Thức ăn nhanh và thực phẩm chế biến sẵn
Đồ ăn nhanh như: pizza, hamburger, gà rán, mì gói, xúc xích, thịt xông khói, đồ đóng hộp... đều chứa lượng muối rất cao để tăng hương vị và kéo dài thời gian bảo quản. Lượng muối dư thừa này gây tăng huyết áp, buộc thận phải làm việc quá sức để lọc và đào thải, lâu dài làm tổn thương thận.
Các món ăn nhanh cũng chứa nhiều chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và đường tinh luyện. Tiêu thụ thường xuyên sẽ bị béo phì, kháng insulin dẫn đến bệnh đái tháo đường type 2 - hai "thủ phạm" hàng đầu gây suy thận.
Ảnh minh họa. (Nguồn ảnh: Internet)
Đồ uống có đường và trà sữa
Nước ngọt, trà sữa, cà phê pha sẵn, nước ép trái cây đóng hộp... là những loại đồ uống được giới trẻ cực kỳ yêu thích nhưng chúng chứa lượng đường rất cao. Khi cơ thể phải xử lý lượng đường lớn, quá trình chuyển hóa này tạo ra các sản phẩm phụ gây áp lực lên thận.
Hơn nữa, việc lạm dụng đồ uống có đường thay vì nước lọc dẫn đến tình trạng thiếu nước, khiến thận phải làm việc vất vả hơn, tăng nguy cơ sỏi thận và giảm chức năng thận.
Ăn nhiều thịt
Người trẻ có xu hướng thích ăn thịt (đặc biệt là thịt đỏ) hơn rau củ. Lượng protein động vật quá lớn tạo ra nhiều sản phẩm chuyển hóa cần thận lọc bỏ gây áp lực lên cơ quan này, đặc biệt nếu chức năng thận đã suy yếu.
Rượu bia và các chất kích thích
Việc làm dụng rượu bia và các chất có cồn trong một bộ phận giới trẻ gây mất nước, tăng huyết áp và gây tổn thương trực tiếp đến chức năng của thận do gan và thận phải làm việc cật lực để đào thải độc tố ra khỏi cơ thể.
Đồ ăn vặt không lành mạnh
Thói quen ăn vặt, ăn vặt vào ban đêm thường xuyên với các thực phẩm giàu năng lượng, chất béo, đường như: Đồ ngọt, bánh kẹo, gà rán, khoai tây chiên, nem chua rán, bánh rán, nước ngọt, bim bim... gây rối loạn chuyển hóa, tăng nguy cơ béo phì, đái tháo đường, từ đó ảnh hưởng đến thận.
Cần lưu ý gì để có chế độ ăn tốt cho thận?
Để kiểm soát bệnh thận nói riêng, chăm sóc sức khỏe thận nói chung, Viện Quốc gia về Tiểu đường, Tiêu hóa và Thận học (NIDDK) đưa ra các nguyên tắc dinh dưỡng sau:
- Lựa chọn thực phẩm ít muối kali và natri. Hai loại muối này quyết định phần lớn huyết áp hay áp lực lọc tại thận. Khuyến cáo ăn với chế độ ít hơn 2300 miligam natri và 3000 miligam kali trong một ngày.
- Hạn chế đạm trong khẩu phần ăn. Đạm hay protein sẽ được khuyên nạp vào cơ thể lượng khác nhau tùy từng nhóm đối tượng: Dưới 1.2g / kg thể trọng / ngày với người bình thường; từ 0.6 - 0.8g / kg cân nặng / ngày với người suy thận và dưới 80g / ngày nếu có sỏi.
- Cắt giảm tối đa phốt pho nạp vào cơ thể. Đặc biệt lưu ý khi mắc bệnh thận mạn từ giai đoạn IIIA trở đi chỉ nên ăn 600 - 800 miligam phốt pho một ngày.
- Chọn thực phẩm tốt cho tim mạch để ngăn ngừa chất béo tích tụ trong máu ảnh hướng đến sức lọc cầu thận.
Mẹo lựa chọn và chế biến thực phẩm tốt cho thận
Sau khi nắm được nên ăn gì tốt cho thận thì việc chọn mua và chế biến như thế nào tốt nhất cũng cần được quan tâm, dưới đây là một vài mẹo nhỏ rút ngăn thời gian mua sắm đồng thời tăng hiệu quả hấp thu mà bạn nên lưu ý:
- Ưu tiên hàng đầu là các loại thực phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, được kiểm định tính an toàn vệ sinh thực phẩm.
- Rau củ, thịt cá nên chọn những loại tươi sống. Quan sát kỹ màu sắc, mùi. Không chọn nếu có màu bất thường hay mùi lạ. Không nên chọn rau củ bị héo úa, dập nát, đốm lạ hay to bất thường,.... ưu tiên quả còn nguyên cuống.
- Hạn chế tối đa thực phẩm đóng hộp do chúng thường có lượng muối natri cao để kéo dài thời gian bảo quản và sử dụng.
- Luộc rau củ với lượng lớn nước, đảm bảo chín kỹ để loại tối đa kali.
- Tránh dùng lại nước luộc rau củ để chế biến sốt, nước súp,...
- Tránh hầm lâu trong nồi áp suất, nồi hấp, nướng lâu trong lò vi sóng.
- Đối với nước ép trái cây, thay vì sử dụng trực tiếp có thể ép lấy 120ml để uống mỗi ngày.
- Không nên ăn nhiều hơn một phần salad (tương đương kích thước nắm tay) cho một ngày để tránh tăng lượng kali nạp vào.