Những thực phẩm có nguy cơ nhiễm độc tố botulinum cần chú ý
Bạn cần thận trọng khi lựa chọn thực phẩm đóng hộp, lên men...
Vậy những thực phẩm có nguy cơ nhiễm độc tố botulinum mà bà nội trợ cần chú ý? Thực tế thì vi khuẩn Clostridium botulinum (C. lostridium botulinum) là một loại vi khuẩn yếm khí thể bắt buộc (anaerobic). Có nghĩa là chủng này chỉ có thể sinh trưởng và phát triển khi môi trường không có oxy. Khi đó chúng sẽ tạo ra những bào tử với trạng thái tiềm sinh hay dạng ngủ. Những bào tử này có khả năng chống chọi lại với môi trường nhiệt độ cao hay môi trường có nhiều oxy,...
Chúng ta có thể tìm thấy bào tử của chúng ở nhiều nơi như trong đất, trong nước sông, trong nước biển,... Tuy nhiên nếu ở trong điều kiện thiếu oxy và thuận lợi thì chúng mới sinh sôi và tiết ra chất độc.
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho rằng, những thực phẩm có nguy cơ nhiễm độc tố botulinum bao gồm cả rau củ, thịt hay hải sản,... nếu như trong quá trình sản xuất bị lẫn bào tử của vi khuẩn C.Botulinum sẽ gây ra ngộ độc.
"Thực phẩm đóng gói không đảm bảo đủ điều kiện ngăn chặn vi khuẩn phát triển theo quy định, đặc biệt sản xuất thủ công, tại gia đình, kinh doanh nhỏ lẻ, chưa được kiểm soát chặt chẽ về chất lượng đều có khả năng nhiễm độc tố. Ví dụ, Thái Lan đã xảy ra ngộ độc này do một loại măng chua đóng hộp, Trung Quốc là từ đậu lên men...", ông Nguyên nói thêm.
Nhận biết thực phẩm đóng hộp không an toàn
Chuyên gia của Cục An toàn thực phẩm cho biết vi khuẩn C.botulinum có khả năng sống sót cao, nha bào của chúng (tồn tại trong đất, phân, bùn, rau quả, trên động vật, hải sản, đồ hộp nhiều tháng). Đáng lưu ý, vi khuẩn có thể sống trong các thực phẩm như: đồ hộp đã mở, thịt, sữa, cá hun khói… nhiều tuần ở điều kiện bảo quản lạnh. Người nhiễm độc tố của C.botulium có thể xuất hiện hội chứng viêm dạ dày - ruột cấp tính (đau bụng, sốt) hoặc hội chứng nhiễm độc thần kinh với biểu hiện như: liệt mềm, diễn biến nhanh và có thể tử vong.
PGS-TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm bệnh nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội), cho biết vi khuẩn C.botulinum gây ngộ độc khi người bệnh ăn các thức ăn được đóng kín trong đồ hộp (thịt hộp, pate hộp...) chứa loại vi khuẩn kị khí sinh hơi này.
Theo TS Cường, dấu hiệu nhận biết đồ hộp có thể chứa C.botulinum là các đồ hộp bị phồng (do vi khuẩn sinh hơi). Nếu ăn phải thực phẩm này, sau 4 - 6 giờ sẽ xuất hiện các triệu chứng thần kinh như: mệt mỏi, sụp mi mắt, yếu cơ, khó nuốt, khó thở nếu liệt cơ hô hấp, nặng có thể tử vong. Bệnh này không gây nôn, tiêu chảy mất nước như các bệnh ngộ độc thực phẩm khác (độc tố tụ cầu, salmonella...).