Ớn lạnh bì heo!

Hẻm 365, 385, 357 Hậu Giang, phường 11, quận 6 được mệnh danh “thủ phủ” chuyên cung cấp nguyên liệu cho các quán cơm sườn, bì, chả từ bình dân đến cao cấp ở TP HCM. Nơi đây có đến 31 lò chế biến da heo thành bì.

“Biến không tao đập!”

Các cơ sở này hoạt động từ năm 1975, chuyên sản xuất tóp mỡ. Những năm gần đây, dịch vụ cơm tấm sườn, bì, chả nở rộ nên các cơ sở chuyển sang làm bì heo để đáp ứng nhu cầu. Trong “thủ phủ” sản xuất bì heo có lò của bà Hoa, ông Hưng là cơ sở quy mô lớn nhất. Mỗi ngày, hai cơ sở này cung ứng ra thị trường gần nửa tấn bì thành phẩm.

Lò sản xuất bì heo ở các con hẻm nói trên từng bị cơ quan chức năng kiểm tra nên hiện hoạt động rất kín kẽ. Mỗi chiều, khi bắt đầu hoạt động, 31 lò cắt cử người đứng đầu hẻm quan sát, mỗi khi thấy người lạ đi vào sẽ ra ám hiệu thông báo. Họ nhớ mặt, điểm tên từng người lảng vảng, sẽ chặn lại hỏi thăm nếu nghi ngờ. Phải thông qua một số đầu mối kinh doanh cơm và hơn nửa tháng làm quen các công nhân ở một số lò, chúng tôi mới tiếp cận, ghi nhận được toàn bộ “công nghệ” làm bì heo.

Tại cơ sở nằm giữa hẻm 385 đường Hậu Giang, chiều 13/7, 3 nam công nhân mình trần đang vớt da heo từ các nồi nước sôi ra thớt để thái rồi ngâm với nước lạnh. Trong nhà, một phụ nữ tên Thu (34 tuổi) kéo rổ da dưới nền đất đầy nước đến một chiếc bàn gần đó thái thành những sợi nhỏ. Thấy có người đi vào cơ sở, một công nhân vội chạy ra sưng sỉa: “Vào đây làm gì? Tìm ai?”. Sau khi biết chúng tôi là người lạ, anh ta đuổi thẳng và không quên đe dọa: “Chỗ làm ăn, không biến tao đập!”.

Chế biến bì heo tại một cơ sở nằm trong hẻm 385, đường Hậu Giang, quận 6, TP HCM

Tiếp cận một lò gần đó thuộc hẻm 357, chúng tôi chứng kiến hình ảnh hãi hùng. Ba phụ nữ đổ bao da heo xuống nền đất. Trong số này, nhiều miếng da đã chuyển màu, bầy nhầy. Dù đứng xa hơn 2 m vẫn ngửi thấy mùi hôi thối. Những phụ nữ này dường như đã quen việc, mỗi người một góc dùng dao tách bỏ phần da và thịt.

Sau khi tách da, tất cả da heo được đổ thẳng vào các nồi nước gần đó. Luộc chín xong, da tiếp tục được ngâm vào thau nước có trộn với bột màu trắng. Các công nhân dùng tay, thậm chí chân để trộn đều hỗn hợp da heo, nước và bột trắng.

T., người trực tiếp chế biến bì heo, không biết gọi tên chất bột là gì nhưng cho biết chỉ cần bỏ 4 muỗng cà phê vào một thau nước lớn, mớ da heo hôi thối, bầy nhầy sẽ nhanh chóng chuyển sang màu trắng và săn chắc hơn. “Ngày nào cũng làm nhưng không kịp giao cho khách. Cứ tầm 17 giờ là người ta tới lấy liên tục nên phải làm thật nhanh” - T. tiết lộ.

Công đoạn khiến T. tốn nhiều thời gian nhất chính là thái nhỏ các miếng da ra kích thước như sợi hủ tiếu rồi trộn với thính (gạo rang - PV) để tạo ra bì heo thành phẩm. “Từ khi làm nghề này, tôi không dám ăn cơm tấm bì dù ở các hàng quán sang trọng. Không chỉ những quán ăn bình dân mà ngay cả các quán cơm máy lạnh ở trung tâm TP HCM, mỗi chiều vẫn có người đến mua hàng về bán” - T. nói.