Dùng đất thanh toán cho dư án BT làm nóng diễn đàn Quốc hội
Đại biểu Quốc hội Mai Sỹ Diến, trong phiên thảo luận về tình hình kinh tế xã hội trong kỳ họp quốc hội tháng 10/2018 đã bày tỏ lo ngại về việc dùng quỹ đất để thanh toán cho nhà đầu tư. Theo đại biểu Mai Sỹ Diến, các dự án đầu tư theo hình thức xây dựng - chuyển giao (BT) đang có khoảng trống pháp lý. Báo cáo của Kiểm toán Nhà nước cho thấy 90% các dự án BT lựa chọn nhà đầu tư qua chỉ định thầu. Trong giai đoạn 2013 -2017 chỉ có 1/12 dự án BT là có đấu thầu. Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị thu hồi 4.515 tỷ đồng qua các dự án BT. Nhiều dự án, nhà đầu tư được giao nhiều khâu như lập dự án, lập dự toán đầu tư, thẩm định dự án, giám sát dự án… Tuy nhiên, thực chất đều là một người lập nhưng "đẻ" ra nhiều doanh nghiệp. Điều này có thể dẫn đến không đảm bảo tính khách quan, gây thất thoái cho ngân sách. Điều này đã làm giảm tính cạnh tranh trong thực hiện dự án. Dự án BT có thể trở nên biến tướng thành giao dịch ngầm giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý Nhà nước...
 |
| Nguy cơ làm thiệt hại ngân sách thường ẩn mình dưới hình thức định giá công sản rất thấp để làm cơ sở tính toán thanh toán cho nhà đầu tư. Sắp tới đây, việc thanh toán cho nhà đầu tư dự án BT sẽ được siết chặt. |
Sau đó, tại phiên chất vấn (ngày 31/10), vấn đề thất thoát qua việc dùng quỹ đất thanh toán cho nhà đầu tư được một số đại biểu đặt ra với Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng. Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, quá trình rà soát đã phát hiện những bất cập trong thanh toán dự án BT. Theo đó, Bộ Tài chính đã đề nghị các địa phương tạm dừng dùng quỹ đất để thanh toán cho nhà đầu tư BT. Bộ cũng đã báo cáo Chính phủ và được đồng ý, giao chủ trì dự thảo Nghị quyết về hướng dẫn dự án chuyển tiếp trong lĩnh vực liên quan. Theo Bộ trưởng, quyết định 23 trước đây quy định, việc thanh toán dự án BT được xác định theo phương thức ngang giá, song thực tế triển khai ở địa phương thì đều cho phép chỉ định thầu. Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng đơn cử, có dự án BT chỉ định mảnh đất khoảng 60 ha được định giá 400 tỷ đồng, nhưng tới thời điểm thanh toán tính lại giá đất lên tới 2.000 tỷ đồng…
Lỗ hổng sẽ được bịt lại
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng trên diễn đàn Quốc Hội, việc xác định giá trị thanh toán dự án BT tới đây sẽ được tiến hành chặt chẽ để đảm bảo ngang về giá trị và hiện vật, tránh tình trạng chuyển dự án sử dụng đất sang chỉ định thầu, các dự án sẽ tuân thủ đấu giá 2 lần.
Trung tuần tháng 12, Chính phủ đã chính thức xem xét dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư thực hiện dự án BT qua phương thức đổi đất lấy hạ tầng do Bộ Tài chính chủ trì biên soạn.
Sau đó, Văn phòng Chính phủ vừa có thông báo kết luận của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại buổi họp Thường trực Chính phủ xem xét dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư thực hiện dự án BT qua phương thức đổi đất lấy hạ tầng.
Theo đó, Thủ tướng yêu cầu, nếu trường hợp chủ đầu tư BT bị phát hiện có vi phạm nhưng chưa gây thất thoát tài sản nhà nước thì phải thực hiện điều chỉnh lại Hợp đồng BT. Đặc biệt, nếu chủ đầu tư bị phát hiện vi phạm về luật về ngân sách nhà nước, xây dựng, quản lý đất đai, đấu thầu... thì phải tự hủy Hợp đồng dự án, thu hồi ngay tài sản nhà nước, đồng thời xử lý nghiêm các tập thể, cá nhân sai phạm theo đúng quy định của pháp luật.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu Bộ Tài chính khẩn trương chủ trì, phối hợp với các Bộ Tư Pháp, Kế hoạch và Đầu tư rà soát, hoàn chỉnh lại dự thảo Nghị quyết theo hướng tập trung xử lý chuyển tiếp đối với các dự án đã ký Hợp đồng BT trước ngày 1/1/2018.
Trong thông báo kết tướng cũng nhấn mạnh: "Tuyệt đối không để xảy ra tình trạng lợi dụng chỉ đạo của Chính phủ để hợp thức hóa sai phạm trong đầu tư dự án BT". Thủ tướng yêu cầu các bộ, địa phương sớm rà soát các hợp đồng BT, chủ đầu tư và các cơ quan có trách nhiệm tự chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu có sai phạm. Chính phủ không chấp nhận sai trái, vi phạm pháp luật; không làm thất thoát tài sản công, không để xảy ra tham nhũng, lợi ích nhóm.
Phía sau những dự án BT tại TP Hồ Chí Minh - Bài 1: Nhiều Dự án BT ngàn tỷ được giao không đấu thầu, đấu giá
(Tieudung.vn) - 90 % các dự án xây dựng hạ tầng theo phương thức BT (xây dựng – chuyển giao) được các địa phương chỉ định thầu không thông qua đấu thầu theo quy định. Việc thanh toán cho các nhà đầu tư, chủ yếu bằng quỹ đất được thực hiện theo phương thức tự định giá chứ không đưa ra đấu giá. Đây là lỗ hổng dẫn đến việc thất thoát công sản thông qua việc định giá tài sản chủ yếu là quỹ nhà đất công quá thấp so với giá trị thực tế, làm lợi “khủng” cho nhà đầu tư. Phía sau những dự án BT này là gì? Và có hay không những lợi ích nhóm…? |
Phía sau những dự án BT tại TP Hồ Chí Minh - Bài 2: 14,8 ha “đất vàng” đổi lấy 3,3 km đường giao thông
(Tieudung.vn) - TP Hồ Chí Minh dùng 14,8 ha “đất vàng” trên địa bàn quận 2 để đổi lấy 3,3 km đường giao thông, trong khi dự án đường giao thông này được đánh giá là chưa cấp thiết. Trình tự, thủ tục để thực hiện dự án đổi đất lấy hạ tầng cũng như việc chọn lựa nhà đầu tư này được thực hiện theo hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt cũng là việc chưa thoả đáng. |
Phía sau những dự án BT tại TP Hồ Chí Minh - Bài 3: Đấu thầu công khai, nhà đầu tư có còn quan tâm?
(Tieudung.vn) - Để thực hiện một dự án BT theo phương thức chỉ định thầu phải qua rất nhiều khâu, sự phản biện bộ ngành, thậm chí phải xin phép Chính phủ, ngốn rất nhiều thời gian. Nhưng trên thực tế, doanh nghiệp, thậm chí là cả địa phương rất thích xin chỉ định thầu, điển hình là dự án BT cầu Thủ Thiêm 4. Vì sao dự án BT xin chỉ định thầu lại hấp dẫn doanh nghiệp đến vậy? |
