Tự ý dùng An cung ngưu hoàng hoàn dễ “tiền mất tật mang”
Theo đánh giá của các chuyên gia y tế, đột quỵ đang có xu hướng trẻ hoá, vì vậy nhiều người tìm đến các giải pháp phòng ngừa đột quỵ từ sớm. An cung ngưu hoàng hoàn chính là một trong những giải pháp mà người tiêu dùng đang mách nhau mua về để dự phòng.
Chính tâm lý lo lắng kết hợp với phương châm “phòng bệnh hơn chữa bệnh” nhưng không hiểu hết về An cung ngưu hoàng hoàn đã gây ra những nguy hại khó lường trước.
Theo ghi nhận, trên mạng xã hội đã và đang nở rộ phong trào mua và sử dụng thuốc An Cung Ngưu Hoàn Hoàng nhằm điều trị và dự phòng tai biến mạch não (hay còn gọi là đột quỵ). Tuy nhiên loại thuốc này bán trên thị trường chủ yếu là hàng trôi nổi do những tiểu thương, người du lịch mua về từ Trung Quốc với giá từ vài trăm ngàn đồng đến vài triệu đồng. Sự kết hợp giữa nguồn gốc và sự đồn thổi đã giúp cho tác dụng của viên thuốc trở nên huyền bí, cao siêu.
An cung hoàng hoàn không phải “thần dược” chữa đột quỵ. Ảnh minh hoạ
Cụ thể, An cung ngưu hoàng hoàn được quảng cáo trên nhiều website điện tử hoặc được truyền miệng là một loại thuốc trong Đông Y được kết hợp từ các dược liệu dựa theo công thức bào chế truyền thống, dùng để hỗ trợ cấp cứu và hỗ trợ điều trị đột quỵ, nhồi máu não cực kì hiệu quả và nhanh chóng. Ngoài ra An cung ngưu hoàng hoàn còn được dùng để phòng các bệnh liên quan đến tim mạch, cao huyết áp, rối loạn tiền đình, đau nửa đầu,…với tên gọi được ví von là “thần dược” cho con người.
Cụ bà nguy kịch vì thường xuyên uống An cung ngưu hoàng hoàn phòng đột quỵ Năm 2023, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ đã tiếp nhận cấp cứu một nữ bệnh nhân 79 tuổi. Gia đình cho biết, bệnh nhân này đã mắc tăng huyết áp và đái tháo đường trong 10 năm qua, và từng bị đột quỵ trước đó. Trong khoảng 2 tháng gần đây, bà thường xuyên sử dụng thuốc An cung do gia đình mua để phòng ngừa đột quỵ tái phát, nhưng sau đó xuất hiện các triệu chứng không bình thường. Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân đã lạm dụng thuốc An cung, dẫn đến tình trạng thiếu máu, rối loạn đông máu nặng, và viêm dạ dày. Sọ não của bệnh nhân xuất hiện nhiều ổ nhồi máu bán cầu ở cả hai bên. Sau khi được điều trị trong khoảng 1 tuần, tình trạng của bệnh nhân đã được cải thiện. Bệnh nhân đã được chuyển xuống tuyến dưới điều trị tiếp. |
Tuy nhiên các chuyên gia cảnh báo, người bệnh tuyệt đối không tự ý uống thuốc An cung ngưu hoàng hoàn mà phải có chỉ định của bác sĩ Y học cổ truyền. Nếu tự ý dùng, không đúng càng nguy hiểm hơn. Chưa kể, khi tự ý dùng thuốc, các gia đình thường có ý đợi chờ tác dụng của thuốc mà vô ý làm lỡ cơ hội “giờ vàng” điều trị tích cực cho bệnh nhân.
Đơn cử, mới đây, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 vừa tiếp nhận một trường hợp bệnh nhân B.T.H. (nam, 50 tuổi) bị đột quỵ não. Trước khi vào viện khoảng 1 giờ, bệnh nhân đột ngột đau đầu, nôn vọt, nói khó, liệt nửa người trái, đo huyết áp 200/120 mmHg.
Đáng chú ý, theo lời kể của người nhà bệnh nhân, sau khi xuất hiện các triệu chứng trên, bệnh nhân và gia đình tự đánh giá rằng bệnh nhân bị đột quỵ não, tự uống thuốc y học cổ truyền (An cung ngưu hoàng hoàn) có xuất xứ ở nước ngoài.
Sau khi uống thuốc, các triệu chứng không cải thiện, thậm chí còn có biểu hiện nặng hơn. Bệnh nhân vào Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 được chụp cắt lớp vi tính sọ não dựng hình mạch máu não (CTA), kết quả cho thấy hình ảnh xuất huyết não vùng nhân xám trung ương phải, không có bất thường mạch máu não.
Bệnh nhân được cấp cứu và xử trí ban đầu theo phác đồ chảy máu não tại Khoa Cấp cứu, sau đó chuyển lên Khoa Đột quỵ não điều trị tiếp, tới nay tình trạng đã ổn định. Tuy nhiên, trường hợp này đã cảnh báo nghiêm trọng về việc tự ý dùng thuốc y học cổ truyền không theo chỉ định.
Mặc dù đã được cảnh báo không ít lần trên các phương tiện thông tin đại chúng trong những năm qua, tại nhiều bệnh viện, các bác sĩ vẫn gặp rất nhiều trường hợp sau khi có biểu hiện của đột quỵ não, đã tự uống An cung ngưu hoàng hoàn mà không có chỉ định của thầy thuốc.
An cung ngưu hoàng hoàn không được khuyến cáo sử dụng trong điều trị và phòng ngừa bệnh lý đột quỵ
Liên quan đến An cung ngưu hoàng hoàn, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) cho biết, hiện thuốc có tên An cung ngưu hoàng hoàn lưu hành trên thị trường Việt Nam có nhiều nguồn gốc từ Trung Quốc, Hàn Quốc, Triều Tiên… được nhập khẩu vào Việt Nam qua đường phi mậu dịch hoặc qua đường chính thức. Đây là thuốc đông y có thành phần gồm các vị dược liệu và phải được sử dụng, kê đơn của các thầy thuốc Đông y. Cơ quan này quy định rõ thuốc chỉ được dùng cho nhiệt bệnh, tà nhập tâm bào, cao nhiệt kinh quyết (sốt cao co giật), thần hôn (hôn mê), loạn ngữ (mê sảng); hôn mê do trúng phong (viêm não, viêm màng não, xuất huyết não thể bế chứng: có sốt cao, huyết áp tăng,…). Thuốc được dùng đường uống, cần phải dùng thuốc theo đơn, đúng chỉ định và dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ y học cổ truyền hoặc thầy thuốc Đông y.
Đặc biệt, theo hướng dẫn của Bộ Y tế, thuốc chống chỉ định với người tai biến mạch máu não, viêm não thể thoát chứng và thể chảy máu vào não thất của tai biến mạch máu não, người thể hàn, dương hư, tỳ vị hư hàn, phụ nữ có thai, người suy giảm chức năng gan, thận.
Người không có chuyên môn không thể phân biệt các chứng bệnh này. Do đó, việc người dân mua thuốc dự trữ cho người đột quỵ uống được khuyến cáo đây là hành động nguy hiểm.
Các bác sĩ cảnh báo không nên tự ý mua và sử dụng An cung ngưu hoàng hoàn. Ảnh minh hoạ
Theo các trích dẫn ý kiến của GS.TS Nguyễn Văn Thông - Chủ tịch Hội đột quỵ Việt Nam, An cung ngưu hoàng hoàn không có tác dụng phòng chống đột quỵ. Ông cảnh báo tuyệt đối không được tự ý uống An cung ngưu hoàng hoàn để dự phòng đột quỵ. Trong thực tiễn điều trị, rất nhiều ca cấp cứu bị nhiễm độc thạch tín, thủy ngân sau khi dùng An cung ngưu hoàng hoàn.
Tương tự, bác sĩ Nguyễn Huy Thắng - Trưởng Khoa bệnh lý mạch máu não Bệnh viện Nhân dân 115 (TP Hồ Chí Minh), Tổng Thư ký hội phòng chống tai biến mạch máu não nhấn mạnh, hiện An Cung Ngưu Hoàng hoàn không được các tổ chức thầy thuốc chuyên ngành đột quỵ của các nước trên thế giới khuyến cáo sử dụng trong điều trị và phòng ngừa bệnh lý đột quỵ, kể cả Trung Quốc và Hàn Quốc là những nước sản xuất thuốc này.
PGS.TS Nguyễn Văn Thông - Giám đốc Trung tâm Đột quỵ não Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cũng cho biết, đột quỵ là một cấp cứu y tế khẩn cấp để ngăn chặn hoặc phục hồi các mô não bị tổn thương cấp và ngăn chặn các tổn thương thần kinh sau đột quỵ, tức tránh tàn phế mà không tăng tỷ lệ tử vong.
Tại Trung Quốc, "quê hương" của An cung ngưu hoàng hoàn cũng không dùng loại thuốc này để phòng ngừa đột quỵ. Bởi vậy để tránh tai biến do thuốc, người bệnh không tự ý sử dụng và phải sử dụng đúng liều lượng, đúng cách theo chỉ định của bác sĩ.
Đặc biệt, không nghe theo quảng cáo bán thuốc (từ người không có chuyên môn) trực tiếp hoặc mạng xã hội online, vì mua An cung ngưu hoàng hoàn uống dự phòng tai biến nguy cơ rước họa vào thân.
Để dự phòng đột quỵ não, theo các bác sĩ, người dân nên kiểm soát huyết áp, mỡ máu, sử dụng thuốc chống đông dưới sự hướng dẫn và thăm khám định kì của bác sĩ. Nếu xuất hiện triệu chứng của đột quỵ não như nói khó, yếu liệt vận động thì phải đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời. Mỗi phút trôi qua có thể quyết định sự sống còn của người bệnh.