Dịch vụ homestay tại Hà Nội: Được lòng du khách

Đa phong cách

Theo các chuyên gia du lịch, trên thế giới và ngay cả ở Việt Nam, số người đi du lịch tự túc ngày càng gia tăng. Hiện nay, số khách lẻ chiếm khoảng 50% tổng số du khách "xê dịch" hàng năm. Dòng khách này thường ưa khám phá, nên thích hình thức lưu trú homestay để trải nghiệm văn hóa bản địa. Tại Hà Nội, dịch vụ homestay phát triển mạnh với đa phong cách đang ngày càng được yêu thích.

Phần lớn các homestay tại nội thành Hà Nội đi theo hướng lịch sự, sang trọng, giản dị mà tinh tế. Ngay tại khu phố cổ Hà Nội, du khách hoàn toàn có thể lựa chọn những homestay đẹp mắt, tiện nghi. Trong đó phải kể tới Momento Homestay hay Annie’s Little Hanoi - những homestay được thiết kế theo phong cách của Hà Nội thập niên 1990 trên phố Tràng Thi (quận Hoàn Kiếm). Nằm trên phố Trần Quý Cáp (quận Đống Đa), Madam Nguyet Home 1 là homestay lý tưởng dành cho những tín đồ ẩm thực khi có cả dàn bếp, bàn ăn tạo cảm giác ấm cúng. Tại đây, du khách có thể tự đi chợ, chế biến món ăn theo khẩu vị của mình hoặc nhờ chủ nhà nấu những món ăn truyền thống của Hà Nội. Ngoài ra, du khách cũng có thể tự thiết kế cho mình tour tham quan các di tích, điểm đến nổi tiếng như: Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, Khu di tích nhà tù Hỏa Lò... ngay gần đó.

Du khách tham quan khu phố cổ Hà Nội. Ảnh: Công Hùng

Cùng với đó, hàng loạt homestay trên đường Ngọc Thụy như Madam Lan Anh Duong River View, Thai Artist House, Maison Ly, hay Tree house... với khuôn viên rộng rãi, không khí trong lành cũng rất được lòng du khách. Nổi bật trong số này là homestay Tree House được giới trẻ mệnh danh là “nhà cây đẹp nhất Hà Nội” của họa sĩ Đào Anh Khánh xây từ năm 1995.

Ngoài những homestay phần lớn là các căn hộ nhỏ, độc lập nằm trong khu vực nội thành kể trên còn có xu hướng mới là các “apartment” (tạm gọi là căn hộ du lịch) với các phòng chức năng: Phòng ngủ, bếp ăn, phòng khách, phòng tập gym, ban công, sân vườn... và các trang thiết bị hiện đại cần thiết khác. Những căn hộ dạng này rất phổ biến ở quận Tây Hồ. Cùng với đó là hàng loạt villa ở khu vực Sóc Sơn như: Xanh Villa, Hidden Villa hay Green Villa… đã mang lại sự đa dạng, phong phú, góp phần phát triển loại hình du lịch homestay theo xu hướng mới.

Không chỉ phát triển mạnh mẽ ở khu vực nội thành, tại các huyện ngoại thành, homestay đi sâu vào đặc trưng địa phương hoặc phá cách, kết hợp với đặc sản và những hoạt động văn hóa phổ biến để thu hút du khách. Gần đây, huyện Sóc Sơn được mệnh danh là “thiên đường homestay” cho người dân trong nội thành tìm về để tận hưởng không gian xanh. Những ngôi nhà xinh xắn bằng gỗ và kính nằm trong rừng thông xanh mát, được đi câu cá, làm nông cùng bà con nông dân… nhanh chóng giúp nơi đây trở thành địa điểm “đổi gió” của nhiều người trong dịp cuối tuần. Huyện Phúc Thọ đang chú trọng xây dựng thương hiệu du lịch miệt vườn, như tham quan rặng nhãn cổ trên 100 tuổi, vùng trồng rau sạch, phật thủ, bưởi Diễn… và không thể thiếu những nơi lưu trú cho du khách ngay tại nhà người dân. Trong khi đó, từ lâu, các homestay ở làng cổ Đường Lâm lại mang đến cho các thượng đế những trải nghiệm lý thú ở một vùng quê yên tĩnh, “trốn” cái ồn ào, xô bồ của thị thành, sống những ngày thư thái, an nhiên nhất.

Cần sự sáng tạo

Dù đã đến Hà Nội rất nhiều lần, nhưng chưa lần nào tôi cảm thấy chán, bởi mỗi lần quay lại, Hà Nội đã kịp đổi thay nhanh chóng, và một trong số đó chính là các cơ sở homestay với đủ phong cách khác nhau ra đời, mỗi nơi mỗi kiểu rất khác biệt và hấp dẫn.

Ông Senji Nakajima - du khách đến từ Nhật Bản

Mặc dù nguồn cầu lớn, nhưng kinh doanh dịch vụ homestay không đơn giản như chia sẻ của nghệ sĩ Đào Anh Khánh – chủ nhân homestay Tree House: "Ban đầu, tôi rất tự tin rằng, kinh doanh loại hình dịch vụ này đầu tư không “khủng” như xây dựng khách sạn mi-ni. Tuy nhiên, khi bắt tay vào làm mới thấy không hề dễ, thậm chí vốn đầu tư còn lớn hơn rất nhiều so với xây khách sạn, bởi ngoài việc xây dựng cơ bản, không khác xây khách sạn là mấy, người kinh doanh homestay phải vắt óc nghĩ ra những kiểu cách phòng ốc, vật dụng, trang trí bắt mắt mà không được “đụng hàng” mới mong hấp dẫn được du khách".

Mặt khác, vì loại hình homestay hướng tới đối tượng khách hàng chính là các bạn trẻ, du khách nước ngoài thích khám phá, thích điều mới lạ, công chức có thu nhập thấp và các gia đình nhỏ ở các TP đông đúc, chật chội, nên khi được ở trong những căn nhà nhỏ xinh, hợp túi tiền, lại có không gian mở thì mới hút khách. Chính vì thế, cơ sở homestay nào cũng phải đủ rộng, chí ít là có diện tích 500 - 700m2, đủ xây dựng cả phòng ở lẫn phòng sinh hoạt cộng đồng, phòng đọc sách, không gian sân vườn thoáng đãng, lại đủ tiện nghi như bếp nấu, giặt đồ để du khách sử dụng chung với gia chủ hoặc có thể tự mua đồ về nấu ăn, tạo không khí như trong gia đình. Tất cả những điều đó đều hướng tới tâm lý thích cái “mới” của phần lớn khách lưu trú. Chính vì thế, chi phí quản lý của một cơ sở homestay không hề rẻ, với tối thiểu từ 4 - 5 nhân lực phục vụ.

Hiện nay, giá dịch vụ homestay ở Hà Nội rất đa dạng, từ 200.000 đồng đến vài triệu đồng cho một ngày đêm. Tuy nhiên, chuyến du lịch có thể đầy ắp kỷ niệm hay nhạt nhẽo còn phụ thuộc vào thái độ, ứng xử của du khách trong các sinh hoạt với người dân bản địa. Anh Lê Minh Hiếu - đại sứ cộng đồng CouchSufing Hanoi và Việt Nam đưa ra lời khuyên: “Hãy nhập gia tùy tục, tươi cười thân thiện với chủ nhà cũng như người thân của họ. Những hành động tuy nhỏ nhặt như: Gõ cửa trước khi vào phòng, cất giữ đồ đạc ngăn nắp, gọn gàng, xong bữa đứng dậy giúp chủ dọn dẹp một tay sẽ giúp du khách sớm hòa đồng. Khi bạn nghỉ ngơi ở một nhà nghỉ hoặc một khách sạn nào đó, không gian đó là của riêng bạn và bạn hoàn toàn thoải mái, nhưng khi ở chung với một người mà bạn chưa quen, hãy tôn trọng sự khác biệt của họ”.

Làm homestay, phải hiểu văn hóa

Chia sẻ về loại hình dịch vụ homestay ở Hà Nội, TS Vũ An Dân - Chủ nhiệm khoa Du lịch, Viện Đại học Mở Hà Nội khẳng định, con người là yếu tố quan trọng nhất để phát triển loại hình lưu trú homestay.

Theo đánh giá của ông, loại hình kinh doanh dịch vụ homestay ở Hà Nội phát triển thế nào?

- Hình thức căn hộ du lịch ở Hà Nội đang nằm lẫn giữa mô hình homestay và airbnb (mô hình kinh tế chia sẻ) - xu thế đang thịnh hành trên thế giới hiện nay. Airbnb là hình thức lưu trú mà người không sử dụng căn hộ của mình trong một khoảng thời gian sẽ dùng một phần mềm trên mạng xã hội để chia sẻ với những khách du lịch dự kiến đến vùng đó và có thể đến ở trong các căn hộ này. Ở đây, người chủ chỉ có nhu cầu cho khách thuê căn hộ của mình trong một khoảng thời gian ngắn. Hai bên trao đổi, chia sẻ với nhau, tuy có một phần lợi nhuận, nhưng không phải thường xuyên. Phần lớn các homestay trong nội thành Hà Nội hiện nay đang nghiêng về xu hướng airbnb - chìa khóa trao tay và chủ nhân hoàn toàn tôn trọng không gian riêng tư của du khách.

Thời gian gần đây, số lượng cơ sở lưu trú homestay ở Hà Nội tăng rất nhanh, liệu hình thức kinh doanh này có thể phát triển bền vững?

- Hiện nay, du lịch không đơn thuần là đi nghỉ dưỡng. Ngày càng có nhiều du khách muốn được khám phá, trải nghiệm văn hóa địa phương, nên bản thân tôi và rất nhiều bạn bè khi đi du lịch trong nước cũng như quốc tế thường lựa chọn loại hình lưu trú này. Do nguồn “cầu” khá phong phú và ổn định, đã đầu tư là có khách ngay, không khó cho quá trình thu hồi vốn và kinh doanh có lãi. Hình thức du lịch homestay tại Hà Nội hoàn toàn có thể phát triển về lâu dài. Tuy nhiên, để đạt đến ngưỡng “cần và đủ” cho một homestay hoạt động ổn định là rất khó, thật sự là thử thách quan trọng cho những người đầu tư vào loại hình dịch vụ này.

Vậy, điểm cốt yếu để một homestay hoạt động tốt, mang lại lợi nhuận cao là gì, thưa ông?

- Xét theo nghĩa đầy đủ, homestay là loại hình du lịch mà du khách sẽ ở chung và sinh hoạt chung với người dân địa phương như thành viên trong gia đình, để trải nghiệm các giá trị sống và văn hóa của mảnh đất mà du khách đặt chân đến. Theo đúng tiêu chí đó, homestay là một sản phẩm du lịch hoàn chỉnh, chứ không chỉ là dịch vụ lưu trú, bởi khi du khách thực sự hòa vào cuộc sống bản địa từ ăn ở đến sinh hoạt, lao động thì mới thực sự được trải nghiệm loại hình du lịch homestay. Chính vì vậy, để làm được homestay không dễ dàng, trong đó có yêu cầu chủ nhà làm dịch vụ này phải là một người am hiểu văn hóa, thậm chí là người bản địa chứ không chỉ đơn giản là nhà đầu tư.

Bên cạnh cơ sở vật chất, cảnh quan hài hòa, độc đáo, muốn làm homestay thành công, quan trọng nhất là yếu tố con người thì Hà Nội có thể đáp ứng được các yêu cầu này. Các homestay theo xu hướng mới là một cách để người ta “ngấm”, trải nghiệm văn hóa địa phương theo sự vận động và phát triển chung của du lịch thế giới. Nhưng để phát triển có chiều sâu loại hình du lịch homestay kiểu này phải có các gia đình, cá nhân thông thạo ngoại ngữ, biết cách chia sẻ để nói cho du khách hiểu về văn hóa truyền thống xưa và cuộc sống hiện đại của người Hà Nội hôm nay. Điều đó sẽ mang lại cho du khách những trải nghiệm có chiều sâu, khiến họ cảm thấy gắn bó hơn với vùng đất mà mình đặt chân đến và muốn quay trở lại trong tương lai.

Theo ông, làm thế nào để loại hình homestay tại Thủ đô phát huy hết tiềm năng, thế mạnh và hấp dẫn du khách?

- Để loại hình lưu trú homestay phát huy hết nội lực, vai trò của các cấp quản lý rất quan trọng. Đây là “đòn bẩy” trong quá trình hỗ trợ cho cộng đồng địa phương và các đơn vị kinh doanh lữ hành nhằm hoàn chỉnh và hiện thực hóa các hoạt động và sản phẩm du lịch phục vụ du khách. Để nâng cao chất lượng hoạt động du lịch nói chung, dịch vụ homestay nói riêng, nửa cuối năm 2017, Sở Du lịch Hà Nội đã mời giảng viên của Khoa Du lịch – Viện Đại học Mở Hà Nội giảng dạy tại các lớp bồi dưỡng kiến thức về du lịch cho cộng đồng dân cư. Gần đây nhất là lớp nâng cao kiến thức về du lịch, kỹ năng tiếp đón và ứng xử với du khách cho hơn 50 hộ dân đang kinh doanh trong lĩnh vực du lịch, trong đó có nhiều hộ làm homestay tại phường Quảng An, quận Tây Hồ. Ngày 23/9, Sở Du lịch Hà Nội tiếp tục tổ chức lớp bồi dưỡng kiến thức du lịch cho cộng đồng dân cư tại huyện Đông Anh… Đây là những việc làm thiết thực của chính quyền TP.

Xin cảm ơn ông!

Hồ Hạ thực hiện