Tăng bồi thường sẽ giảm chậm, hủy chuyến bay?

Trong khi đó, ông Đặng Tuấn Tú, Giám đốc Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất cho rằng, việc chậm, hoãn chuyến có nguyên nhân do các hãng hàng không. Các hãng thường đưa ra nhiều lý do như máy bay về trễ, tổ bay ra trễ, trục trặc kỹ thuật… Trên thực tế, việc chậm, hoãn chuyến không chỉ làm ảnh hưởng đến hành khách mà cả sân bay, khiến kế hoạch hoạt động, khai thác của sân bay bị ảnh hưởng, thay đổi.

Trả lời câu hỏi năm 2015 tỷ lệ chậm, hủy chuyến đã giảm đáng kể khi Bộ trưởng GTVT thời điểm đó quyết liệt chỉ đạo, năm nay tăng trở lại có phải do các biện pháp đã lỏng dần, ông Lại Xuân Thanh, Cục trưởng Cục Hàng không VN, cho hay các biện pháp đã triển khai vẫn được thực hiện quyết liệt, như điều chỉnh phân bổ lại giờ cất hạ cánh tại các khung giờ cao điểm tại sân bay tắc nghẽn nhiều như Tân Sơn Nhất... Tuy nhiên, theo ông Thanh, việc chậm hủy chuyến có nhiều nguyên nhân, chủ yếu do kỹ thuật, một phần khác do sản lượng vận chuyển hành khách và số chuyến bay năm 2016 tăng cao hơn so với 2015. Lãnh đạo Cục Hàng không cũng cho rằng, nhiều hành khách không kêu vì lý do thời tiết hay các lý do khách quan mà bức xúc phản ánh về việc dồn chuyến bay do thương mại, đặc biệt là với các chuyến bay tối muộn. “Hủy chuyến để dồn chuyến hay là tự do thương mại của các hãng, tuy nhiên về phía Cục sẽ giám sát việc các hãng hàng không thực hiện nghĩa vụ trong trường hợp hủy chuyến vì bất cứ lý do gì, căn cứ vào nghĩa vụ của hãng hàng không với hành khách đã được quy định rất cụ thể trong luật”, ông Thanh nói.

Đền bù thấp nên thiếu trách nhiệm ?

Trên thực tế, theo quy định hiện hành, khi hủy chuyến bay hoặc chậm chuyến kéo dài (muộn quá 4 giờ so với thời gian cất cánh dự kiến) thì hãng hàng không phải có trách nhiệm bồi thường cho hành khách, mức đền bù cụ thể sẽ căn cứ vào đường bay ngắn dài, nội địa hay quốc tế. Cụ thể, với chuyến bay nội địa: đường bay dưới 500 km là 200.000 đồng/khách; từ 500 km đến dưới 1.000 km là 300.000 đồng; trên 1.000 km là 400.000 đồng. Nhưng hãng hàng không được miễn trừ nghĩa vụ bồi thường trong rất nhiều trường hợp như hủy chuyến, chậm chuyến kéo dài vì thời tiết, sự cố kỹ thuật, nguy cơ an ninh, hoặc đã thông báo bằng tin nhắn, lời nói, thư điện tử cho hành khách… Vì vậy, dù con số tuyệt đối các chuyến bay bị chậm, hủy chuyến trong 1 năm có thể lên tới 30.000 - 40.000 chuyến, nhưng số tiền các hãng phải bỏ ra bồi thường cho hành khách không đáng kể. Vì ngoài lý do bất khả kháng đã được miễn trừ, các hãng có rất nhiều mánh để “né” bồi thường, như thông báo chậm chuyến thành nhiều lần cho hành khách, kéo giãn thời gian chậm thành nhiều đợt. Trong khi đó, hành khách chịu nhiều thiệt thòi và bức xúc khi bị thay đổi giờ bay, không chỉ lãng phí thời gian chờ đợi mà còn thiệt hại về công việc nhưng lại không được lượng hóa để đền bù.

Theo TS Phạm Sanh, chuyên gia giao thông: “Dịch vụ hỗ trợ khách khi chậm hủy chuyến cũng rất tệ. Nếu cơ quan quản lý không nâng mức bồi thường khi chậm hủy chuyến như một hình thức phạt, thì khó mà bắt buộc hãng có trách nhiệm hơn với hành khách. Còn hiện nay, hãng cứ chậm chuyến trong thời hạn cho phép là mọi thiệt thòi khách hàng lãnh đủ”. Cũng theo chuyên gia này, phải giải quyết thêm bài toán giữa hạ tầng sân bay và các hãng hàng không, không thể cứ đổ lỗi cho nhau, nếu quá tải phải tiếp tục giảm số chuyến, dàn đều các chuyến ra tránh tập trung vào giờ cao điểm.