Cảng Ninh Phúc nhìn từ trên cao
Mới đây, Thanh tra Chính phủ ban hành thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật trong cổ phần, thoái vốn tại Tổng công ty Vận tải thủy (nay là Tổng công ty Vận tải thủy - CTCP).
Theo kết luận thanh tra, việc cổ phần hóa cảng chưa xử lý dứt điểm tài sản đối với quyền sử dụng đất
Theo đó, đối với việc kiểm kê cảng Ninh Phúc, Thanh tra Chính phủ cho rằng Bộ Giao thông vận tải phê duyệt dự án phát triển giao thông vận tải khu vực đồng bằng Bắc Bộ nhưng không có phương án bồi thường giải phóng mặt bằng, phương án khai thác sử dụng của dự án. Bên cạnh đó, Công ty hợp danh Kiểm toán Việt Nam, Tổng công ty Vận tải thủy thực hiện kiểm kê, phân loại tài sản thiếu danh mục cảng Ninh Phúc (nằm trong dự án WB6) và chưa xử lý dứt điểm tài sản đối với quyền sử dụng đất.
Đáng chú ý, không thể đồng thời thực hiện cổ phần hóa với việc đầu tư cảng bằng nguồn vốn WB6
Đáng chú ý, cơ quan thanh tra cho rằng không thể đồng thời thực hiện cổ phần hóa VIVASO và Công ty TNHH MTV Vận tải và Xếp dỡ đường thủy nội địa với việc đầu tư nâng cấp cảng Ninh Phúc và cảng Việt Trì bằng nguồn vốn WB6. Ban chỉ đạo Cổ phần hóa, Bộ Giao thông vận tải trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt phương án cổ phần hóa nhưng "thiếu trách nhiệm không phát hiện hoặc cố tình không báo cáo Thủ tướng" về việc trên, kết luận nêu.
Mặt khác, cảng Ninh Phúc đã tự ý khai thác một phần diện tích giai đoạn 2015-2020, gây thất thu NSNN
Thanh tra Chính phủ còn phát hiện Tổng công ty Vận tải thủy - CTCP khi chưa được cấp có thẩm quyền cho phép đã tự ý khai thác, sử dụng một phần cảng Ninh Phúc trong giai đoạn 2015-2020. Việc này bị cho là vi phạm Luật xây dựng "cần phải được cơ quan chức năng xem xét, xử lý, thu về ngân sách nhà nước khoản lợi nhuận thu được".
Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Bộ Công An, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao tiếp nhận những vụ việc sai phạm tại đây
Những việc nêu trên đã dẫn đến hậu quả là phương án cổ phần hóa của VIVASO thiếu chính xác, tài sản cảng Ninh Phúc đã hoàn thành từ năm 2015 nhưng đến nay chưa được bàn giao đưa vào khai thác, sử dụng theo quy định, tính cả với cảng Việt Trì thì nguy cơ lãng phí vốn đầu tư với số tiền gần 135 tỉ đồng khi không đưa vào sử dụng.
Cận cảnh xếp dỡ hàng tại Cảng Ninh Phúc
Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Bộ Công an, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao tiếp nhận hồ sơ hai vụ việc sai phạm đã được kết luận liên quan gây lãng phí và thất thoát số tiền lớn để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật. Thứ nhất, Thanh tra Chính phủ chuyển nội dung cổ phần hóa đối với các tài sản hình thành từ việc sử dụng nguồn vốn WB6 (cảng Việt Trì, cảng Ninh Phúc) với tổng giá trị đầu tư gần 135 tỉ đồng. Thứ hai, việc xác định giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa, thoái vốn sai mất vốn nhà nước tại cảng Hà Nội (cũng thuộc VIVASO) với số tiền trên 16 tỉ đồng.
Thiết bị sàng than đá trực tiếp tại cảng Ninh Phúc
Trước đó, Thủ tướng Chính phủ cũng đã giao Bộ Công an có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với Bộ Giao thông vận tải và các cơ quan liên quan làm rõ dấu hiệu vi phạm khi thực hiện cổ phần hóa Tổng công ty vận tải thủy và xử lý hoặc kiến nghị xử lý vi phạm (nếu có) theo quy định của pháp luật.
Nhà điều hành cảng Ninh Phúc
Dự án WB6 được thực hiện tại 15 tỉnh, thành phố khu vực đồng bằng Bắc bộ, bao gồm Hà Nội (gồm cả Hà Tây cũ), Hà Nam, Hải Phòng, Ninh Bình, Nam Định, Thái Bình, Hưng Yên, Hải Dương, Bắc Ninh, Bắc Giang, Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Tuyên Quang và Quảng Ninh. Đây là một trong những dự án hiếm hoi trong lĩnh vực hạ tầng đường thủy nội địa sử dụng vốn vay của Ngân hàng Thế giới (WB), có tổng mức đầu tư 107,19 triệu USD, trong đó vốn đối ứng là 28,45 triệu USD, vốn WB là 78,74 triệu USD.
Lối vào cảng Ninh Phúc đã xập xệ, xuống cấp dù đã được đầu tư xây dựng hoàn chỉnh
Dự án sẽ góp phần nâng cao năng lực quản lý và nâng cấp phát triển cơ sở hạ tầng 2 tuyến đường thủy chính: Tuyến Đông Tây (giữa Việt Trì với Quảng Ninh) và tuyến Bắc Nam (giữa Hà Nội và sông Lạch Giang); cải tạo cửa sông Ninh Cơ, cải tạo kênh nối giữa sông Đáy và sông Ninh Cơ; xây dựng mạng lưới phà hiện đại, đặc biệt tại khu vực cảng Việt Trì và cảng Vĩnh Phúc…
