1. Gia đình Huỳnh Văn Xuân bất lực, hoang mang, không biết bám víu vào đâu khi UBND phường Trảng Dài bất ngờ "vận động" ông tự tháo dỡ ngôi nhà tình thương (tại tổ 10, khu phố 3, phường Trảng Dài, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) cũng là nơi thờ tự vong linh một liệt sĩ suốt từ những năm 2008.
Sáng ngày 15/12, UBND phường Trảng Dài đưa phương tiện, nhân sự đến "giúp" phá dỡ phần tường nhà ông Xuân. Những người “thừa hành công vụ” đã san phẳng tường gạch, bê tông, đập đổ tất cả mọi thứ…dù không đưa ra quyết định cưỡng chế.
Đây là căn nhà tình thương được chính quyền và các nhà hảo tâm xây tặng cho gia đình ông Xuân. Và, cũng là nơi mẹ ông Xuân (nay đã mất) và ông tiếp tục thờ tự Liệt sĩ Huỳnh Văn Bách.
Sáng ngày 15/12, UBND phường Trảng Dài đưa phương tiện, nhân sự đến "giúp" phá dỡ căn nhà tình thương của ông Xuân
“Không hiểu chính quyền phường Trảng Dài căn cứ cơ sở nào để vận động tôi tự tháo dỡ, rồi sau đó đã tổ chức phá dỡ ngôi nhà”, ông Xuân nghẹn ngào.
Cũng theo ông Xuân, giờ căn nhà đã phá dỡ, nay cả gia đình tôi chưa biết phải về đâu. Rồi nay mai đón rước vong linh liệt sĩ Huỳnh Văn Bách về sum vầy Tết với con cháu cũng chưa biết ra sao.
Trong khi đó, Chủ tịch UBND phường Trảng Dài Trần Mạnh Hùng nói (với PV Báo Kinh tế và Đô thị) hôm 17/12, phường không cưỡng chế nhà của ông Huỳnh Văn Xuân, mà là gia đình ông Xuân tự tháo dỡ (?!)
Chuyện chính quyền phường vận động ông Xuân phá dỡ nhà tình thương, nơi thờ tự vong linh liệt sĩ Huỳnh Văn Bách, dư luận đang đặt ra nhiều thắc mắc. Mục đích tháo dỡ? Có đúng luật? Chính sách hỗ trợ? Hơn cả, đậy lại là nơi thờ tự của liệt sĩ?
Hàng loạt câu hỏi dư luận đang chờ, không phải chính quyền phường Trảng Dài trả lời, mà là người chịu trách nhiệm cao nhất của chính quyền tỉnh Đồng Nai.
2. Chiều ngày 24/12/2020, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Đồng Nai Nguyễn Phú Cường nói: “Biết sự việc như thế, tôi cũng có thống nhất với Thành ủy TP Biên Hòa lo chỗ ở cho gia đình ông Xuân, để ông an cư trong dịp Tết này, kể cả lo tiền ông thuê nhà nếu cần, nếu có…
… Song song thời điểm này, phường với thành phố sẽ tìm một mảnh đất hợp pháp, khu đất tái định cư hoặc khu đất công nào đó phù hợp với quy hoạch làm thủ tục cấp cho ông Xuân luôn để xử lý gia đình chính sách. Ông Xuân là cháu Liệt sĩ, thờ phụng liệt sĩ”.
Cũng theo ông Nguyễn Phú Cường, trong lúc vận động cán bộ lại không tìm hiểu kỹ, việc làm (vận động tháo dỡ) của phường cũng hơi vội vàng, lẽ ra phải tìm chỗ ở cho gia đình ông Xuân trước rồi vận động tháo dỡ sau. Nhưng nay đã lỡ rồi thì mình cũng phải chăm lo cho người ta an cư.
Khi người đứng đầu Hệ thống chính trị có ý kiến như thế, thì thưa ông Chủ tịch phường Trảng Dài Trần Mạnh Hùng, ông nghĩ gì về phát biểu của Bí thư tỉnh ủy Nguyễn Phú Cường?
3. Trở lại với nguồn gốc căn nhà, nơi gia đình ông Huỳnh Văn Xuân sinh sống ổn định từ năm 2008, cũng là nơi lâu nay thờ tự vong linh liệt sĩ Huỳnh Văn Bách
Chính trên mảnh đất này, năm 2008, địa phương cùng các nhà hảo tâm đã xây cho gia đình ông Xuân căn nhà tình thương để an cư, và có nơi tươm tất để thờ tự một vong linh liệt sĩ. Ý nghĩa chính trị và những giá trị nhân văn của xã hội hồi ấy, bỗng chốc nay bị phá bỏ tất cả. Ngoài việc chính quyền phường Trảng Dài, mà đứng đầu là Chủ tịch Trần Mạnh Hùng thiếu hiểu biết, thiếu trách nhiệm...hay là vì điều gì nữa?
Thạc sỹ - Luật sư Nguyễn Tiến Mạnh
Trao đổi với PV báo Kinh tế và Đô thị, Thạc sỹ - Luật sư Nguyễn Tiến Mạnh, Giám đốc Công ty Luật TNHH Hồng Long, Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh khẳng định: Căn cứ theo quy định pháp luật về việc công nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở quy định tại điểm c khoản 1, Điều 100, Luật Đất đai 2013: “Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định mà có giấy tờ về giao nhà tình nghĩa, nhà tình thương gắn liền với đất thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và không phải nộp tiền sử dụng đất.”; điểm c khoản 1, Điều 31 Nghị định 43/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Đất đai: “Chủ sở hữu nhà ở thuộc đối tượng được sở hữu nhà ở theo quy định của pháp luật về nhà ở và có giấy tờ chứng minh việc tạo lập hợp pháp về nhà ở thì được chứng nhận quyền sở hữu…c)Hộ gia đình, cá nhân trong nước có Giấy tờ về giao hoặc tặng nhà tình nghĩa, nhà tình thương, nhà đại đoàn kết thì được chứng nhận quyền sở hữu nhà ở”, các quy định trên thể hiện ông Xuân đương nhiên được nhà nước công nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở đối với nhà tình thương kể từ thời điểm nhận tặng cho.
Cũng theo Luật sư Nguyễn Tiến Mạnh: “điểm b khoản 2, Điều 118 của Luật Nhà ở năm 2014 quy định “2. Giao dịch về nhà ở sau đây thì nhà ở không bắt buộc phải có Giấy chứng nhận:…b) Tổ chức thực hiện tặng cho nhà tình nghĩa, nhà tình thương;”, quy định này cho thấy cá nhân được tặng cho nhà tình thương có đầy đủ các quyền của chủ sở hữu nhà ở. Hay hiểu cách khác, điều này đồng nghĩa Quyết định trao nhà chính là Giấy chứng nhận quyền sở hữu hợp pháp của người được trao nhà.
Việc chính quyền phường Trảng Dài mà người đứng đầu là chủ tịch phường Trần Mạnh Hùng tổ chức vận động ông Xuân phá dỡ ngôi nhà, cũng là nơi thờ tự liệt sĩ Huỳnh Văn Bách mà không có bất kỳ một quyết định hành chính nào là rất phi lý, có dấu hiệu của hành vi hủy hoại tài sản hợp pháp của công dân.
Điều 66 của Luật Đất đai năm 2013 quy định về thẩm quyền thu hồi đất, thì chỉ có chính quyền hai cấp có thẩm quyền thu hồi đất là UBND cấp tỉnh và UBND cấp huyện. Vậy phường Trảng Dài tiến hành vận động tháo dỡ nhà tình thương, cũng là nơi thờ tự liệt sĩ như trên để trả lại đất công (như ông Hùng giải thích là nhà được xây trên đất công nên phường vận động ông Xuân tháo dỡ để trả lại đất cho Nhà nước - PV) thì cũng cần phải có quyết định thu hồi đất, trong trường hợp này là của cấp nào, cấp nào sẽ ban hành quyết định này? Câu hỏi mà dư luận cũng cần chính quyền tỉnh Đồng Nai sớm có câu trả lời.
Mặt khác, Chế định về Quy hoạch, Kế hoạch sử dụng đất theo Luật Đất đai năm 2013, tại Điều 37 về Kỳ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất với mỗi chu kỳ là 05 năm, thì UBND tỉnh Đồng Nai và UBND TP Biên Hòa đã có kế hoạch quy hoạch khu đất này chưa, cho mục đích nào khác? Đã công bố công khai kế hoạch này trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định phê duyệt, theo quy định tại Điều 48 Luật Đất đại năm 2013?
Cho đến khi hàng loạt những câu hỏi theo quy định pháp luật, nếu như các cấp chính quyền Đồng Nai chưa có câu trả lời, thì hành vi của chủ tịch phường Trảng Dài là ông Trần Mạnh Hùng vẫn đang có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
Hơn nữa, việc "xâm hại" nơi thờ tự lệt sĩ trong trường hợp này, dư luận cũng đang chờ tiếng nói và quan điểm của lãnh đạo Bộ Lao động Thương binh và Xã hội.