Điều đáng nói, đây là kết quả của việc người sản xuất tin vào cam kết bao tiêu sản phẩm khi doanh nghiệp bán giống, vật tư nông nghiệp lúc đầu vụ.
Gần 1 tháng qua, những hộ dân trồng bí đao xanh ở huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai đứng ngồi không yên. Ông Vũ Đình Tỳ, ở thôn Nông Trường, xã Ia Glai, Chư Sê, cho biết, bà con không thể liên hệ được với doanh nghiệp đã cam kết bao tiêu sản phẩm, trong khi hàng nghìn tấn sản phẩm đang thối rữa dần trong mưa nắng.
Người dân Gia Lai khốn đốn vì bí đao xanh không ai mua. (Ảnh: Dân Việt)
Ông Vũ Đình Tỳ cho biết: “Đến thời điểm thu hoạch, chúng tôi điện cho bà giám đốc doanh nghiệp kia là không được. Bây giờ, chúng tôi cũng đành bó tay vì giờ không thể liên lạc được. Mà sản phẩm này cũng không thể để lâu được, mà bán thì cũng không bán được.”
Sự việc bắt nguồn từ việc Công ty Cổ phần Phú An Khang Tây Nguyên có địa chỉ tại thành phố Pleiku ký hợp đồng “hợp tác đầu tư sản xuất và thu mua quả bí xanh” với các hộ dân ở huyện Chư Sê để xuất khẩu. Theo hợp đồng, công ty cung ứng giống với định mức 7 triệu đồng/ha và cho nợ 50% tiền phân bón, sau đó sẽ bao tiêu toàn bộ sản phẩm với mức giá 5.000 đồng/kg. Tin vào mức lãi 100 triệu đồng mỗi ha mà doanh nghiệp tạm tính, nông dân đã mua giống và đầu tư với mức trên dưới 60 triệu đồng/1 ha. Tuy nhiên, giờ đây mọi người không chỉ hết hi vọng vào mức lãi ấy, mà ngay cả khả năng thu hồi vốn cũng trở nên xa vời. Sự việc đã được báo lên chính quyền địa phương, nhưng cũng chưa có giải pháp gì để giải quyết.
Ông Nguyễn Đức Phi Chủ tịch UBND xã Ia Glai, Chư Sê, Gia Lai, cho biết:“Riêng ở xã bây giờ việc hỗ trợ cho người nông dân rất khó khăn. Việc can thiệp về mặt nhà nước đối với công ty thì cũng không có cơ sở, vì không có ràng buộc trách nhiệm của doanh nghiệp. Cho nên, xã đã báo cáo lên huyện. Đồng thời xã cũng khuyến cáo người nông dân, đây cũng không phải lần đầu, khi phát triển cây trồng vật nuôi gì cũng nên chú trọng đầu ra và cần có cam kết bảo đảm. Đây là bài học lớn đối với xã.”
Hàng nghìn tấn bí bị vứt ngoài đồng. (Ảnh: Dân Việt)
Hiện vẫn chưa có con số thống kê diện tích của nông dân Gia Lai hợp đồng hợp tác với Công ty Cổ phần Phú An Khang Tây Nguyên trồng bí đao xanh. Tuy nhiên, chỉ riêng thôn Nông Trường, xã Ia Glai, huyện Chư Sê đã có trên 30 ha bí với sản lượng gần 2 nghìn tấn đang bị bỏ ngoài đồng, đang dần bị thối rữa, gây thiệt hại không nhỏ cho người nông dân.
Điều đáng nói là trong hợp đồng, có nhiều điều khoản rất bất lợi cho nông dân. Nếu nông dân tự ý bán ra thị trường thì phải bồi thường gấp 10 lần giá trị, nhưng nếu công ty không thực hiện nghĩa vụ của mình, thì lại không được đề cập trong hợp đồng. Vụ việc thêm một cảnh báo cho người dân trong việc ký kết hợp tác đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp. Mặt khác, chính quyền và những cơ quan chức năng cần có các giải pháp giám sát các dự án kiểu như thế này, tránh những thiệt hại không đáng có cho người nông dân.
