Ảnh hưởng đến đường hô hấp
Khi xông tinh dầu với lượng quá nhiều hoặc trong không gian kín, các phân tử tinh dầu bay vào không khí có thể kích thích niêm mạc mũi, họng và phổi. Hệ quả là người sử dụng có thể bị ho, hắt hơi, sổ mũi hoặc cảm giác khó thở. Trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người mắc các bệnh hô hấp như hen suyễn, viêm phế quản, hoặc COPD sẽ nhạy cảm hơn, thậm chí có thể kích hoạt cơn hen cấp tính hoặc khó thở nghiêm trọng. Không gian xông quá nhỏ hoặc thông gió kém làm tăng nồng độ tinh dầu, khiến nguy cơ càng cao.
.jpg)
Ảnh minh họa. (Nguồn ảnh: Internet)
Dị ứng và kích ứng da
Một số loại tinh dầu, đặc biệt là tinh dầu quế, bạc hà, tràm trà hay oải hương, khi tiếp xúc trực tiếp với da có thể gây mẩn đỏ, ngứa, nổi mụn nước hoặc cảm giác nóng rát. Ngay cả khi không bôi lên da, việc hít phải tinh dầu quá nồng cũng có thể gây kích ứng niêm mạc mũi, họng và mắt, dẫn đến chảy nước mắt, cay mắt, sổ mũi hoặc cảm giác ngứa rát trong họng. Những người có cơ địa nhạy cảm hoặc bị dị ứng mùi hương cần đặc biệt cẩn trọng.
Ngộ độc tinh dầu
Một số tinh dầu có tính mạnh như tràm trà, bạc hà, oải hương, bạch đàn hay quế, nếu dùng với liều lượng quá cao hoặc nuốt phải, có thể gây các triệu chứng nghiêm trọng như buồn nôn, nôn ói, chóng mặt, đau đầu, thậm chí ngộ độc nặng. Trẻ em và người già là đối tượng dễ bị ảnh hưởng nhất, do cơ thể chưa hoặc đã giảm khả năng chuyển hóa các thành phần hóa học trong tinh dầu. Việc bảo quản tinh dầu không cẩn thận, để trẻ em tự lấy sử dụng, cũng tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc cấp cứu.
Ảnh hưởng đến trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai
Trẻ nhỏ có hệ hô hấp và da còn non yếu, nên cực kỳ nhạy cảm với các loại tinh dầu mạnh. Việc xông tinh dầu sai cách có thể gây khó thở, nôn trớ, kích ứng da hoặc mẩn đỏ. Phụ nữ mang thai cũng cần thận trọng, vì một số tinh dầu, đặc biệt là tinh dầu quế, hương thảo, bạc hà hay cỏ xạ hương, có thể ảnh hưởng đến hormone, gây co bóp tử cung hoặc tăng nguy cơ sảy thai. Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng tinh dầu trong thai kỳ là điều cần thiết.
Nguy cơ cháy nổ
Tinh dầu nguyên chất là chất dễ cháy. Khi sử dụng gần nguồn lửa như nến, đèn xông, bếp hoặc máy sưởi, nguy cơ cháy nổ là hiện hữu. Việc cẩn thận, giữ khoảng cách an toàn và tránh để tinh dầu tiếp xúc trực tiếp với nguồn nhiệt mạnh là điều bắt buộc để phòng ngừa tai nạn.
Ảnh hưởng đến giấc ngủ
Xông tinh dầu với mùi quá nồng hoặc xông vào buổi tối, đặc biệt các loại tinh dầu có mùi mạnh như bạc hà, khuynh diệp hay quế, có thể gây khó ngủ, ngủ chập chờn hoặc mất ngủ. Một số người còn phản ứng ngược khi tinh dầu kích thích thần kinh, thay vì thư giãn, dẫn đến cảm giác bồn chồn, đầu óc căng thẳng hoặc đau đầu vào buổi tối.
Gây căng thẳng thần kinh
Sử dụng tinh dầu liên tục hoặc quá nhiều trong thời gian dài đôi khi có tác dụng ngược. Thay vì tạo cảm giác thư giãn, một số tinh dầu mạnh như bạc hà, hương thảo, hoặc khuynh diệp có thể kích thích thần kinh, gây đau đầu, chóng mặt hoặc căng thẳng tâm lý. Vì vậy, nên giới hạn thời gian xông và pha loãng tinh dầu theo hướng dẫn chuyên gia.
Ảnh hưởng đến vật nuôi
Các loại tinh dầu mạnh không chỉ ảnh hưởng đến con người mà còn có thể gây hại cho chó, mèo và các vật nuôi khác. Mùi tinh dầu quá nồng có thể khiến vật nuôi khó chịu, hít phải có thể gây nôn ói, co giật hoặc các triệu chứng hô hấp. Một số tinh dầu như bạc hà, tràm trà, oải hương đặc biệt nguy hiểm với thú cưng, cần giữ tinh dầu xa tầm với và không xông trực tiếp trong phòng có vật nuôi.
Làm thế nào để sử dụng tinh dầu hiệu quả?
Để sử dụng tinh dầu hiệu quả và phát huy được hết các tác dụng của nó, trước hết cần lựa chọn sản phẩm có nhãn mác, uy tín trên thị trường. Tinh dầu phải có cơ sở sản xuất tin cậy, công bố tiêu chuẩn chất lượng theo quy định. Trên bao bì phải ghi rõ cách sử dụng, liều lượng, không gian sử dụng (kín hay thoáng), lứa tuổi phù hợp, có khuyến cáo an toàn cho người dùng,...
Bên cạnh đó, khi sử dụng lần đầu cần chú ý tới khả năng xảy ra dị ứng hoặc phản vệ. Trước khi dùng, nên thử các phản ứng của cơ thể bằng cách sử dụng một lượng nhỏ trước để xem có gặp dị ứng với thành phần trong tinh dầu hay không.
Bạn không nên sử dụng tinh dầu trực tiếp trên da, không được ăn, uống tinh dầu dù là lượng nhỏ khi không có chỉ định của bác sĩ. Hãy đảm bảo tuân theo hướng dẫn pha loãng thích hợp bởi mỗi loại tinh dầu sẽ có mức pha loãng khác nhau.
Khi khuếch tán tinh dầu trong không gian cần sử dụng với lượng phù hợp. Xông tinh dầu liên tục với một lượng quá nhiều trong thời gian dài có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng. Vì thế, nên ngắt quãng thời gian khi xông tinh dầu nguyên chất, nên xông từ 30 - 90 phút, sau đó tắt đi trong một khoảng thời gian đó rồi mới xông tiếp.
Khi sử dụng tinh dầu, bạn nên pha loãng với nước hoặc dầu nền theo hướng dẫn. Tránh xông quá gần trẻ nhỏ, người già hoặc những người có bệnh hô hấp, đồng thời luôn thử tinh dầu trên một vùng da nhỏ trước khi dùng toàn thân. Tuyệt đối không uống tinh dầu và giữ xa tầm tay trẻ em.
