Thêm không gian để duy trì lãi suất thấp, hỗ trợ tăng trưởng
Theo ông Peiqian Liu - chuyên gia kinh tế châu Á của Fidelity International, động thái hạ lãi suất Fed có thể giúp thu hẹp khoảng cách giữa lợi suất trái phiếu chính phủ của Mỹ và các nước châu Á. Điều này làm giảm áp lực lên tỷ giá tiền tệ của các nước vì mức chênh lệch lớn về lợi suất thường khiến dòng vốn chảy vào Mỹ, gây mất giá tiền tệ châu Á.
.jpg)
Ảnh minh hoạ
Với Việt Nam, theo các chuyên gia, mang lại một số tác động tích cực nổi bật cho kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh đặt mục tiêu tăng trưởng cao trong năm 2025.
PSG.TS Nguyễn Hữu Huân (Trường đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh) nhận xét, lãi suất Mỹ hạ nhiệt mang lại dư địa duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng, trong bối cảnh Ngân hàng Nhà nước (NHNN) trước đó gặp khó do áp lực tỷ giá tăng.
“Khi USD suy yếu toàn cầu, sức ép lên VND dịu lại, góp phần giữ ổn định thị trường ngoại hối và dự trữ ngoại tệ của Việt Nam. Nhờ đó, NHNN có thêm không gian để duy trì chính sách lãi suất thấp, giúp giảm chi phí vay vốn cho doanh nghiệp và gia tăng khả năng tiếp cận tín dụng, từ đó thúc đẩy sản xuất, tiêu dùng và đầu tư trong nước”- PSG.TS Nguyễn Hữu Huân phân tích.
Đồng quan điểm, TS Võ Trí Thành cho rằng, lãi suất quốc tế giảm sẽ khuyến khích vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và gián tiếp (FII) chảy mạnh về các thị trường mới nổi như Việt Nam. Minh chứng là tổng vốn FDI đăng ký vào Việt Nam 8 tháng đầu năm 2025 đã tăng hơn 27% so với cùng kỳ, chủ yếu nhờ các nhà đầu tư lớn từ Trung Quốc, Hàn Quốc, châu Âu.
Theo ông Võ Trí Thành, với việc Fed hạ lãi suất, dòng tiền đầu tư có thể dần chuyển dịch tới các quốc gia có tiềm năng tăng trưởng khả quan và đảm bảo ổn định vĩ mô. Trong đó Việt Nam sẽ là điểm đến lý tưởng của dòng vốn đầu tư và các hoạt động sản xuất - kinh doanh trong tương lai.
Về xuất khẩu, việc Fed hạ lãi suất giúp kích thích tiêu dùng toàn cầu, đặc biệt tại Mỹ - thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Khi lãi suất giảm, nhu cầu nhập khẩu hàng hóa và tiêu dùng tăng mạnh, hỗ trợ các ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như điện tử, dệt may, gỗ, thủy sản duy trì đà tăng trưởng. Chi phí vay ngoại tệ thấp hơn cũng giúp doanh nghiệp Việt Nam có nhiều lựa chọn tài trợ vốn, mở rộng quy mô xuất khẩu và sản xuất.
Không chủ quan với tỷ giá dù Fed đã giảm lãi suất
Tính đến phiên cuối tuần qua, 18/9, tỷ giá Vietcombank chào bán ở mức 26.445 đồng/đô la, giảm nhẹ 31 đồng so với đầu tuần và giảm 0,2% so với đầu tháng 9. Tính từ đầu năm đến nay, tỷ giá tăng khoảng 3,6%.
Hiện tại lãi suất USD còn 4 - 4,25%, vẫn chênh lệch đáng kể với lãi suất liên ngân hàng VND (lãi suất qua đêm tham chiếu ngày 15-9 là 4,54%, theo NHNN). Bà Trần Thị Khánh Hiền - Giám đốc nghiên cứu Chứng khoán MB (MBS) cho rằng, để kiểm soát sự mất giá của VND, lãi suất tiền đồng cần được nâng lên, ví dụ từ 4,5% trở lên.
Do đó, vấn đề quan tâm hiện nay là lộ trình tiếp theo của Fed, với khả năng có thêm hai đợt giảm lãi suất năm nay. Nếu Fed hạ thêm 0,5 điểm phần trăm trong quý IV/2025, nâng tổng mức giảm cả năm lên 0,75 điểm phần trăm, chênh lệch lãi suất VND - USD sẽ thu hẹp, tạo điều kiện để NHNN duy trì mặt bằng lãi suất thấp, theo bà Hiền.
Dự báo mới nhất của Fed cho thấy khả năng có thêm 1-2 lần cắt giảm nữa trong năm 2025, với mục tiêu đưa lãi suất xuống khoảng 3,25-3,5% vào cuối quý I/2026. Tuy nhiên, tốc độ cắt giảm có thể chậm lại nếu lạm phát từ thuế quan tăng mạnh hơn dự kiến hoặc thị trường lao động Mỹ phục hồi nhanh chóng.
Ông Nguyễn Hoàng Linh - Giám đốc Phân tích và nghiên cứu, Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank (VCBF) lưu ý rằng, nếu Fed cắt giảm lãi suất mạnh tay hơn (ví dụ 50 điểm cơ bản hoặc hơn) thì điều này có thể phản ánh tình trạng kinh tế Mỹ đang xấu đi nhanh chóng. Trong kịch bản đó, tăng trưởng kinh tế Mỹ suy yếu sẽ làm giảm nhu cầu nhập khẩu, gây bất lợi cho hoạt động xuất khẩu của Việt Nam — nguồn cung ngoại tệ chủ lực. Khi đó, tỷ giá có thể chịu áp lực tăng trở lại.
“Lợi ích này chỉ bền vững nếu sức cầu từ Mỹ và châu Âu không suy giảm sâu. Nghĩa là, Việt Nam hưởng lợi về giá, nhưng vẫn phụ thuộc vào triển vọng lượng cầu”- ông Nguyễn Quang Huy, CEO Khoa Tài chính Ngân hàng tại Đại học Nguyễn Trãi nói.
Ngoài yếu tố lãi suất, biến động tỷ giá còn bị chi phối mạnh bởi cung - cầu ngoại tệ. Chẳng hạn từ đầu năm đến nay, khối ngoại đã bán ròng khoảng 3,5 tỷ USD trên thị trường chứng khoán Việt Nam, góp phần làm gia tăng áp lực mất giá của VND.
Bên cạnh đó, tác động sâu rộng đến nền kinh tế Việt Nam là lạm phát tiềm ẩn. Mặc dù lạm phát hiện tại vẫn được kiểm soát ở mức 3,25%, Việt Nam đối mặt với nhiều rủi ro lạm phát trong nửa cuối năm 2025.
Theo các chuyên gia, quyết định giảm lãi suất của Fed chỉ là một yếu tố bên ngoài. Điều quan trọng là Việt Nam có thể tận dụng cơ hội này như thế nào để phát triển bền vững. Để đảm bảo lợi ích lâu dài, Việt Nam cần giữ vững ổn định vĩ mô, đây là nền tảng quan trọng để thu hút và duy trì dòng vốn đầu tư; thúc đẩy cải cách cấu trúc như đầu tư vào nâng cao năng lực sản xuất, đổi mới công nghệ và mở rộng thị trường xuất khẩu; kết hợp chính sách tiền tệ, tài khóa và cải cách thể chế một cách linh hoạt để biến cơ hội ngắn hạn thành lợi thế dài hạn.
Trong đó chính sách tài khóa tiếp tục giữ vai trò chủ lực, mở rộng có trọng tâm, trọng điểm, gắn với đẩy mạnh giải ngân đầu tư công; chính sách tiền tệ theo hướng chủ động, linh hoạt, tăng khả năng tiếp cận tín dụng gắn với kiểm soát rủi ro và xử lý nợ xấu.
