 |
| Hội chợ triển lãm Xe ô tô nhập khẩu tại TP Hồ Chí Minh 11/2017 |
Rất nhiều khách hàng đặt xe nhập về trong tháng 1 và tháng 2 năm 2018 để vừa vặn đi chơi Tết và hi vọng giảm giá thuế đã thất vọng vô cùng khi hầu hết các đơn hàng của họ bị lùi thời hạn sang quý 2/2018.
Từ tháng 10 đến nay, việc nhập khẩu ô tô tại các cảng lớn như Hải Phòng, Cát Lái có dấu hiệu giảm mạnh, có khi chỉ bằng 1/10 so với thời gian trước. Trong tháng 11, mặt hàng này đã tạm ngừng nhập khẩu tại chi cục Hải quan Cảng Hải Phòng. Qua tháng 12 này, các doanh nghiệp XNK cũng chưa làm thủ tục nhập khẩu ô tô trở lại.
Gặp khó từ các quy định
Theo Dự thảo Thông tư quy định việc kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với ô tô nhập khẩu, thuộc đối tượng của Nghị định 116 /2017 NĐ-CP của Bộ GTVT, ngay trong mục: “Giải thích từ ngữ”, cơ quan soạn thảo đã đưa ra giải đáp rõ ràng, chi tiết thế nào là “ô tô cùng kiểu loại”.
Cụ thể: “ô tô cùng kiểu loại, chỉ khác nhau về tính tiện nghi và thẩm mỹ, còn giống nhau về loại phương tiện, nhãn hiệu, tên thương mại, mã kiểu loại, nhà máy sản xuất, kiểu dáng, kết cấu của cabin, khung hoặc thân vỏ xe, các thông số kỹ thuật cơ bản, trang thiết bị đặc trưng”.
Và quy định rõ: “Giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô nhập khẩu là kết quả kiểm tra, thử nghiệm, chứng nhận của cơ quan tổ chức có thẩm quyền nước ngoài về chất lượng an toàn, kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với kiểu loại ô tô nhập khẩu vào Việt Nam”.
Theo một số DN nhập khẩu ô tô cho biết, quy định về kiểu loại ô tô như vậy nếu được áp dụng, sẽ gây khó khăn với nhập khẩu ô tô nguyên chiếc.
Như vậy là xe nhập nguyên chiếc về Việt Nam sẽ phải đúng như những gì ghi trong Giấy chứng nhận về chất lượng an toàn, kỹ thuật và bảo vệ môi trường, được cấp bởi cơ quan, tổ chức có thẩm quyền của nước sản xuất, không có chuyện cắt bỏ hàng loạt trang thiết bị (option) liên quan đến kỹ thuật và an toàn của xe, cho dù không cần thiết với thị trường Việt Nam, như trước nữa.
Nếu động cơ xe nhập đạt chuẩn Euro 5-6 tại EU cũng sẽ phải giữ nguyên tiêu chuẩn Euro 5-6 khi nhập về VN. Nếu đặt riêng động cơ Euro 4 cho phù hợp với điều kiện Việt Nam thì phải được cơ quan tổ chức có thẩm quyền nước ngoài kiểm tra, thử nghiệm, cấp Giấy chứng nhận.
Không những thế, những xe này còn phải cùng được sản xuất từ một nhà máy. Nếu xe sản xuất tại nhà máy A, lại dùng Giấy chứng nhận cấp cho xe sản xuất tại nhà máy B, cũng không được chấp nhận. Cho dù nhà máy A và B đều thuộc một tập đoàn và sản xuất ra những chiếc xe giống nhau hoàn toàn.
Tác động vào thị trường và giá xe
Do các quy định ngặt nghèo khiến doanh nghiệp không nhập khẩu đã dẫn đến tình trạng thiếu xe, buộc các đại lý cũng phải lỡ hẹn với người tiêu dùng. Ông Bùi Xuân Trường, Giám đốc Công ty Ô tô Trường Thành (Hà Nội), cho hay các đại lý đều phải hủy đơn hàng của khách vì không thể giao xe ngay trong thời điểm đầu năm 2018.
“Hiện nay các đại lý đã hết những mẫu xe nhập khẩu nguyên chiếc như Everest, Explorer, Fortuner, Ranger… Tuy nhiên, nhiều mẫu vẫn còn” - ông Trường cho hay. Không chỉ khan hiếm mà giá xe nhập khẩu còn tăng, khách hàng mua xe phải trả thêm vài chục triệu đến cả trăm triệu đồng cho mỗi xe.
Chủ đại lý Hiền Toyota tại TP.HCM giải thích nhu cầu khách đặt xe nhập khẩu trong những tháng cuối năm tăng mạnh, song thủ tục xe nhập hiện đang bị ách lại, hiếm hàng nên bắt buộc phải đẩy giá tăng lên. Như mẫu xe Fortuner, khách mua hiện phải trả thêm 100 triệu đồng/xe mới được chấp nhận, nhưng chưa phải đã được nhận xe.
“Trả thêm tiền nhưng vẫn phải chờ đợi lâu mới nhận được xe. Bởi khoảng tháng 3-2018 đơn vị nào làm nhanh nhất và suôn sẻ thì xe mới về tới Việt Nam. Như vậy giấc mơ được mua ô tô nhập khẩu giá rẻ đã bị… chặn lại” - chủ đại lý trên nói thêm.
Ngay cả với các dòng xe nhập từ khu vực Đông Nam Á (chủ yếu từ Thái Lan, Indonesia, Malaysia) đều là xe tay lái nghịch. Theo quy định mới nếu những xe này đang được cấp Giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại với tay lái nghịch, từ nước sở tại, sẽ không thể nhập về Việt Nam nữa. Còn nếu đặt hàng xe tay lái thuận thì xin cấp giấy chứng nhận đạt chuẩn từ nước sở tại cũng không phải chuyện dễ dàng.
