Kit xét nghiệm Covid-19 của Việt Á được nghiên cứu sản xuất bằng 18,98 tỷ đồng ngân sách nhà nước?

Ngày 26/12, Bộ KH&CN công bố thông tin liên quan đến kit xét nghiệm Covid-19 là sản phẩm của một nhiệm vụ nghiên cứu khoa học - công nghệ cấp quốc gia, do Học viện Quân y phối hợp với Công ty cổ phần công nghệ Việt Á.

Một phần Báo cáo: “Nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm RT-PCR và real-time RT-PCR phát hiện chủng vi rút corona mới 2019 (2019-nCoV)” mã số ĐTĐL.CN.29/20

Theo đó, kit xét nghiệm Covid-19 do Học viện Quân y phối hợp với Công ty cổ phần công nghệ Việt Á nghiên cứu sản xuất là sản phẩm của một nhiệm vụ KH-CN cấp quốc gia.

Nhiệm vụ KH-CN cấp quốc gia này có tên đầy đủ là: "Nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm RT-PCR và real-time RT-PCR phát hiện chủng virus corona mới 2019 (2019-nCoV)", mã số ĐTĐL.CN.29/20.

Cụ thể, đây là báo cáo đánh giá kết quả nhiệm vụ khoa học cấp quốc gia về "Nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm RT-PCR và real-time RT-PCR phát hiện chủng virus corona mới 2019 (2019-nCoV)". Học viện Quân y là đơn vị tổ chức chủ trì.

Tổng kinh phí thực hiện 18,98 tỷ đồng. Thời gian thực hiện theo hợp đồng đã ký kết từ tháng 2/2020 đến tháng 7/2021, tuy nhiên thực tế thực hiện đến tháng 10/2021.

Các thành viên tham gia thực hiện chính nhiệm vụ gồm 17 người. Trong đó, 13 người thuộc Học viện Quân Y, và 4 người của Công ty Việt Á. Tổ chức chủ trì nhiệm vụ nghiên cứu này là Học viện Quân y do PGS-TS Hồ Anh Sơn làm chủ nhiệm nhiệm vụ. Còn ông Phan Quốc Việt, Tổng giám đốc Công ty Việt Á, là thành viên nghiên cứu đề tài.

Cũng theo báo cáo, đề tài đã nghiên cứu chế tạo thành công 2 bộ sinh phẩm RT-PCR sàng lọc và real-time RT-PCR phát hiện chủng 2019-nCoV là những sản phẩm nghiên cứu có hàm lượng khoa học cao, cũng như tính ứng dụng thực tiễn thể hiện bằng những chứng nhận khoa học. Trong đó có Quyết định cấp phép lưu hành 2 bộ sinh phẩm này của Bộ Y tế; Giấy chứng nhận kiểm nghiệm trang thiết bị y tế chẩn đoán in-vitro của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương. Ngoài ra, Bộ Y tế và Chăm sóc xã hội Anh cũng đã cấp giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn Châu Âu (CE) và cấp giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS) cho bộ sinh phẩm (20/4/2020)...

Việc nghiên cứu sản xuất các kit để chủ động xác định nhanh ca bệnh, phục vụ theo dõi điều trị và tìm hiểu sâu hơn về đặc điểm dịch tễ học, đường lây truyền nhằm phục vụ cho việc xây dựng hoạch định các chính sách và các chương trình Y tế Quốc gia về dự phòng.

Bộ kit định tính SARS-CoV-2 của Công ty Việt Á

"Bộ sinh phẩm tạo ra đạt trình độ cao về sinh học phân tử, có khả năng phát hiện sớm và đáp ứng nhanh trong trường hợp khi có dịch xảy ra và đạt đỉnh dịch với số lượng người nhiễm lớn trên phạm vi cả nước", báo cáo nêu.

Đánh giá về tính hiệu quả kinh tế, đơn vị chủ trì cho rằng việc ra đời được bộ sinh phẩm “Made in Vietnam” có ý nghĩa xã hội to lớn ở thời điểm đất nước đối mặt với nguy cơ dịch bùng phát dịch phức tạp, nhu cầu kit xét nghiệm lớn trong khi nguồn cung hạn hẹp.

Ngoài ra, kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ là cơ sở cho các nghiên cứu về sau như đặc điểm di truyền phân tử, sự tiến hóa của chủng SARS-CoV-2 phục vụ cho chế tạo vaccine dự phòng và thuốc kháng virus.

Báo cáo cũng nêu rõ hiện nay, bộ sinh phẩm và các quy trình chẩn đoán dựa trên kỹ thuật real-time RT- PCR đã chuyển giao công nghệ phục vụ sản xuất trên 3 triệu test phục vụ xét nghiệm sàng lọc phát hiện SARS-CoV-2 trên 163 trung tâm, bệnh viện lớn trong cả nước như Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện ĐH Y Hà Nội, CDC Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Dương, CDC TP Hồ Chí Minh…

Căn cứ theo báo cáo trên, có thể thấy, hàng triệu kit xét nghiệm Covid-19 mà Công ty Việt Á bán với giá 470.000 đồng/test là sản phẩm của nhiệm vụ KH-CN cấp quốc gia, được nghiên cứu, chế tạo từ gần 19 tỷ đồng từ ngân sách nhà nước. Vậy câu hỏi đặt ra là, lợi nhuận thu được từ việc bán kit test của Công ty Việt Á sẽ được hạch toán như thế nào?