Thành lập mới được 1 năm nhưng Công ty TNHH MTV In tổng hợp Bình Dương liên tiếp trúng 3 gói thầu in sách giáo dục.
Thành lập 1 năm trúng 3 gói thầu?
Điển hình như đối với các gói thầu in sách giáo dục số 39, 40, 49. Theo kế hoạch lựa chọn nhà thầu được Chủ tịch hội đồng thành viên Nguyễn Đức Thái phê duyệt, giá gói thầu của 3 gói thầu trên lần lượt 7.758.000.000 VNĐ; 7.259.000.000 VNĐ và 7.232.000.000 VNĐ. Các gói thầu trên đều áp dùng hình thức đấu thầu rộng rãi trong nước với phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ.
Điều bất ngờ khi kết quả đầu thầu của 3 gói thầu được duyệt, nhà thầu trúng thầu là Công ty TNHH MTV In tổng hợp Bình Dương cũng mới thành lập doanh nghiệp trước thời điểm đóng thầu chỉ hơn 1 năm.
Theo thông báo mới thầu của 3 gói thầu trên được nhà xuất bản đăng tải công khai, thời gian phát hành hồ sơ mời thầu từ ngày 15/11/2018 đến 13h ngày 27/11/2018. Thời điểm đóng thầu của 3 gói thầu là 14h ngày 27/11/2018.
Trong khi đó, căn cứ theo Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp do Sở Kế hoạch và Đầu tư Bình Dương cung cấp, Công ty TNHH MTV In tổng hợp Bình Dương bắt đầu hoạt động từ ngày 9/10/2017. Đến ngày 2/1/2019, Công ty được chuyển đổi thành Công ty cổ phần In tổng hợp Bình Dương.
Căn cứ theo Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Công ty cổ phần in tổng hợp Bình Dương hoạt động trên lĩnh vực in ấn, mua bán vật tư ngành in. Sau cổ phần, Nhà nước sẽ nắm giữ 36%, cổ phiếu ưu đãi người lao động là 2,17%, cổ đông nước ngoài 3,17%... Còn lại là vốn do Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Bình Dương nắm giữ.
Trước thời điểm đăng ký doanh nghiệp, Công ty là đơn vị trực thuộc Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Bình Dương. Người đại diện theo pháp luật là bà Nguyễn Thị Thu Hằng, chức vụ Chủ tịch hội đồng quản trị và ông Vi Ngọc Đại - Giám đốc công ty.
Như vậy, nếu tính tới thời điểm đóng thầu của 3 gói thầu in sách giáo dục mà công ty này tham dự thầu, công ty này mới tròn 1 năm thành lập. Trong khi đó, theo Thông tư số 05/2015/TT-BKHĐT ngày 16/6/2015 quy định chi tiết về lập hồ sơ mới thầu mua sắm hàng hoá, phần nội dung tiêu chuẩn đánh giá về năng lực tài chính cho áp dụng với mỗi gói thầu cụ thể thông thường từ 3 đến 5 năm trước năm có thời điểm đóng thầu (Ví dụ: từ năm 2012 đến năm 2014. Trong trường hợp này, nhà thầu phải nộp báo cáo tài chính của các năm 2012, 2013, 2014).
Nếu căn cứ theo tiêu chuẩn trung bình về năng lực tài chính quy định tại mẫu mua sắm hàng hoá, nhà thầu Công ty TNHH MTV In tổng hợp Bình Dương cũng chưa phải là sự lựa chọn tốt nhất cho chủ đầu tư để thực hiện dự án với tổng mức đầu tư xấp xỉ 600 tỷ đồng. Bên cạnh đó, khi tổ chức lựa chọn nhà thầu với 3 gói thầu in sách giáo dục, chủ đầu tư là nhà xuất bản cũng cần phải tính toán đến tính chất gói thầu và hình thức lựa chọn áp dụng đối với 3 gói thầu là đấu thầu rộng rãi trong nước trên phạm vi toàn quốc.
Về mặt hoạt động kinh doanh, theo báo cáo phương án cổ phần hóa của Công ty, năm 2017, lợi nhuận của công ty chỉ đạt mức khiêm tốn 9,3 tỷ đồng.
Ảnh minh họa.
Vẫn trúng thầu dù vi phạm tư cách hợp lệ
Điều bất ngờ ngoài những dấu hỏi về năng lực tài chính và kinh nghiệm, nhà thầu này còn vi phạm về tư cách hợp lệ nhưng vẫn được Nhà xuất bản Giáo dục cố tình cho phép tham dự cả 3 gói thầu in sách giáo dục cùng một thời điểm, thậm chí nhà thầu này còn được Nhà xuất bản Giáo dục ký hợp đồng thực hiện gói thầu trên.
Cụ thể, nhà thầu này đã vi phạm điều 5 Luật Đấu thầu khi không có tên trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia trước thời điểm đóng thầu của 3 gói thầu trên. Thời điểm đóng thầu của 3 gói thầu trên 14h ngày 28/11/2018 trong khi ngày nhà thầu trên được phê duyệt tại Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia là 25/12/2018.
Theo quy định tại Thông tư liên tịch số 07/2015/TTLT-BKHDT-BTC ngày 8/9/2015 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính (Điều 37 khoản 1) quy định nhà thầu chưa có xác nhận đăng ký thông tin trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia trước thời điểm đóng thầu 2 ngày không được tham dự đấu thầu. (Thời gian đóng thầu các gói thầu trên của Nhà xuất bản Giáo dục là 13h ngày 27/11/2018).
Công văn hướng dẫn của Cục Quản lý đấu thầu (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) hướng dẫn thực hiện pháp luật về đấu thầu cho đơn vị đã nêu rõ, Luật đấu thầu (Điều 5 khoản 1 điểm d) quy định một trong các điều kiện để nhà thầu có tư cách hợp lệ và đã đăng ký trên hệ thống đấu thầu mạng quốc gia (Hệ thống). Theo đó, khi tham gia dự thầu, nhà thầu phải đáp ứng quy định nêu trên, nếu nhà thầu chưa có tên trên hệ thống trước thời điểm đóng thầu 2 ngày làm việc thì nhà thầu sẽ bị đánh giá không đáp ứng về mặt tư cách hợp lệ.
Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì mà nhà thầu này vẫn trúng thầu 3 gói thầu quan trọng thuộc Dự án in ấn sách giáo dục phục vụ in sách giáo dục phục vụ năm học 2019-2020
Báo cáo về kết quả khảo sát một số nội dung trong việc thực hiện chính sách, pháp luật về xuất bản, in, phát hành sách giáo khoa (SGK) giáo dục phổ thông giai đoạn 2012 - 2017, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội đã nhận định, Việc in SGK theo hình thức đấu thầu có số lượng thấp (sau khi trừ đi sản lượng đã giao cho các nhà in nội bộ của Nhà xuất bản Giáo dục). Ủy ban Văn hóa, Giáo dục nhận xét, cách thức hoạt động và kết quả đấu thầu thực tế cho thấy hoạt động in SGK còn khép kín, tính cạnh tranh chưa cao... có thể dẫn đến hạn chế về chất lượng, khó giảm giá thành, chưa khuyến khích việc đầu tư phát triển ngành in.
Bên cạnh đó, nạn in lậu, in nối bản SGK lan rộng, tinh vi và phức tạp đã gây khó khăn cho các cơ quan quản lý nhà nước và người sử dụng. Nếu như trước đây vi phạm này chủ yếu diễn ra ở các thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh thì gần đây đã gia tăng ở các địa phương khác như Nam Định, Thái Bình, Bắc Giang, Phú Thọ… SGK in lậu có chất lượng kém (hình ảnh mờ, chữ mất nét, không có các nội dung chỉnh sửa, bổ sung) khiến học sinh gặp khó khăn trong quá trình học.
