Diễn đàn là cơ hội để các nhà lãnh đạo, các chuyên gia và nông dân đối thoại, tìm kiếm giải pháp tháo gỡ khó khăn trong sản xuất nông nghiệp và phát triển bền vững. Diễn đàn do Trung ương Hội Nông dân Việt Nam chủ trì, Báo Nông thôn ngày nay/ Dân Việt, Công ty CP Phân bón Bình Điền và Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn được giao phối hợp tổ chức. Ông Lương Quốc Đoàn, Ủy viên TW Đảng, Chủ tịch TW Hội Nông dân Việt Nam và ông Lê Minh Hoan, Ủy viên TW Đảng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNT) chủ trì buổi diễn đàn. Tham dự Diễn đàn còn có đại diện các bộ, ngành TW, đại diện các địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp, đặc biệt có 126 nông dân xuất sắc và hợp tác xã tiêu biểu toàn quốc. Diễn đàn đã mang lại những thông điệp quan trọng, giúp nông dân có cái nhìn rõ ràng hơn về tương lai của ngành nông nghiệp Việt Nam.
Toàn cảnh Diễn đàn
Trải qua 12 năm thực hiện Chương trình Tự hào Nông dân Việt Nam, trong đó có 9 lần tổ chức Diễn đàn Nông dân Quốc gia, Công ty CP Phân bón Bình Điền luôn là nhà tài trợ chính duy nhất và là đồng tổ chức chương trình.
Cầu nối giữa chính sách và thực tiễn nông nghiệp
Trong 4 giờ làm việc của diễn đàn, 20 nông dân xuất sắc cùng đại diện các hợp tác xã tiêu biểu đã trực tiếp đặt câu hỏi, chia sẻ những trăn trở về các vấn đề như tái thiết sản xuất sau thiên tai, hỗ trợ về giống cây trồng, vật tư nông nghiệp, và cơ chế bảo hiểm nông nghiệp. Ngoài ra, các nông dân cũng bày tỏ mong muốn có chính sách hỗ trợ để phát triển nông nghiệp xanh, giảm phát thải và hướng đến mục tiêu Net Zero.
Bên cạnh đó, việc tái thiết và phục hồi sản xuất sau thiên tai do cơn bão số 3 Yagi và lũ lụt vừa qua, trong đó nổi lên những vấn đề như hỗ trợ về cây giống, con giống, vật tư nông nghiệp đầu vào, chính sách hỗ trợ bảo hiểm nông nghiệp, nhất là cần tạo điều kiện khoanh nợ, giãn nợ và cho vay nguồn vốn mới đối với những nông dân bị thiệt hại trực tiếp từ bão lũ, giúp nông dân nhanh chóng khôi phục sản xuất.
Ông Lương Quốc Đoàn - Chủ tịch TWHNDVN phát biểu khai mạc Diễn đàn
Vấn đề về quy hoạch sản xuất, nhất là tạo chính sách tạo điều kiện cho sản xuất lớn. Nhiều nông dân cũng quan tâm đến cơ chế, chính sách hỗ trợ, động viên nông dân, trong đó các nông dân sản xuất kinh doanh giỏi thường qua các hoạt động của hội nông dân các cấp, về tiếp tục đổi mới hình thức sinh hoạt của hội viên, như thành lập các câu lạc bộ nông dân, phát huy hiệu quả, vai trò hoạt động của các chi, tổ hội nghề nghiệp làm cơ sở, nền tảng để thành lập các tổ hợp tác, HTX; vấn đề về hỗ trợ, xây dựng thương hiệu nông sản, quảng bá nông sản trên các nền tảng số…
Hợp tác xã - Giải pháp cho sản xuất nông nghiệp bền vững
Một trong những điểm nhấn của diễn đàn là sự nhấn mạnh về vai trò của hợp tác xã (HTX) trong sản xuất nông nghiệp. Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh rằng việc sản xuất nhỏ lẻ, manh mún là nguyên nhân khiến nông dân gặp khó khăn cả ở đầu vào lẫn đầu ra. Ông khẳng định rằng HTX là mô hình giải quyết hiệu quả các vấn đề này, giúp nông dân tiếp cận vật tư với giá rẻ và sản phẩm đầu ra được bao tiêu với giá hợp lý.
Ông Lương Quốc Đoàn - Chủ tịch TWHNDVN và ông Lê Minh Hoan - Bộ trưởng Bộ NN&PTNT điều hành Diễn đàn
Bộ trưởng cũng kêu gọi nông dân thay đổi tư duy, từ việc sản xuất nông nghiệp sang làm kinh tế nông nghiệp. Ông nhấn mạnh: "Điện thoại thông minh là đầu cơ nghiệp của người nông dân hiện nay". Nông dân cần phải hợp tác để vượt qua những rào cản manh mún, từng bước tri thức hóa để tiếp cận phương pháp sản xuất hiện đại và bền vững hơn.
Thói quen mua chịu vật tư đầu vào tại các đại lý làm cho giá vật tư luôn cao, đến khi thu hoạch sau khi trả hết nợ, người sản xuất chả còn được bao nhiêu, bảo sao bao đời nông dân vẫn nghèo. Nếu có HTX, nông dân sẽ nhận được vật tư đầu vào với giá sỉ, đầu ra sản phẩm lại có nơi bao tiêu, không sợ bị ép giá. Khi sản xuất được tư vấn của giới chuyên gia, nhà khoa học mà sản xuất một mình sẽ không tài nào làm được.
Nông dân xuất sắc đặt câu hỏi cho Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam và Bộ trưởng Bộ NN&PTNT
“Người nông dân phải thay đổi. Không thay đổi thì không có cơ hội phát triển được. Trước đây nói con trâu là đầu cơ nghiệp thì bây giờ điện thoại thông minh là đầu cơ nghiệp của người nông dân. Hợp tác xã đơn giản là tinh thần hợp tác. Người Việt ta đang thiếu tinh thần hợp tác. Thông điệp năm nay là sự mong manh của HTX nên các nông dân xuất sắc, hợp tác xã tiêu biểu phải là hạt nhân lan tỏa tinh thần HTX đặng đưa sản xuất nông nghiệp thoát khỏi cái rào cản manh mún, nhỏ lẻ. Tôi đặt hàng 63 nông dân xuất sắc, 63 HTX tiêu biểu toàn quốc năm nay là những thủ lĩnh ở nông thôn có trách nhiệm giúp nông dân xung quanh mình thay đổi. Nông dân thay đổi nông thôn sẽ thay đổi và nông nghiệp sẽ thay đổi theo hướng tiên tiến, đi lên. Đừng để ai biết nhà nấy, không ai chịu ai, không ai chơi với ai trong lĩnh vực sản xuất”, Bộ trưởng nói.
“Phải tri thức hóa nông dân để người nông dân bớt mong manh đi. Giúp họ mỗi ngày hiểu thêm một chút, biết thêm một chút bằng nhiều cách, nhiều con đường chứ không cứ phải mở trường, mở lớp. Cuối cùng người nông dân phải nói: Đã đến lúc ta không thể nghĩ như cũ, làm như đã làm bao đời nay được nữa. Phải thích ứng, chủ động thích ứng với mọi sự biến đổi để thay đổi. Phải chuyển nhanh từ sản xuất nông ngiệp sang kinh tế nông nghiệp: Sản xuất cho ai? Sản xuất cái gì? Sản xuất như thế nào? Người tiêu dùng đang mua cái cách anh tạo ra sản phẩm có bền vững không? Phải hợp tác, liên kết, thị trường, giảm chi phí, giảm phát thải khí nhà kính để có nền nông nghiệp bền vững. Hơn ai hết những nông dân xuất sắc phải là những nông dân tử tế.” Bộ trưởng nhấn mạnh.
Nông dân xuất sắc giới thiệu các sản phẩm, mô hình do chính tay mình sản xuất
Bộ trưởng cho nông dân số điện thoại của mình để nông dân có thể nhắn tin hỏi chuyện bất cứ lúc nào. Ông nói: “Tôi không thể biết hết tất cả, nhưng tôi biết những người, những nơi hiểu biết hơn tôi, tôi sẽ chỉ cho bà con đến nơi để được tư vấn tốt nhất”.
Diễn đàn Nông dân Quốc gia lần thứ IX đã khép lại với những ấn tượng sâu sắc về sự cởi mở trong đối thoại giữa các lãnh đạo ngành nông nghiệp và nông dân. Đây là cầu nối quan trọng giúp nông dân cả nước hiểu rõ hơn về các chính sách hỗ trợ và định hướng phát triển của ngành, từ đó góp phần thúc đẩy nền nông nghiệp Việt Nam tiến lên theo hướng bền vững và hiện đại.
