1. Tháng 11 chạm chân vào lòng phố, Hà thành thoắt cái lại thay chiếc áo mang sắc điệu của mùa. Trời sẫm hơn, những hàng sấu trên phố Nguyễn Du trút lá vàng như thể dọn chỗ cho mùa Đông về cư ngụ. Mưa lất phất, gió hanh hao len qua từng khe phố, đánh thức cảm giác bâng khuâng quen thuộc - cái cảm giác chỉ Hà Nội mới có khi mùa Đông gõ cửa. Những quán hàng ven đường nghi ngút khói tỏa ra từ nồi nước dùng phở đặc trưng, nồi bún riêu đỏ au hay nồi ngô luộc thơm lừng góc phố. Người phố như vội vã hơn, co ro trong chiếc áo khoác ấm, vừa xuýt xoa vì lạnh vừa mỉm cười khi bắt gặp nhau nơi ngã tư tấp nập. Từ đầu bên kia điện thoại, ông bạn giáo chức già của tôi cũng chậm rãi, trầm tư như mùa thay áo: “Lạnh thật rồi đấy ông ạ! Lạnh lại càng thấy thương người giữa thiên tai thiếu áo ấm, thiếu mái nhà, thiếu cái ăn…”.
Đúng là cái lạnh không khiến phố co lại, mà dường như làm lòng người gần nhau hơn, ấm áp hơn. Trong cái rét đầu Đông khi gió lạnh tràn về phố, người Hà thành vẫn đang lặng lẽ hướng về miền Trung - nơi những cơn bão lớn đang hoành hành, để lại sau lưng những ngôi nhà tốc mái, những con đường chìm trong nước lũ, những ngôi trường dở dang buổi học… Giữa nhịp sống đô thị hối hả, giữa những cơn mưa ướt nhẹp vì chịu ảnh hưởng từ bão miền Trung, giữa những buổi chen chân vì tắc đường…, trái tim người Hà Nội vẫn không thôi hướng về đồng bào nơi khúc ruột miền Trung đang oằn mình trong bão lũ.
.jpg)
Ảnh: Phạm Hùng
2. Bao nhiêu đận mưa lũ tràn về miền Trung là bấy nhiêu lần người ta thấy những chuyến xe thiện nguyện nối đuôi nhau rời phố, chở theo quần áo, lương thực, nước sạch, thuốc men và cả tình người. Không cần lời kêu gọi rầm rộ, những nhóm bạn trẻ, những cán bộ, công chức, những người Hà thành bình dị tự tìm đến nhau, tự góp chút sức nhỏ để gửi đi.
Tại các khu dân cư, trường học, cơ quan, những thùng quyên góp xuất hiện chỉ sau một đêm, nhanh chóng đầy lên bằng cả tấm lòng sẻ chia, thương mến. Không riêng một người, mà đa phần người Hà thành đều chung ý nguyện: “Chúng tôi chỉ mong bà con miền Trung biết rằng, ở Hà Nội dù cách xa hàng trăm cây số, vẫn có những người luôn dõi theo và cầu mong điều tốt đẹp nhất cho họ!”. Thế mới hiểu, không chỉ là những phần quà vật chất, người Hà Nội còn gửi đi cả niềm tin, sự động viên tinh thần đầy tinh tế và trọn vẹn thương yêu.
Còn nhớ trong buổi tối se lạnh đầu tháng 11 (3/11), giữa cơn mưa dai dẳng, chương trình “Chung tay “Vì người nghèo” và an sinh xã hội TP Hà Nội năm 2025” vẫn diễn ra tại Cung Văn hóa lao động hữu nghị Việt Xô, như một minh chứng sinh động cho tinh thần “Hà Nội vì cả nước”. Hàng trăm tổ chức, DN, cá nhân đã quyên góp ủng hộ Quỹ “Vì người nghèo” và các chương trình an sinh xã hội của TP với số tiền hàng trăm tỷ đồng. Từng ánh mắt, từng nụ cười, từng cái bắt tay, từng lời giãi bày tâm tư khi gió lạnh về phố đều toát lên một thông điệp ấm áp: Không để ai bị bỏ lại phía sau.
Lại nhớ, ngày gió lạnh về phố, đường Hà Nội thường tắc nghẽn hơn vì mưa và rét. Xe cộ ken đặc, ai cũng muốn nhanh về nhà, tránh cơn gió hắt mưa ngang mặt. Nhưng trong những dòng người ấy chen chân dưới mưa lạnh vẫn có những hành động nhỏ sưởi ấm lòng người: người đàn ông dừng lại che ô cho cụ già qua đường, người phụ nữ dừng xe mua nốt chỗ rau còn lại cho bà cụ bán hàng được về nhà tránh mưa… Ông bạn tôi nói thật đúng, giữa đô thị hiện đại, nơi nhịp sống có lúc hối hả đến mức con người quên cả nhìn nhau, những ngày gió lạnh chính là dịp để TP sống chậm lại để nhớ rằng, tình người vẫn là hơi ấm quý giá nhất trong mùa Đông.
Hà Nội vốn được biết đến như trái tim của cả nước, không chỉ bởi vị thế địa lý, mà còn bởi tấm lòng nhân ái, bao dung. “Nhường cơm sẻ áo”, “lá lành đùm lá rách” - những giá trị giản dị đã thành cốt cách của người Tràng An xưa nay. Từ những năm chiến tranh gian khó, khi Thủ đô còn nhiều thiếu thốn, người Hà Nội vẫn sẵn lòng chia nửa bát cơm, nhường manh áo ấm cho người khổ hơn. Và đến hôm nay, trong thời bình, tinh thần ấy vẫn được nối dài, lan tỏa qua biết bao việc làm cụ thể.
3. Tình người Hà Nội không chỉ được thể hiện trong những khoảnh khắc khi bão lũ về, mà còn là mạch nguồn bền bỉ ẩn trong các chính sách an sinh, các chương trình nhân đạo. Nhiều năm nay, TP kiên trì thực hiện các chương trình hỗ trợ hộ nghèo, hộ cận nghèo, người yếu thế với quyết tâm xóa đói, giảm nghèo bền vững, tạo cơ hội để mọi người dân được vươn lên. Trong năm 2025, Hà Nội tiếp tục đặt mục tiêu “không để ai bị bỏ lại phía sau” như kim chỉ nam cho các hoạt động xã hội. Các tổ chức đoàn thể, DN đã đăng ký ủng hộ Quỹ “Vì người nghèo” hàng chục tỷ đồng ngay trong đêm 3/11 và cánh tay nâng đỡ không chỉ dừng lại ở đó... Đúng như lãnh đạo TP Hà Nội chia sẻ, “đằng sau mỗi con số ủng hộ là cả một tấm lòng. Chúng ta không chỉ giúp người nghèo vượt qua khó khăn trước mắt, mà quan trọng hơn là tạo điều kiện để họ vươn lên tự lực, góp phần xây dựng Thủ đô ngày càng nhân văn và hiện đại”…
Gió lạnh đầu mùa thường khiến người ta nhớ nhà, nhớ những điều bình dị: bát canh nóng mẹ nấu, chăn bông cha cất kỹ từ năm trước, hay nụ cười của hàng phố chào nhau mỗi sáng… Giữa phố thị hôm nay, những điều bình dị ấy vẫn hiện hữu trong căn bếp ấm của mỗi gia đình, trong những bát cháo từ thiện phát miễn phí nơi bệnh viện, trong ánh đèn vàng hắt ra từ ngôi nhà nhỏ nơi có tiếng trẻ thơ ríu rít... Đó cũng là Hà Nội - TP của ký ức và lòng nhân hậu. Dù có thêm bao tòa cao ốc, bao tuyến đường mới, bao khu đô thị hiện đại, thì chất “người Hà Nội” nhân hậu, sẻ chia, đằm sâu vẫn là cốt lõi tạo nên bản sắc của Thủ đô ngàn năm văn hiến. Và khi gió lạnh về phố, tình người ấy lại được đánh thức, thắp sáng trong từng hành động nhỏ, từng nghĩa cử thầm lặng. Hà Nội vì thế không chỉ là nơi chốn của kỷ niệm, mà còn là nơi khởi phát của lòng nhân ái, lan tỏa khắp mọi miền đất nước.
Rõ là khi gió lạnh về phố, Hà Nội đẹp theo một cách riêng. Không chỉ bởi lá vàng, mưa bay, hơi may về phố…, mà còn bởi hơi ấm tình người lan tỏa khắp không gian. Người Hà Nội luôn tìm thấy bên cạnh mình ngọn lửa ấm - ngọn lửa của sẻ chia, yêu thương, trách nhiệm. Đó là cách mà người Hà thành vững lòng và êm đềm đi qua mùa Đông. Đó là cách mà người Hà thành cùng người dân cả nước hòa nhịp trong yêu thương, để cùng nhau đi tới những đích đến tràn ngập tương lai và nghĩa tình sâu đậm.
