Cần sáng suốt chọn nước mắm đủ tiêu chuẩn để sử dụng

Theo như ông Thành, chỉ có vùng Phú Quốc mới cho sản lượng và chất lượng cá cơm béo và ngon nhất. Các vùng khác như Nha Trang,  Phan Thiết … cũng có cá cơm nhưng chất lượng cá không ngon bằng.

Do đó độ đạm trong thành phần chai mắm ở Phú Quốc có khi lên đến 43 độ đạm (0N) và chỉ có cá cơm ở Phú Quốc khi ướp chượp theo phương pháp lên men tự nhiên mới cho một tỷ lệ nhỏ chai mắm có độ đạm lên đến 43 0N. Tỷ lệ lượng mắm thu được đạt ở mức 43 0N cũng theo mùa cá cơm có thể đạt từ 10-15% sản lượng nước mắm sản xuất và đóng chai tại Phú Quốc. Còn lại, phần lớn là mắm Phú Quốc có độ đạm từ 35-38 0N.

Ngoài độ đạm, trên chai mắm còn ghi các chỉ số về axit amin. Nếu cá có chất lượng ngon sẽ cho chỉ số này cao và nước mắm rất thơm ngon. Ăn nước mắm được ủ chượp từ hải sản tự nhiên sẽ cho ta thấy vị ngọt lưu lại trên lưỡi sau vị mặn.

Các loại nước mắm thì sao?

Theo ông Thành, các loại nước mắm không được cấp Văn bằng quốc gia bảo hộ độc quyền chỉ dẫn địa lý nơi sản xuất, có thể nước mắm đó sản xuất một nơi, đóng chai một nơi, hoặc nước mắm đó chỉ có tỷ lệ nhỏ là cốt nước mắm được các nhà sản xuất mua về sau đó pha chế thêm các thành phần khác để đóng chai.

Nước mắm Thuận Phát trước đây sản xuất tại Phú Quốc (Kiên Giang), trên tem nhãn của chai mắm có ghi Phú Quốc. Nhưng từ khi xí nghiệp chuyển thành Công Ty TNHH Nước Mắm Thuận Phát Long An không còn được in  Phú Quốc trên nhãn, mặc dù vẫn được công nhận là hàng Việt Nam  chất lượng cao

Riêng những chai mắm ghi chỉ số nồng độ đạm lên đến 60-65 0N thì có thể do dùng phương pháp cô đạm hoặc bổ sung đạm vào mắm chượp tự nhiên, chứ không có phương pháp chượp tự nhiên nào lấy được nồng độ đạm vượt quá 43 0N.

Độ đạm lấy trong quá trình chượp cá tự nhiên dễ tiêu hóa, nhưng khi bổ sung đạm công nghiệp, ít nhiều sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng.

Theo một số nghiên cứu mà phóng viên tìm hiểu được, ăn nhiều đạm có thể tác động xấu tới sức khỏe và thể lực, như:  Tăng cân, thừa mỡ, gây căng thẳng trên thận, mất nước, và sự rò rỉ chất khoáng trong xương…

Đối với các loại nước chấm công nghiệp, theo tìm hiểu của phóng viên, hiện nay người dân rất thích dùng các loại nước chấm này, trên vỏ chai của loại nước chấm này không ghi rõ những  thông tin cần thiết, không có các thành phần cụ thể ghi trên nhãn mác để người dùng có thể đọc được dễ dàng. Hoặc có ghi thì những dòng chữ quá nhỏ ở trên cổ chai, người tiêu dùng không đọc được.

Các chai mắm đều phải ghi đầy đủ các thành phần, nhưng chai nước chấm này chỉ ghi có 3 chữ hương cá hồi.

Chai nước chấm này ghi 3 chữ "hương cá hồi"

Theo đánh giá của nhà sản xuất nước mắm nếu sản xuất nước mắm cá cơm loại cá rẻ chỉ vài chục nghìn đồng/kg cá tươi thì mắm có giá từ 150.000-250.000 đồng/lít. Nếu sản xuất từ cá hồi thì mỗi lít mắm cộng cả công chi phí, vận chuyển đến tay người tiêu dùng phải gần 1 triệu đồng/lít.

Nếu sản xuất nước chấm pha chế từ các thành phần là hương liệu và các chất hóa học thì đó là một thứ nước chấm gây tổn hại rất lớn đến sức khỏe người tiêu dùng. Nếu ăn với thời gian dài các độc tố tích tụ sẽ phát sinh ra nhiều loại bệnh trong cơ thể, hiện tại chưa có cơ quan nào đánh giá, chứng minh cụ thể tác hại ra sao.

Những chai mắm được bảo hộ độc quyền có chỉ dẫn địa lý trên nhãn chai in cả nơi sản xuất, thành phần trong mắm, tỷ lệ độ đạm, axit amin...

Theo số liệu của Bộ Y tế, mỗi năm cả nước tiêu thụ trên 200 triệu lít nước mắm nhưng có đến 75% trong số này là nước mắm pha chế công nghiệp có hương liệu chứ không phải là sản phẩm nước mắm được ướp chượp tự nhiên.

 Như vậy, sự mập mờ của các loại nước chấm đang làm nhiễu loại người tiêu dùng, những người không phiên biệt rõ đâu là nước chấm và đâu là nước mắm sẽ tự gây tổn hại về sức khỏe, tiền bạc của mình.

Sau những phân tích ở trên của nhà sản xuất, phân phối nước mắm cũng như tìm hiểu của phóng viên, mong rằng người tiêu dùng cần biết phân biệt đâu là nước mắm, đâu là nước chấm để trở thành người tiêu dùng thông thái.

Có phân biệt được sản phẩm sạch, và sản phẩm không sạch thì người tiêu dùng mới hỗ trợ cho sản xuất phát triển và loại trừ những sản phẩm bẩn, không tốt cho sức khỏe ra ngoài thị trường.