộ xúc tác SCR, kích hoạt chế độ giới hạn công suất hoặc không thể khởi động xe. Quan trọng hơn, các phương tiện này khó đáp ứng yêu cầu khí thải khi đăng kiểm, tiềm ẩn nguy cơ vi phạm pháp luật và gia tăng ô nhiễm môi trường.
Ông Nguyễn Xuân Hòa, Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (PVFCCo) cho biết, trong bối cảnh Việt Nam đang triển khai lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải mới đối với phương tiện đang lưu hành, các chuyên gia cho rằng, bên cạnh việc hoàn thiện tiêu chuẩn kỹ thuật và tăng cường kiểm soát, cần đẩy mạnh tuyên truyền để doanh nghiệp và người dân hiểu rõ vai trò của các giải pháp công nghệ sạch. Sự tham gia chủ động của các doanh nghiệp trong nước như PVFCCo trong việc cung cấp sản phẩm DEF đạt chuẩn được xem là một mắt xích quan trọng, góp phần hiện thực hóa mục tiêu giảm phát thải, bảo vệ môi trường không khí và sức khỏe cộng đồng. “PVFCCo luôn cam kết đảm bảo chất lượng sản phẩm theo tiêu chuẩn quốc tế cũng như giữ giá thành ôn định cho đối tác, khách hang trong thời gian tới”, ông Hoà cho biết them.
Kiểm soát khí thải động cơ diesel, vì vậy, không chỉ là yêu cầu tuân thủ quy định, mà còn là trách nhiệm chung của các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và người sử dụng phương tiện trong tiến trình hướng tới giao thông xanh và phát triển bền vững.
