Một thực tế đáng ngạc nhiên là chỉ riêng tại Mỹ, từ năm 1983 đến 2000, đã có 568 vụ rơi máy bay. Trong số 53.487 người đi trên những chiếc máy bay đó, thì có 51.207 người sống sót.
Những tiến bộ trong khoa học và công nghệ hiện nay đã giúp hơn 90% hành khách trong các vụ tai nạn máy bay sống sót. Và tất nhiên có rất nhiều điều bạn cần phải xem xét để tăng cơ hội sống sót.
3 phút và 8 phút
Trong thế giới hàng không, người ta thường đề cập đến ba phút đầu tiên sau khi cất cánh và tám phút cuối cùng trước khi hạ cánh. Theo các nhà điều tra, gần 80% các tai nạn máy bay xảy ra trong khoảng thời gian này. Giữa các khoảng thời gian này, tức là khi máy bay đang bay, cơ hội xảy ra một vụ tai nạn máy bay là không đáng kể. Vì vậy, nếu bạn muốn có cơ hội sống sót thì bạn cần phải nâng cao cảnh giác và sẵn sàng hành động trong 3 phút đầu tiên và 8 phút cuối cùng
Trong bài này, chúng tôi sẽ đưa ra những lời khuyên dựa theo từ những đúc kết của các thành viên trong “Câu lạc bộ những người sống sót”. Để nếu tai nạn máy bay xảy ra với bạn, thì bạn biết sẽ phải làm gì để gia tăng cơ hội sống sót?
Lưu ý an toàn khi đi máy bay
Khi đi máy bay, các bạn cần có một số hiểu biết cơ bản để được an toàn, thoải mái và dễ chịu.
Nếu có thể, nên chọn chỗ ngồi gần cửa ra vào hay cửa thoát hiểm (Emergency Exit).
Không nên ăn no và uống rượu trước khi lên máy bay.
Nên uống nhiều nước trên đường bay
Nếu bay đường dài, nên cố gắng ngủ thật nhiều để điều chỉnh cơ năng sinh lý.
Nên mặc quần áo thoáng rộng.
Khi máy bay thay đổi độ cao, lỗ tai sẽ cảm thấy ù do thay đổi áp suất không khí, các bạn hít một hơi sâu rồi ngậm miệng, bịt mũi thở ra thật mạnh hoặc hắt hơi thì sẽ khỏi, nhai kẹo cao su cũng giảm bớt ù tai.
Thắt đai an toàn lúc máy bay ra vào đường băng, khi cất cánh, lúc hạ cánh và khi có tín hiệu đèn đỏ.
Bạn chỉ có 90 giây để thoát ra
Nếu bạn vẫn còn sống sau một vụ hạ cánh khẩn cấp, thì bạn đang có một cơ hội tốt để thoát ra khỏi máy bay. Tuy nhiên, bạn chỉ có 90 giây để thực hiện điều đó. Đây là “thời gian vàng”
Bạn thấy đấy, điều giết chết hành khách trong một vụ tai nạn máy bay không phải do tác động va chạm, mà đó là lửa. Nó thường nuốt chửng các máy bay sau đó. Đừng quá vui mừng vì sống sót sau các tác động va chạm và trở nên tự mãn mà quên đi những nguy hiểm khác. Một đám cháy có thể lan rộng và tiêu hủy một chiếc máy bay trong nháy mắt. Khảo sát cho thấy hầu hết mọi người đều tưởng rằng, họ thực sự có khoảng 30 phút để thoát ra khỏi một chiếc máy bay đang cháy. Thực tế là ngọn lửa chỉ mất trung bình trên dưới 90 giây để hoàn thành sứ mệnh nuốt chửng máy bay. Cho nên, cần phải nhớ là bạn chỉ có 90 giây để ra khỏi một chiếc máy bay!
Những chỗ ngồi an toàn
Những chỗ ngồi cạnh lối thoát hiểm thường được coi là an toàn nhất trên máy bay. Nhưng trên trang web của nhà sản xuất Boeing họ coi đây chỉ là “một chỗ ngồi an toàn như các chỗ khác”. Ý kiến chung của những người thường đi máy bay thì cho rằng, chỗ ngồi phía sau phi cơ an toàn hơn. Một số khác lại nghĩ chỗ ngồi ở phần cánh là an toàn vì đó là nơi được gia cố chắc chắn nhất trên một chiếc máy bay.
Trong khi đó các vụ tai nạn máy bay hết sức đa dạng, đôi khi chỉ những người ngồi ở phía trước sống sót hoặc chỉ những người ngồi ở phần gần cánh còn sống. Năm 2007, tạp chí Popular Mechanics tiến hành nghiên cứu tất cả các vụ rơi máy bay từ năm 1971 để tìm hiểu chỗ ngồi nào trên phi cơ thường có người sống sót. Họ phát hiện những người ngồi phía đuôi máy bay có tỷ lệ an toàn cao hơn. Tỷ lệ sống sót của những người ngồi khu vực này là 69% so với 56% ngồi ở phần cánh và 49% ngồi ở phần đầu máy bay.
Quy tắc 5 hàng ghế
Thay vì lo lắng về việc ngồi ở đâu thì an toàn, bạn tập trung vào việc tìm kiếm một chỗ ngồi gần lối thoát hiểm (emergency exit). Theo các nhà nghiên cứu, những người sống sót sau một vụ tai nạn máy bay thường chỉ phải di chuyển qua 5 hàng ghế để thoát ra.
Như vậy, các chỗ ngồi tốt nhất là những chỗ ngồi gần cửa lên xuống hay cửa thoát hiểm nhất, Vì trong vòng 90 giây, các bạn chỉ có thể vượt qua được 5 hàng ghế để thoát ra ngoài. Nếu bạn không thể có được chỗ ngồi như vậy thì nên chọn chỗ ngồi gần lối đi, vì không những giúp bạn có thể đi đến phòng vệ sinh dễ dàng, mà còn có cơ hội 64% sống sót so với 58% hàng ghế ngồi kề bên cửa sổ.
Đề phòng tai nạn máy bay
Khi lên máy bay, các bạn đừng quá chủ quan mà bỏ qua những lời dặn dò của các hướng dẫn viên hàng không. Nên lấy bản hướng dẫn ứng xử khi gặp các trường hợp khẩn cấp ở trong túi lưng ghế trước ra xem để xem sơ đồ máy bay, các cách ứng xử khi gặp tình huống khẩn cấp. Các bạn cũng cần phải biết những điều sau:
Hiểu biết tính năng và cách sử dụng các thiết bị cứu hộ (mặt nạ cung cấp oxy, phao cứu sinh)
Biết vị trí cửa thoát thoát hiểm (Emergency Exit) trên máy bay và cách mở ra (cho dù khói mịt mù bạn vẫn tiếp cận và mở ra được)
Ghi nhớ vị trí của các cửa gần chỗ mình ngồi nhất và cho dù trong làn khói dày đặc, cũng có thể tìm thấy để mở ra
Khi có dấu hiệu của sự cố, nhân viên phục vụ sẽ cảnh báo. Tuyệt đối tuân theo lời hướng dẫn của họ, không được tự tiện làm theo ý mình, không được hoảng loạn, mất bình tĩnh. . . sẽ làm cho sự việc càng xấu thêm.
Phao cứu sinh
Trong trường hợp máy bay sẽ rơi xuống biển, các tiếp viên hay nhân viên phi hành sẽ cảnh báo cho hành khác mặc áo phao. Hầu hết các máy bay thương mại đều để áo phao dưới gầm ghế ngồi của hành khách, các bạn chỉ cần cúi xuống kéo ra rồi mặc vào, cài và điều chỉnh các dây đai cho vừa vặn. Đừng thổi phồng áo phao khi đang ở trong máy bay, vì nó sẽ làm cho bạn vướng víu khi cần thoát khỏi máy bay. Sau khi mặc xong áo phao cho mình, hãy quay sang giúp người già, trẻ em và những người lúng túng không biết cách mặc.
Tư thế “Tự bảo vệ”
Trong trường hợp cần hạ cánh khẩn cấp, các nhân viên phi hành sẽ hướng dẫn cách làm thế nào để các bạn thực hiện tư thế tự bảo vệ mình. Tuy nhiên, tai nạn thường bất ngờ, vì vậy đôi khi họ không kịp hướng dẫn, cho nên bạn cần phải biết thế nào là tư thế tự bảo vệ.
Khi bạn nghe lời cảnh báo như “ôm đầu và cúi thấp xuống”, hoặc bạn thấy đèn báo thắt dây an toàn (bên phải) bật sáng liên tục, ngay lập tức thực hiện Tư thế tự bảo vệ. Cần lưu ý là có hai vị trí khác nhau. Một là các bạn có thể dựa đầu vào ghế ở phía trước, Hai là vị trí mà đầu bạn dựa không tới.
Phương pháp 1: Nếu bạn có thể dựa đầu vào lưng ghế ở phía trước
Đảm bảo dây an toàn của bạn đã thắt chặt. Dùng 2 bàn tay của bạn ôm lấy đầu (không đan các ngón tay vào nhau), hay bám tay vào lưng ghế trước.
Cúi mình về phía trước càng xa càng tốt, để đầu của bạn chạm vào lưng của ghế ở phía trước hay úp mặt vào cánh tay
Cánh tay của bạn che phủ các bên của khuôn mặt để bảo vệ nó khỏi các mảnh vỡ.
Nếu có em bé thì ôm vào lòng, cúi thâp xuống, dùng một cánh tay che mặt em bé
Phương pháp 2: Nếu bạn không thể dựa đầu vào lưng ghế hoặc vách ngăn ở phía trước.
Đảm bảo dây an toàn của bạn được gắn chặt.
Cúi mình về phía trước sao cho đầu nằm giữa hai đầu gối của bạn.
Hai tay ôm đầu hoặc vòng quanh chân của bạn để ngăn chặn cơ thể bị di chuyển về phía trước trong ảnh hưởng của lực quán tính khi va chạm.
Rời máy bay khẩn cấp
Bình tĩnh và khôn ngoan
Một trong những việc then chốt có thể giúp bạn sống sót là lắng nghe và thực hiện theo những chỉ dẫn của các tiếp viên và phi hành đoàn. Tuy nhiên, điều quan trọng chính là bạn biết phải làm gì, ngay cả khi không được hướng dẫn. Một số người chỉ ngồi và chờ được hướng dẫn, và nếu họ không nghe thấy gì, họ sẽ ngồi mãi ở đó chờ, cho đến khi tai họa ập xuống không trở tay kịp.
Tránh ngạt khói
Lửa là nguyên nhân chính dẫn tới cái chết của hành khách trong các tai nạn máy bay, nhưng khói còn nghiêm trọng hơn.
Bị bỏng một vài nơi bạn vẫn có thể sống sót và di chuyển được, nhưng chỉ cần hít phải khói trong vài giây cũng có thể khiến bạn bị gục ngã. Do đó hãy tìm mọi thứ có thể tẩm ướt để che mũi và miệng của mình, như khăn tay hoặc miếng đệm lót ghế phía sau đầu và di chuyển bằng cách bò sát sàn máy bay (vì khói có khuynh hướng bốc lên cao). Ai không biết điều này thì khó mà rời khỏi máy bay.
Di chuyển thật nhanh
“Thời gian vàng” của việc thoát thân trong một vụ tai nạn máy bay thường chỉ kéo dài khoảng 90 giây. Do đó hãy lắng nghe chỉ dẫn của các tiếp viên và tiến tới cửa thoát hiểm một cách nhanh nhất, đồng thời thoát ra ngoài máy bay mà mất ít thời gian nhất có thể. Bạn có nên dừng lại để giúp đỡ người khác thoát thân không? Điều này tùy thuộc vào bạn cũng như tình huống cụ thể.
Rảnh tay
Mọi người thường có những hành động khác thường sau khi tai nạn máy bay xảy ra, một trong những việc đó là cố gắng vơ lấy tất cả tư trang của mình. Điều tối quan trọng là hãy từ bỏ chúng, vì bạn sẽ không có đủ thời gian và tư trang sẽ làm bạn bị chậm lại khi thoát ra ngoài. Do đó cần phải để hai tay mình không vướng bận bất cứ thứ gì để có thể rảnh tay dỡ bỏ chướng ngại vật khi chạy, hoặc che mũi và miệng tránh ngạt khói. Tuy nhiên, nếu bên cạnh bạn có một em bé. Hãy ẵm nó theo bạn, vì đây là mạng sống con người, không thể bỏ lại.
Cửa thoát hiểm (Energency exit)
Cửa thoát hiểm được thiết kế dọc thân máy bay để sơ tán khẩn cấp hành khách trong trường hợp nguy hiểm. Cửa này chỉ có thể mở chúng từ bên trong và nó sẽ bung ra phía ngoài. Tuy nhiên, cửa thoát hiểm của máy bay không thể mở khi máy bay đang bay, bởi sự chênh lệch áp suất cực lớn giữa trong và ngoài khoang phi cơ.
Cho dù có gặp sự cố, bạn cũng phải chờ hiệu lệnh của các nhân viên phi hành, không được tự động mở cửa. Sau khi có lệnh, người khỏe và ngồi gần cửa nhất, tiếp cận, mở chốt, nâng lên và đẩy ra, giựt chốt kích hoạt thang cứu sinh, thang sẽ tự thổi phồng lên. Các bạn tháo giày cao gót, khoanh tay chéo trước ngực nhảy vào thang, trượt xuống đất.
Thoát nhanh ra khỏi máy bay, (đừng tiếc nuối hành lý, sinh mạng là quan trọng) chạy đến một khoảng cách an toàn đề phòng máy bay bị cháy nổ.
Sau khi thoát khỏi máy bay
Sau khi đã ổn định và không thấy còn nguy hiểm cháy nổ, thì các những người khỏe mạnh, không bị thương tích hay chỉ bị nhẹ. Hãy hỗ trợ việc cấp cứu và di tản những người bị nặng. Đưa những người chết vào một nơi ổn định. Những người đang làm ngành y nên tự nguyện nhận lãnh trách nhiệm chăm sóc nạn nhân.
Theo SaigonScouts