Về mặt kỹ thuật, nồi chiên không dầu không cần nhiều dầu (hoặc chỉ 1 muỗng nhỏ) để làm chín các loại thực phẩm như gà, cá, chả giò hay rau củ. Loại nồi này hoạt động bằng cách thổi khí nóng quanh thức ăn theo kiểu đối lưu, nhờ đó thức ăn chín đều và giòn, chẳng hạn như món gà rán hoặc khoai tây chiên. Do không phải sử dụng nhiều dầu ăn, nên chế biến với nồi chiên không dầu được xem là sự thay thế lành mạnh cho kiểu chiên ngập dầu thông thường.
Theo một nghiên cứu hồi năm 2015, thức ăn nấu bằng loại nồi này ít chất béo hơn, tức cũng chứa lượng calo ít hơn. Chuyên gia dinh dưỡng Goh Qiu Le ở Bệnh viện Ða khoa Changi (Singapore) cho biết, khi nấu bằng nồi chiên không dầu, một chiếc đùi gà cỡ trung bình chỉ cung cấp 174 calo, thấp hơn đáng kể so với mức 367 calo khi chiên ngập dầu. Tương tự, đùi gà chiên ngập dầu có tổng chất béo là 12,8g, trong khi nấu bằng nồi chiên không dầu giúp giảm phân nửa lượng chất béo - chỉ còn 6,1g.
Nấu ăn bằng nồi chiên không dầu có lợi cho sức khỏe, nếu sử dụng đúng cách.
Goh cho biết mặc dù dầu giúp cơ thể hấp thu các loại vitamin tan trong chất béo như A, D, K và E, nhưng chúng ta không cần phải phết thêm dầu vào thực phẩm cho mục đích đó khi nấu ăn bằng nồi chiên không dầu. Bởi những chất béo tốt cho sức khỏe tim cũng dễ dàng được bổ sung từ các nguồn thực phẩm lành mạnh hơn, chẳng hạn như các loại hạt (không ướp muối) và cá béo (cá hồi, cá nục, cá mòi...).
Bằng chứng khoa học còn chỉ ra rằng sử dụng nồi chiên không dầu giúp làm giảm tới 90% lượng acrylamide sản sinh trong quá trình nấu nướng, so với cách chiên ngập dầu. Ðược biết, acrylamide là hóa chất được hình thành khi thực phẩm chứa tinh bột được chế biến ở nhiệt độ cao trên 1200C và được Tổ chức Y tế Thế giới xếp vào nhóm các hợp chất có thể gây ung thư trên người.
Ngoài ra, nồi chiên không dầu cũng có thể được dùng chiên hoặc nướng các loại rau củ, bao gồm rau họ cải như bông cải trắng và bông cải xanh và các loại củ như khoai tây và cà rốt. Song, để bảo toàn tối đa dưỡng chất có trong rau quả, chuyên gia Goh cho biết chúng ta cần chú ý đến thời gian nấu và nhiệt độ khi sử dụng nồi. Theo đó, nhiệt độ thích hợp là từ 180-1900C, tùy vào kết cấu của từng lại rau củ. Ví dụ, rau mềm cần nấu thời gian ngắn, còn các loại củ cứng cần nấu lâu hơn. Một mẹo khác là bật nóng nồi chiên ít nhất 3 phút trước khi sử dụng, cũng như trở mặt đồ ăn trong khay nướng 1-2 lần để giúp thực phẩm chín đều và giảm thời gian nấu.
Sử dụng nồi chiên không dầu sao cho có lợi sức khỏe?
Mặc dù có nhiều ưu điểm như trên, nồi chiên không dầu vẫn có một số ảnh hưởng bất lợi đối với thực phẩm và sức khỏe người dùng. Chẳng hạn, một nghiên cứu phát hiện dùng nồi chiên không dầu khiến cá mòi bị giảm hàm lượng chất béo “tốt” và tăng nhẹ các sản phẩm ôxy hóa cholesterol, làm tăng nồng độ cholesterol trong cơ thể. Cách khắc phục hạn chế này là thêm những thành phần chứa chất chống ôxy hóa tự nhiên vào món ăn, như ngò tây, hành tăm, hẹ...
Nồi chiên không dầu vẫn có một số ảnh hưởng bất lợi đối với thực phẩm và sức khỏe người dùng.
Mặt khác, nồi chiên không dầu cũng không bảo đảm bạn sẽ có một chế độ ăn lành mạnh. Theo chuyên gia dinh dưỡng Lim Kiat ở Viện Tim Singapore, vì tính tiện lợi mà nhiều người dùng nồi chiên không dầu để nấu thực phẩm chế biến sẵn (như thịt ướp, lạp xưởng, khoai tây chiên, chả cá) vốn chứa sẵn nhiều muối và chất béo, từ đó vô hiệu hóa mục tiêu ăn uống lành mạnh hơn. “Tiêu thụ nhiều thực phẩm chế biến sẵn có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính, như bệnh tim mạch, bất kể là chiên không dầu hay ngập dầu” - ông Tim lý giải.
Nhìn chung, nồi chiên không dầu có thể là lựa chọn thay thế có lợi hơn cho sức khỏe so với cách chiên ngập dầu truyền thống. Nhưng cần nhớ là thực phẩm nấu bằng loại nồi này vẫn được phân loại là thức ăn chiên - nhóm thực phẩm góp phần dẫn tới tăng cân, tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và một số loại ung thư. Do đó, nếu có nấu ăn bằng nồi chiên không dầu, mọi người chỉ nên thi thoảng sử dụng như một phần trong chế độ ăn cân bằng và lành mạnh, chứ không nên lạm dụng để nấu ăn hằng ngày.
