Những công dụng có thể bạn chưa biết từ khoai tây

Cây khoai tây tên khoa học là Solanum tuberosum L, thuộc họ cà ( solanaceae). Đây là cây lương thực ngắn ngày được trồng ở nhiều nơi trên thế giới. Cây cho củ có giá trị dinh dưỡng cao, được xếp vào nhóm các thực phẩm bổ sung tinh bột cho cơ thể.

Cây thân mềm có chiều cao khoảng 30 – 80 cm. Củ và chồi phát triển từ phần thân ngầm dưới đất. Một cây có thể cho nhiều củ hình trứng hoặc hình tròn. Củ mọc thành chùm kích thước to nhỏ khác nhau.

Lá khoai tây dạng kép xẻ lông chim. Mỗi lá có khoảng 5 lá chét, 1 lá mọc ở đỉnh giữa và các lá còn lại mọc đối xứng hai bên, đầu lá nhọn. Cây khoai tây cho ra hoa màu tím hoặc trắng . Quả mọng, hình cầu, sắc tím hay xanh nhạt, bên trong có nhiều hạt nhỏ hình thận.

 Không chỉ giúp đẹp da, đẹp dáng mà khoai tây còn mang đến nhiều lợi ích bất ngờ cho sức khỏe tổng thể. Dưới đây là những tác dụng của khoai tây và cách dùng thực phẩm này đúng cách để phát huy được tối đa lợi ích của nó với sức khỏe cũng như cuộc sống của bạn.

Ngăn ngừa trầm cảm, giảm căng thẳng

Vitamin B6 trong khoai tây khi được hấp thu sẽ được cơ thể chuyển hóa thành một loại hợp chất hữu cơ có tác dụng xoa dịu thần kinh, giảm căng thẳng, lo âu, ngăn ngừa nguy cơ bị trầm cảm.

Kháng viêm, giảm đau

Công dụng này có được là nhờ hàm lượng vitamin C phong phú có trong khoai tây. Chất này ngoài tác dụng cải thiện sức đề kháng còn là một phương thuốc kháng viêm, giảm đau tự nhiên, an toàn cho cơ thể.

Dân gian thường sử dụng khoai tây tươi đắp ngoài để trị các chứng viêm ngoài da. Khoai tây cũng được đem luộc chín, chườm vào chỗ tổn thương khi còn nóng hoặc làm lạnh trước khi chườm để giảm sưng đau. 

Ngoài ra, một số thành phần vitamin và khoáng chất được tìm thấy trong khoai tây như kali, canxi, vitamin nhóm B hay magie cũng có tác dụng tích cực trong việc chống lại sự phát triển của bệnh viêm khớp và các chứng viêm nhiễm ở đường tiêu hóa.

Khoai tây cải thiện hệ miễn dịch

Vitamin C rất cần thiết cho hoạt động của hệ miễn dịch. Khoai tây với hàm lượng vitamin C dồi dào có thể giúp bạn củng cố hàng rào bảo vệ của cơ thể. Thực phẩm này có thể cung cấp đến 45% nhu cầu vitamin C cơ thể cần trong ngày. Nó đặc biệt hữu ích cho người già, trẻ em hay những bệnh nhân đang bị suy giảm hệ miễn dịch.

Thường xuyên ăn khoai tây là giải pháp đơn giản giúp phòng ngừa hữu hiệu một số căn bệnh như cảm lạnh, cảm cúm, nhiễm trùng đường hô hấp…

Cải thiện chức năng tiêu hóa

Sở hữu nhiều Carbohydrate, củ khoai tây rất dễ tiêu hóa khi được nấu chín. Ngoài ra, thành phần chất xơ dồi dào có trong khoai tây còn hoạt động như một chất nhuận tràng, giúp kích thích tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón và các vấn đề ở đường ruột.

Người bị táo bón mãn tính có thể uống một ly nhỏ nước ép khoai tây trước các bữa ăn từ 20 – 30 phút, kết hợp dùng các món canh rau chế biến từ khoai tây sẽ giúp đi đại tiện dễ dàng hơn.

Khoai tây hỗ trợ điều trị loét dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản

Một nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà khoa học thuộc trường đại học Manchester – Anh cho thấy, loại củ này chứa nhiều phân tử kháng khuẩn đặc biệt, có khả năng tiêu diệt các loại vi khuẩn gây bệnh viêm loét dạ dày tá tràng.

Bên cạnh đó, thành phần tinh bột và chất xơ trong khoai tây khi vào dạ dày sẽ giúp thấm hút bớt axit và dịch tiết trong dạ dày. Qua đó tạo điều kiện để tổn thương mau lành, giảm nguy cơ mắc bệnh trào ngược axit dạ dày thực quản.

Khoai tây tốt cho thần kinh và não bộ

Đây cũng là một trong những tác dụng của khoai tây với sức khỏe đã được khoa học chứng minh. Thực phẩm này đặc biệt tốt cho thần kinh và não bộ nhờ có khả năng ổn định lượng đường trong máu, đồng thời làm giãn nở mạch máo, đảm bảo quá trình lưu thông máu đến cung cấp các dưỡng chất cần thiết cho não bộ và hệ thần kinh trung ương hoạt động.

Bảo vệ sức khỏe tim mạch

Chất xơ trong khoai tây ngoài khả năng thúc đẩy tiêu hóa còn giúp làm giảm lượng cholesterol xấu trong máu, ngăn ngừa bệnh xơ vữa động mạch và các vấn đề khác về tim mạch. Cùng với đó, vitamin C và carotenoid có trong loại củ này sẽ giúp ức chế sự phát triển của các gốc tự do có hại, giúp hệ thống tim mạch luôn khỏe mạnh và hoạt động ổn định.

 Ăn khoai tây giúp ngăn ngừa ung thư

Củ khoai tây chứa chất chống oxy hóa mạnh, giúp giảm thiểu tác hại của các gốc tự do đến tế bào khỏe mạnh. Nó kết hợp cùng với các thành phần khác có trong củ như vitamin A và quercetin có tác dụng ức chế sự phát triển của tế bào ác tính, giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư nguy hiểm.

Hạ huyết áp

Sự kết hợp giữa các thành phần gồm kali, kukoamine và chất xơ hòa tan đã giúp khoai tây trở thành một trong những thực phẩm tốt nhất cho người bị cao huyết áp. Chúng giúp hạ áp bằng cách kích thích mạch máu giãn nở và ổn định nồng độ glucose trong máu, đảm bảo cho quá trình lưu thông máu diễn ra thông suốt.

Phòng ngừa bệnh sỏi thận, bệnh gút

Củ khoai tây chứa rất ít purin nhưng lại giàu vitamin C có khả năng làm giảm axit uric trong máu, qua đó ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh gút.

Người có nguy cơ bị sỏi thận cao cũng nên tăng cường bổ sung khoai tây đều đặn trong các bữa ăn để bổ sung sắt và can xi trong cơ thể, chống lại sự hình thành sỏi trong thận.

Một số lưu ý khi ăn khoai tây tránh gây phản tác dụng

Từ củ khoai tây bạn có thể chế biến ra nhiều món ăn ngon như khoai tây hầm xương, khoai tây xào thịt, khoai tây đút lò, khoai tây chiên. Trước khi sử dụng, nên gọt sạch vỏ khoai tây và ngâm trong nước 15 – 20 phút để loại bỏ bớt acrilamit – một chất không có lợi cho sức khỏe được tìm thấy trong củ.

Hạn chế ăn món khoai tây chiên. Món ăn này không chỉ gây tăng cân mà khi chiên với dầu còn tạo ra nhiều cholesterol xấu gây hại cho tim mạch Không kết hợp khoai tây chung với cà chua. Hai thực phẩm này khi được tiêu thụ cùng lúc sẽ gây ra những cục khó tiêu, làm tăng gánh nặng cho dạ dày.

Khi chế biến khoai tây, chỉ nên nấu vừa chín tới. Không nên đun nấu quá lâu khiến vitamin C và một số chất dinh dưỡng bị phân hủy. Không ăn những củ khoai tây màu xanh hoặc khoai đã mọc mầm. Những củ này chứa nhiều chất solanine có thể gây ngộ độc, thậm chí là tử vong.

Củ khoai tây sống chứa hàm lượng vitamin C cao hơn hẳn so với khoai tây đã qua chế biến. Bạn có thể ăn khoai tây sống hoặc ép tươi lấy nước uống. Tuy nhiên chỉ nên dùng với lượng vừa phải vì tiêu thụ quá nhiều củ khoai tây sống có thể gây ra nhiều vấn đề về tiêu hóa như tiêu chảy, đầy hơi, chướng khí… 

Sử dụng nguồn khoai tây an toàn, không chứa chất bảo quản, chất tẩy rửa. Củ khoai tây dù có nhiều tác dụng tốt với sức khỏe nhưng không phải ai cũng dùng được. Người bị dị ứng với khoai tây tuyệt đối không nên ăn. Bệnh nhân bị tiểu đường, phụ nữ có thai nên hạn chế sử dụng. Không để khoai tây vào tủ lạnh việc này sẽ làm chuyển đổi tinh bột thành đường, khi chế biến dễ tạo thành acrylamide – chất tăng nguy cơ ung thư.

Trên đây là một số lợi ích của khoai tây đối với sức khỏe và lưu ý khi sử dụng. Hi vọng rằng loại củ này sẽ xuất hiện trong thực đơn hàng tuần của gia đình bạn một cách đều đặn.