JN.1 là một biến thể phụ từ biến thể BA.2.86 của Omicron, được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xếp vào nhóm "biến thể đáng quan tâm" và là nguyên nhân gây gia tăng số ca mắc và tử vong tại một số nước, trong đó có Thái Lan. Đây là biến thể đang phát triển nhanh nhất và chiếm ưu thế tại Mỹ trong tháng 12. Từ ngày 18/12, biến thể này đã lây lan nhanh chóng trên toàn cầu.
Ảnh minh họa. (Nguồn ảnh: Internet)
Tiến trình phát hiện các biến thể mới của Covid-19 được nhóm giám sát bệnh truyền nhiễm của Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP Hồ Chí Minh và Đơn vị Nghiên cứu lâm sàng ĐH Oxford (OUCRU) thực hiện vào tháng 12/2023 từ mẫu bệnh phẩm của 16 bệnh nhân dương tính với SARS-CoV-2 điều trị tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới.
Trong đó, ghi nhận có 12 bệnh nhân (75%) nhiễm biến thể phụ của Omicron JN.1. Ngoài ra có 1 ca nhiễm biến thể JN.1.1; 2 ca BA.2.86.1 và 1 ca XDD. Đáng lo ngại là số ca nhập viện tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới do Covid-19 có xu hướng gia tăng dần trong 6 tuần gần đây.
Theo số liệu giám sát của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hồ Chí Minh (HCDC), từ ngày 18/12/2023 đến hết ngày 22/1/2024 các bệnh viện của TP tiếp nhận 94 ca Covid-19 điều trị nội trú. Trong đó, có 17 ca bệnh nặng phải thở oxy, không có ca tử vong do Covid-19. Tất cả ca bệnh nặng đều là người thuộc nhóm nguy cơ (có bệnh nền nặng) và chưa tiêm chủng đủ các mũi vaccine Covid-19 theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
Như vậy biến thể phụ JN.1 đã xuất hiện tại TP Hồ Chí Minh. Đây cũng là biến thể gây gia tăng số ca mắc và tử vong tại một số nước, trong đó có Thái Lan.
Hiện nay, WHO đang theo dõi 5 biến thể cần quan tâm (VOI) gồm: XBB.1.5, XBB.1.16, EG.5, BA.2.86 và JN.1. Với kết quả giám sát mới trong tháng 12 thì ngoại trừ biến thể EG.5, các biến thể phụ cần quan tâm (VOI) khác đều đã phát hiện tại TP Hồ Chí Minh.
Trong bối cảnh Tết Nguyên đán sắp cận kề, giao lưu, đi lại sẽ tăng cao, nguy cơ gia tăng số ca bệnh và số ca nhập viện do Covid-19 là hiện hữu. Để phòng chống Covid, ngành y tế khuyến cáo người dân không chủ quan, lơ là và tiếp tục thực hiện các biện pháp sau để tự bảo vệ bản thân, gia đình và cộng đồng.
Người dân đeo khẩu trang khi đến cơ sở y tế, nơi tập trung đông người... hoặc khi có triệu chứng hô hấp. Thường xuyên rửa tay bằng nước sạch, xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn tay. Súc miệng, họng bằng nước súc miệng. Tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng; che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi.
Người dân tiêm nhắc vaccine phòng Covid-19 theo khuyến cáo, đặc biệt là đối với những người thuộc nhóm nguy cơ như: người cao tuổi, người có bệnh nền... Thực hiện vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân, giữ ấm cơ thể, tập luyện thể dục, thể thao, nâng cao thể trạng.
Tránh tiếp xúc với người có triệu chứng bệnh đường hô hấp như ho, sốt, khó thở... Người cao tuổi, có bệnh lý nền, thai phụ... khi có dấu hiệu mắc bệnh, cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, khám và điều trị kịp thời.
Sở Y tế yêu cầu HCDC theo dõi sát số trường hợp mắc Covid-19 nhập viện, số nặng phải nhập khoa hồi sức cũng như tiếp tục giám sát các biến thể Covid-19. Các bệnh viện sẵn sàng để tiếp nhận và điều trị các trường hợp nặng cần nhập viện theo các tình huống giả định và kịch bản ứng phó.
