Ngày 9/10, Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao (HVNCLC) đã phối hợp tổ chức Company Tour tại xã Giao Long, tỉnh Vĩnh Long (trước đây thuộc địa phận huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre). Sự kiện quy tụ gần 100 giảng viên, sinh viên, chuyên gia thị trường, phóng viên và đại diện các hợp tác xã đã cung cấp một góc nhìn chân thực về hành trình sản xuất, chế biến và xuất khẩu trái cây Việt Nam, đặc biệt là dừa, đến thị trường Mỹ, một trong những thị trường khó tính nhất thế giới hiện nay.
Đại diện Vina T&T Group - bà Nguyễn Thị Huế chia sẻ về hành trình 10 năm đưa dừa xiêm xanh Bến Tre chinh phục thị trường Mỹ. Ảnh: BTC
Dừa Việt vươn tầm Mỹ - chất lượng và công nghệ là chìa khóa
Phát biểu tại sự kiện, Giám đốc Trung tâm BSA, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp HVNCLC Vũ Kim Hạnh đã giới thiệu về chuỗi chương trình kéo dài một năm rưỡi mang tên “Công trình xanh – tiêu dùng xanh”. Bà Hạnh nhấn mạnh: "Người tiêu dùng chỉ thực sự gắn bó với những sản phẩm chất lượng cao. Tuy nhiên, thực tế hiện nay là dù người tiêu dùng ủng hộ hàng xanh, nhưng vẫn còn ít người sẵn sàng chi trả vì giá bán cao hơn”.
Vì vậy, chương trình này được thiết kế nhằm kết nối sinh viên với doanh nghiệp, đồng thời phát huy vai trò kiến tạo chính sách của Nhà nước: "Nếu không có Nghị quyết 57 và 68 – những chính sách thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển kinh tế tư nhân, thì khó có thể có chương trình hôm nay” - bà Hạnh nói và nhấn mạnh vai trò cốt lõi của mối liên kết "ba nhà" gồm nhà nông, nhà doanh nghiệp và nhà trường, cùng nhau thúc đẩy hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D).
Giám đốc Trung tâm BSA, Chủ tịch HDNHVNCLC Vũ Kim Hạnh chia sẻ tại buổi tọa đàm ngắn trong khuôn khổ Company Tour. Ảnh: BTC
Đại diện Vina T&T Group - bà Nguyễn Thị Huế đã kể lại hành trình 10 năm đầy ấn tượng đưa trái dừa Việt Nam sang Mỹ. Bà chia sẻ: "Cách đây 10 năm, khi sang Mỹ và uống thử dừa Thái Lan, chúng tôi đã tự hỏi: Tại sao dừa Việt Nam cũng ngon, cũng ngọt, giá tốt mà thị trường Mỹ lại không biết đến? Từ đó, chúng tôi quyết tâm đưa dừa Việt sang Mỹ, không phải bằng con đường cạnh tranh giá rẻ, mà bằng chất lượng cao nhất, với trái dừa xiêm xanh Bến Tre”.
Dừa Việt Nam có vị ngọt thanh đặc trưng, khác biệt so với vị ngọt gắt của dừa Thái Lan. Để chinh phục khẩu vị mới này, Vina T&T đã áp dụng chiến lược kiên trì, tặng dừa miễn phí tại các siêu thị Mỹ để người tiêu dùng làm quen. Nhờ đó, dừa Việt đã thành công chiếm tới 50% thị phần tại Mỹ, ngang ngửa với dừa Thái Lan, với giá bán khoảng 12 USD cho một thùng 9 trái đã bật nắp.
Bà Huế khẳng định: "Giờ đây, chúng tôi tự tin dừa Việt Nam hoàn toàn có thể cạnh tranh với bất kỳ đối thủ nào trên thế giới. Qua các kiểm nghiệm khoa học đáng tin cậy, dừa Việt còn có hàm lượng vi chất tốt cho sức khỏe thuộc loại cao nhất toàn cầu”. Để đảm bảo chất lượng từ vườn Bến Tre đến tay người tiêu dùng Mỹ, công ty sử dụng công nghệ bảo quản lạnh tiên tiến, giữ trái dừa tươi đến 90 ngày. Về công nghệ chế biến, dây chuyền hiện đại giúp công ty sản xuất tới 20.000 trái dừa mỗi ngày, tương đương một container xuất khẩu, tạo lợi thế cạnh tranh về giá trên thị trường quốc tế.
Thách thức từ biến đổi khí hậu và tiềm năng chuyển đổi số
Tuy nhiên, bên cạnh những thành công, ngành nông sản Việt vẫn phải đối mặt với những thách thức to lớn. CEO & Founder của VFARM Đinh Thị Hạnh Tâm đã đặt câu hỏi về cách doanh nghiệp và nông dân ứng phó với biến đổi khí hậu và xâm nhập mặn – hai yếu tố đang ảnh hưởng nặng nề đến chất lượng dừa.
CEO & Founder của VFARM Đinh Thị Hạnh Tâm chia sẻ về nỗi trăn trở thương hiệu dừa Việt Nam và các sản phẩm chế biến từ dừa của Việt Nam trên thị trường thế giới. Ảnh: BTC
Giám đốc Nhà máy Vina T&T Nguyễn Đình Toàn, nhấn mạnh tầm quan trọng của sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà nước, nông dân và doanh nghiệp. Ông Toàn cho biết: "Chúng tôi ký hợp đồng bao tiêu với nông dân, đồng thời ký thêm với cơ quan quản lý để chủ động trong vấn đề tưới tiêu, hạn mặn. Khi nông dân tuân thủ quy trình chung, doanh nghiệp và nông dân cùng nhau hạn chế được hàng dưới chuẩn."
Vina T&T thừa nhận, sản phẩm chế biến đã chịu ảnh hưởng, nhưng trái tươi như dừa còn chịu tác động gấp nhiều lần, đặc biệt về độ ngọt và kích cỡ. Dù Vina T&T luôn đồng hành cùng bà con nông dân, nhưng đây là thách thức lớn mà chỉ có thể giảm thiểu, chứ không loại bỏ hoàn toàn.
Anh Cung, một thành viên của Hợp tác xã Nông nghiệp Tiên Thủy, chia sẻ thực tế tại địa phương, hạn mặn thường kéo dài 2 đến 3 tháng, có năm lên đến 6 tháng. Với cây bưởi, nước có độ mặn dưới 2‰ còn tưới được, cao hơn thì không thể. Vì vậy, người nông dân rất cần sự hỗ trợ kỹ thuật từ doanh nghiệp và trung tâm khuyến nông.
"Nếu nông dân vẫn canh tác theo tập quán cũ, không theo quy trình chuẩn, sản phẩm sẽ không đạt tiêu chí xuất khẩu, hàng bị loại nhiều và mất giá trị. Mong rằng các doanh nghiệp và hợp tác xã sẽ tiếp tục đồng hành cùng nông dân, để sản phẩm chủ lực của địa phương ngày càng vươn xa” - anh Cung nhắn nhủ.
Trái dừa được sơ chế trước khi đưa vào quy trình xử lý, đóng gói, bảo quản lạnh tại Nhà máy Kim Thanh 2 của Vina T&T Group. Ảnh: BTC
Trong sự kiện, Phó Trưởng khoa Quản trị Kinh doanh, Trường Đại học Kinh tế Tài chính TP Hồ Chí Minh Huỳnh Nhật Nghĩa đã chỉ ra rằng, Vina T&T còn nhiều dư địa để chuyển đổi số: “Vẫn còn những khâu sản xuất, chế biến dừa mang tính thủ công, hoàn toàn có thể thay thế bằng máy móc và số hóa quy trình. Dù đầu tư công nghệ ban đầu tốn kém, nhưng hiệu quả lâu dài sẽ cao hơn nhiều lần” - ông Nghĩa đề xuất.
Đặc biệt, ông Nghĩa cũng nhận thấy mỗi ngày Vina T&T thải ra 5 đến 10 tấn vỏ dừa chưa được tận dụng hiệu quả. Ông cho rằng, đây là một cơ hội rất tốt cho các bạn sinh viên nghiên cứu, tìm ra cách tái chế hoặc khai thác nguồn phụ phẩm này để tạo ra giá trị mới. Nói đến phát triển xanh, điều đó không chỉ nằm ở sản phẩm cuối cùng, mà còn ở khả năng tận dụng phụ phẩm, phế phẩm để biến chúng thành những sản phẩm hữu ích cho xã hội.
Ông Nghĩa đánh giá cao chuyến Company Tour, cho rằng đây là hoạt động ý nghĩa, giúp giảng viên và sinh viên có cái nhìn thực tế về hành trình nông sản Việt Nam xuất khẩu và những thách thức doanh nghiệp đang đối mặt: "Chúng tôi kỳ vọng sẽ có những chuyến đi dài hơi hơn, chuyên sâu hơn, thậm chí phối hợp cùng doanh nghiệp, để sinh viên không chỉ trải nghiệm mà còn trực tiếp tham gia giải quyết các bài toán thực tế ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường” - ông Nghĩa nhấn mạnh.
Chuyến Company Tour là mô hình kết nối "tứ giác" gồm nông dân, doanh nghiệp, nhà trường và truyền thông, mang lại lợi ích cụ thể cho từng bên, đồng thời lan tỏa tinh thần chuyển đổi xanh, phát triển bền vững. Đây cũng là hoạt động tiếp nối Uni Tour, hướng đến mục tiêu xây dựng hệ sinh thái doanh nghiệp Việt sản xuất và tiêu dùng xanh, đổi mới sáng tạo vì tương lai bền vững, nâng tầm chuỗi giá trị nông sản Việt trên thị trường toàn cầu. |