Quyết định điều tra
Theo ông Vũ Văn Thanh, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Hoa Sen – doanh nghiệp chiếm khoảng 40% thị phần tôn ở Việt Nam, hiện ngành thép trong nước bị áp dụng khoảng 62 biện pháp phòng vệ thương mại từ khắp thế giới. Những vụ kiện phòng vệ thương mại từ các nước khác đã gây khó khăn cho doanh nghiệp thép Việt Nam trong thị trường xuất khẩu.
"Trong khi đó, Việt Nam chỉ có hai vụ kiện phòng vệ thương mại cho mặt hàng thép đã áp thuế, vì thế hàng nhập khẩu, đặc biệt là từ Trung Quốc đang ồ ạt nhập khẩu vào Việt Nam. Các doanh nghiệp Việt Nam nên chủ động sử dụng các biện pháp phòng vệ thương mại để bảo vệ chính mình", ông Thanh nói.
 |
| Bộ Công Thương quyết định điều tra áp thuế tự vệ với tôn màu Trung Quốc. |
Trước đó, ngày 24/5/2016, Cục Quản lý cạnh tranh (QCLT) nhận được Đơn yêu cầu áp dụng biện pháp tự vệ đối với mặt hàng tôn màu nhập khẩu của Công ty luật hợp danh Nghiêm và Chính đại diện cho nhóm các công ty sau đây: Công ty Cổ phần Đại Thiên Lộc, Công ty Cổ phần thép Nam Kim và Công ty Cổ phần Tôn Đông Á. Sau khi xem xét hồ sơ, ngày 6/6/2016, Cục QLCT đã xác nhận đơn yêu cầu của Nguyên đơn là đầy đủ và hợp lệ theo quy định của pháp luật.
Như vậy, nguyên đơn đã đáp ứng được yêu cầu về tỉ lệ đại diện (25% tổng sản lượng hàng hóa tương tự sản xuất trong nước) theo quy định của Pháp lệnh số 42/2002/PL-UBTVQH10.
Theo số liệu bên nguyên đơn cung cấp, có dấu hiệu cho thấy mặt hàng tôn màu nhập khẩu gia tăng đột biến trong giai đoạn 2013-2015 cả về giá trị tương đối và tuyệt đối.
Điều này đã gây thiệt hại cho nguyên đơn như sản lượng sản xuất giảm; hệ số sử dụng công suất giảm; thị phần, doanh thu, lợi nhuận, lao động đều giảm; tồn kho tôn màu tăng, chi phí sản xuất tăng nhưng giá bán không tăng. Ngoài ra, còn có mối quan hệ nhân-quả giữa hàng nhập khẩu gia tăng đột biến và thiệt hại nghiêm trọng gây ra cho nguyên đơn.
Đáp lại các đơn kiện của các nguyên đơn nói trên, cùng sự ủng hộ của nhiều doanh nghiệp tôn thép trong nước (với tỷ lệ chiếm tới 99,86% tổng sản lượng tôn màu sản xuất trong nước), ngày 6/7, Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh đã có quyết định điều tra áp dụng biện pháp tự vệ .
Căn cứ Điều 20 của Pháp lệnh về tự vệ, Bộ Công thương có thể ra quyết định áp dụng biện pháp tự vệ tạm thời trước khi kết thúc điều tra nếu xét thấy việc chậm thi hành các biện pháp tự vệ gây ra hoặc đe doạ gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho ngành sản xuất trong nước và thiệt hại đó khó có thể khắc phục về sau.
Vì vậy, Bộ Công thương khuyến cáo các doanh nghiệp trong quá trình ký kết hợp đồng nhập khẩu hàng hóa thuộc đối tượng điều tra cần lưu ý về khả năng biện pháp tự vệ tạm thời sẽ được áp dụng.
Theo đó, hàng hóa thuộc đối tượng điều tra là thép hợp kim hoặc không hợp kim cán nguội, tráng hoặc mạ hợp kim nhôm/kẽm được phủ sơn (tôn lạnh màu); thép hợp kim hoặc không hợp kim cán nguội, tráng hoặc mạ kẽm được phủ sơn (tôn kẽm màu); Thép hợp kim hoặc không hợp kim cán nguội được phủ sơn (tôn đen màu) ở dạng cuộn, tấm băng hoặc cán sóng. Các loại trên ứng với mã HS: 7210.7010, 7210.7090, 7212.4010, 7212.4020, 7212.4090, 7225.9990, 7226.9919, 7226.9999.
Giai đoạn điều tra, được xác định thiệt hại là từ 1/1/2013 đến 31/12/2015. Thời gian điều tra không quá 6 tháng kể từ ngày có quyết định.
Trước đó, hồi tháng 3/2016, Bộ Công Thương đã ban hành quyết định áp thuế tự vệ tạm thời đối với phôi thép và thép dài nhập khẩu vào Việt Nam với mức thuế lần lượt là 23,3% và 14,2%. Thời gian áp dụng trong 200 ngày, kể từ 22/3.
|
Tôn Việt khó cạnh tranh với tôn Trung Quốc Sản lượng sản xuất tôn mạ (tôn phủ màu, thép mạ) của Việt Nam hiện tại khoảng gần 1,9 triệu tấn, trong khi đó tiêu thụ nội địa chỉ gần 740.000 tấn, nên lượng sản xuất đã dư thừa trên 250%. Đây là tỷ lệ rất lớn. Trong khi đó, sản lượng nhập khẩu tôn mạ từ Trung Quốc tăng vọt, tổng sản lượng tôn mạ (tôn phủ màu, tôn mạ lạnh, tôn mạ kẽm và thép dày mạ kẽm) dư thừa tại thị trường nội địa hiện tại là khoảng trên 1,2 triệu tấn. Theo thống kê, sản lượng nhập khẩu tôn phủ màu và thép mạ (tôn mạ lạnh, tôn mạ kẽm và thép dày mạ kẽm) từ Trung Quốc có sự gia tăng đáng kể trong thời gian qua. Cụ thể, sản lượng nhập khẩu tôn phủ màu trong 5 tháng đầu năm 2016 là gần 310.000 tấn, tăng 186% so với cùng kỳ năm 2015; còn lượng thép mạ (tôn mạ lạnh, tôn mạ kẽm và thép dày mạ kẽm) nhập từ Trung Quốc trong thời gian trên hơn 910.000 tấn, tăng 195% so với cùng kỳ năm ngoái. Giá bán của các sản phầm tôn màu Trung Quốc cũng thấp hơn 30-40% so với trong nước, của Hàn Quốc thấp hơn 72%. Các doanh nghiệp trong nước cho rằng việc bán "phá giá" này đã đẩy họ lâm vào khó khăn. Việc này diễn ra do cuộc khủng hoảng thừa của ngành thép tại Trung Quốc, khiến họ đẩy mạnh xuất khẩu sang Đông Nam Á, Việt Nam là thị trường được nhắm đến dù phải bán dưới giá thành sản xuất. Khoảng chênh lệch này là rất lớn nên sản phẩm tôn mạ Việt Nam hiện tại không thể cạnh tranh nổi với tôn mạ giá rẻ nhập khẩu từ Trung Quốc. Để bảo vệ sản xuất trong nước, nhiều nước trong khu vực đã có biện pháp phòng vệ như áp thuế, lập các hàng rào phi thuế quan... |
