Đã có rất nhiều nghiên cứu khoa học chứng minh nguyên nhân chính dẫn đến bệnh ung thư cổ tử cung là do nhiễm virus HPV. Tuy nhiên, ngoài nguyên nhân chính này, các chuyên gia cũng cảnh báo nhiều tác nhân khác cũng khiến gia tăng khả năng mắc căn bệnh nguy hiểm này. Một trong số đó chính là việc lạm dụng thuốc tránh thai.
Theo đó, một nguyên cứu do Cơ quan nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) ở Lyon, Pháp và tổ chức nghiên cứu Ung thư Anh tiến hành cho thấy, so với nhóm không bao giờ dùng thuốc, nguy cơ ung thư cổ tử cung ở những phụ nữ có dùng thuốc ngừa thai cao hơn 10% nếu thời gian dùng là 5 năm hoặc ít hơn; cao hơn 60% nếu dùng đến 9 năm; và tăng gấp đôi nếu dùng thuốc quá 10 năm.
Cũng theo thông tin này, loại viên thuốc ngừa thai có chứa những chất tương tự như estrogen và progesterone ở người làm tăng khả năng ung thư vú, ung thư tử cung và ung thư gan ở phụ nữ sử dụng chúng.
Cùng quan điểm trên, PGS-TS Phạm Duy Hiển – nguyên Phó giám đốc Bệnh viện K Trung ương cho biết, những phụ nữ nhiễm HPV tránh thai bằng đường uống từ 5 đến 9 năm có tỷ lệ mắc cao gấp 3 lần những phụ nữ không dùng. Đối với những phụ nữ uống thuốc tránh thai trên 10 năm có tỉ lệ mắc cao gấp 4 lần so với những phụ nữ không dùng.
Theo bà Lưu Thị Hồng, nguyên vụ trưởng Vụ Sức khỏe bà mẹ và trẻ em, Bộ Y tế, trước khi chỉ định cho phụ nữ sử dụng thuốc ngừa thai, ở nước ngoài bác sĩ sẽ cho chị em trả lời một bảng câu hỏi, trong đó có nhiều câu hỏi như men gan có cao không, tiền sử gia đình có người thân như mẹ, chị gái bị ung thư cổ tử cung, ung thư vú không...
“Ở VN thì không dựa vào bảng câu hỏi này để kết hợp chỉ định được, vì phụ nữ ở VN ít đi khám sức khỏe thường xuyên, nhiều người còn không biết mình đang có/có nguy cơ mắc bệnh gì. Cũng có người không được khám sàng lọc từ trước cứ sử dụng thuốc ngừa thai, sau này được phát hiện bị ung thư thì nghĩ rằng do dùng thuốc ngừa thai dài ngày, trong khi có thể họ có bệnh từ trước hoặc thuộc nhóm có nguy cơ mắc bệnh”- bà Hồng nói.
Trong khi đó, bác sĩ Phạm Tuấn Anh, Bệnh viện K, cho rằng từ lâu y văn ghi nhận nội tiết là một trong các yếu tố nguy cơ gây ung thư vú, mô vú.
Người phơi nhiễm kéo dài và nồng độ cao nội tiết tố nữ như có kinh sớm, mãn kinh muộn, dùng thuốc nội tiết thay thế ở phụ nữ mãn kinh, có thai lần đầu muộn, không có con... là các yếu tố nguy cơ gây ung thư vú.
Một nghiên cứu dịch tễ ở 50 quốc gia cho thấy dùng thuốc tránh thai chỉ tăng nhẹ nguy cơ ung thư vú và sau khi dừng thuốc trên 10 năm thì nguy cơ giảm xuống tương tự người không dùng.
Tuy nhiên, bác sĩ Tuấn Anh cho rằng dùng thuốc tránh thai làm thay đổi môi trường sinh lý tại cổ tử cung, dẫn đến dễ nhiễm các chủng HPV, có thể làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung. Nhưng bác sĩ Tuấn Anh nhấn mạnh đây là nguy cơ, bệnh ung thư có thể do nhiều yếu tố nguy cơ tương tác, việc phơi nhiễm với một yếu tố nguy cơ thì không nhất định sẽ mắc ung thư.
Do nguy cơ ung thư ở nhóm có dùng thuốc tránh thai có tăng hơn nên bà Hồng cho rằng trước khi quyết định sử dụng phương pháp tránh thai bằng thuốc, chị em nên tham khảo ý kiến bác sĩ. Các gia đình có mẹ ruột, chị em gái ruột mắc ung thư vú, ung thư cổ tử cung nên làm xét nghiệm gen để xác định có nguy cơ hay không trước khi được chỉ định.