Các biện pháp đơn giản giúp giảm nguy cơ ung thư vú

Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh

Tuy không có loại thực phẩm cụ thể nào ngăn ngừa được bệnh tật nhưng một chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh, giàu dinh dưỡng có thể hỗ trợ bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại dẫn đến ung thư vú.

Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, có nhiều yếu tố nguy cơ gây ung thư vú, trong đó có các yếu tố liên quan đến lối sống như sinh hoạt, vận động, chế độ ăn uống… Thực hiện chế độ ăn uống đủ dinh dưỡng, cân bằng, ưu tiên thực phẩm lành mạnh góp phần hỗ trợ ngăn ngừa căn bệnh này.

Đã có một số nghiên cứu về chế độ ăn uống và nguy cơ ung thư vú. Các tài liệu trước đây cho thấy việc tuân thủ chế độ ăn thực vật, đặc biệt là những chế độ ăn giàu thực phẩm thực vật lành mạnh có thể làm giảm nguy cơ ung thư vú nhưng bằng chứng vẫn chưa nhất quán.

Ảnh minh họa. (Nguồn ảnh: Internet)

Trong một nghiên cứu mới được công bố trên Tạp chí Dịch tễ học châu Âu, các nhà khoa học từ Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) và các tổ chức khác đã tìm hiểu mối liên hệ giữa việc tuân thủ chế độ ăn thực vật và nguy cơ ung thư vú.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, việc tuân thủ cao hơn các chế độ ăn thực vật lành mạnh - đặc trưng bởi lượng trái cây, rau, các loại hạt, đậu, ngũ cốc nguyên hạt, dầu thực vật, cà phê/trà cao hơn - có liên quan đến việc giảm 11% nguy cơ ung thư vú. Khoảng 30-50% mối liên quan giữa chế độ ăn thực vật lành mạnh và nguy cơ ung thư vú sau mãn kinh có thể được trung gian bởi lượng mỡ thấp hơn, được đo bằng chỉ số khối cơ thể và vòng eo.

Mặc dù cần thêm nghiên cứu để xác nhận các phát hiện này ở nhiều nhóm dân số khác nhưng những kết quả này nhấn mạnh vai trò tiềm năng của chế độ ăn thực vật, đặc biệt là chế độ ăn thực vật lành mạnh trong việc phòng ngừa ung thư vú.

Duy trì cân nặng hợp lý

Thừa cân hoặc béo phì, đặc biệt là sau khi mãn kinh làm tăng nguy cơ ung thư vú. Sau khi mãn kinh, hầu hết estrogen đến từ mô mỡ. Có nhiều mô mỡ làm tăng lượng estrogen mà cơ thể tạo ra làm tăng nguy cơ ung thư vú. Ngoài ra, những phụ nữ thừa cân có xu hướng có lượng insulin cao hơn. Mức insulin cao hơn cũng có liên quan đến ung thư vú.

Nếu người phụ nữ đã có cân nặng khỏe mạnh nên cố gắng duy trì mức cân nặng đó. Nếu bị thừa cân, béo phì hãy cố gắng giảm cân. Giảm cân có thể mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, trong đó có giảm nguy cơ ung thư vú.

Vận động thể chất thường xuyên 

Vận động thể chất thường xuyên là một trong những biện pháp đơn giản nhưng rất quan trọng để duy trì sức khỏe tổng thể và giảm đáng kể nguy cơ mắc nhiều bệnh bao gồm ung thư vú.

Thừa cân và béo phì là yếu tố nguy cơ gây ung thư vú, đặc biệt là ở phụ nữ sau mãn kinh. Hoạt động thể chất giúp đốt cháy calo, duy trì cân nặng khỏe mạnh, từ đó giảm lượng mỡ thừa trong cơ thể. Nguy cơ ung thư vú cũng liên quan đến nồng độ estrogen. Mô mỡ sản xuất estrogen, vì vậy việc kiểm soát cân nặng sẽ giúp kiểm soát nồng độ hormone này.

Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, trước khi mãn kinh, buồng trứng của phụ nữ sản xuất hầu hết estrogen và mô mỡ chỉ sản xuất một phần nhỏ tổng lượng. Sau khi mãn kinh (khi buồng trứng ngừng sản xuất estrogen), hầu hết estrogen đến từ mô mỡ. Có nhiều mô mỡ hơn sau khi mãn kinh có thể làm tăng mức estrogen và tăng nguy cơ mắc ung thư vú.

Thận trọng trong sử dụng các loại mỹ phẩm

Nhiều loại mỹ phẩm, kem dưỡng da hay các sản phẩm dành cho tóc có chứa paraben, có thể hoạt động như một estrogen yếu trong cơ thể bạn. Một số nhà khoa học cho rằng những hóa chất này có thể kích hoạt sản sinh khối u vú. Nếu bạn lo lắng về rủi ro có thể gặp phải, khi mua và sử dụng mỹ phẩm, cần đọc kỹ nhãn sản phẩm nếu có chứa paraben hay không.

Thận trọng khi sử dụng biện pháp tránh thai bằng hormone và liệu pháp thay thế hormone

Một số nghiên cứu cho thấy một số loại thuốc tránh thai, thuốc tiêm và dạng cấy ghép hoặc bôi tại chỗ có sử dụng hormone có thể làm tăng nguy cơ ung thư vú.

Sử dụng liệu pháp thay thế hormone (HRT) kết hợp estrogen và progestin làm tăng nguy cơ ung thư vú. Sự kết hợp này cũng có thể dẫn đến tăng mật độ vú, khiến việc phát hiện ung thư vú trên chụp quang tuyến vú trở nên khó khăn hơn.

Đối với những phụ nữ đã cắt bỏ tử cung, dùng HRT chỉ bao gồm estrogen có thể là lựa chọn tốt hơn. Chỉ riêng estrogen không làm tăng nguy cơ ung thư vú. Tuy nhiên, những phụ nữ vẫn còn tử cung sẽ có nguy cơ mắc ung thư nội mạc tử cung cao hơn nếu chỉ sử dụng HRT chỉ chứa estrogen.

Do vậy, phụ nữ cần được bác sĩ tư vấn cụ thể về các biện pháp kiểm soát các triệu chứng mãn kinh, bao gồm cả những rủi ro và lợi ích của từng biện pháp.

Bên cạnh việc chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa ung thư vú, phụ nữ trong độ tuổi sinh sản nên tự khám vú thường xuyên và khám định kỳ tầm soát ung thư.

Đối với phụ nữ trên 40 tuổi nên tầm soát ung thư vú bằng siêu âm tuyến vú hoặc chụp Xquang tuyến vú 1 năm/lần. Phụ nữ có yếu tố nguy cơ cao mắc ung thư vú nên siêu âm tuyến vú, chụp Xquang tuyến vú và chụp cộng hưởng từ tuyến vú 1 năm/lần.