Cẩn trọng với phẩm màu không rõ nguồn gốc

Các chuyên gia y tế khuyến cáo, người dân tuyệt đối không ăn thức ăn không rõ nguồn gốc, đặc biệt, thức ăn có phẩm màu lòe loẹt, bắt mắt.

Bị tan máu sau ăn xôi lấy màu từ cây, cỏ không rõ nguồn gốc

Lãnh đạo Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lạng Sơn cho biết, Khoa Hồi sức tích cực – Chống độc của bệnh viện đã tiếp nhận 3 trường hợp có biểu hiện tan máu do ngộ độc thức ăn không rõ nguồn gốc (2 trường hợp ăn xôi màu tím, 1 trường hợp ăn nấm). Theo bác sĩ Nguyễn Thành Đô - Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lạng Sơn, có 4 trường hợp trong cùng một gia đình sau ăn xôi lấy màu từ cây, cỏ không rõ nguồn gốc, 2 bệnh nhân biểu hiện nặng được nhập viện điều trị, 2 bệnh nhân ăn số lượng ít, triệu chứng nhẹ được theo dõi tại nhà.

Bệnh nhân điều trị tại Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai do ngộ độc phẩm màu. Ảnh: BVCC

Biểu hiện chung của cả 3 người bệnh nhập viện đều xuất hiện vàng mắt, vàng da toàn thân, nước tiểu đỏ sẫm. Đặc biệt có 1 bệnh nhân nam, trẻ tuổi, có biểu suy đa tạng, tình trạng suy hô hấp nhanh, phân áp oxy trong máu ngoại giảm nặng, được chẩn đoán tan máu do ngộ độc thức ăn – methemoglobin. Các bệnh nhân nhanh chóng được xử trí đảm bảo tuần hoàn, hô hấp, truyền máu, dùng thuốc đối kháng. Hiện tại, sức khỏe của 3 bệnh nhân ổn định, các chỉ số xét nghiệm trở lại bình thường và đã được xuất viện.

Hồi cuối tháng 4/2023, Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cũng đã tiếp nhận bệnh nhân nữ (44 tuổi ở Hà Nội) trong tình trạng thiếu máu nặng do tan máu. Người con thứ hai của bệnh nhân (nam, 12 tuổi) cũng trong tình trạng tương tự được nhập viện Nhi T.Ư, cháu lớn ăn ít hơn chưa thấy biểu hiện gì.

Trước đó, bệnh nhân mua 100g bột màu thực phẩm màu đỏ tươi (gọi là bột mai quế lộ) ở chợ. Bệnh nhân trộn hơn 50g bột với thịt lợn xay và gói nem rán. Bệnh nhân cùng 2 con ăn nem vào các bữa trưa (từ ngày17 - 19/4). Sau ăn bữa cuối 2 ngày, bệnh nhân thấy chóng mặt, hoa mắt, cảm giác gai sốt, đau đầu, sau đó phải nhập viện.

Kiểm soát chặt hóa chất phụ gia thực phẩm

TS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, bệnh nhân nữ 44 tuổi nhập viện trong tình trạng thiếu máu nặng, hemoglobin lúc thấp nhất là 51 g/L (bình thường 120 - 170 g/L), các xét nghiệm khác cho thấy có tình trạng tan máu cấp tính rõ. Mẫu bột màu thực phẩm được xét nghiệm phát hiện thấy có axít orange 7 (4-[(2-Hydroxy-1-naphthyl) diazenyl] benzenesulfonic acid). Hóa chất a xít orange 7 được dùng làm chất màu công nghiệp và phụ gia thực phẩm. Với liều cao trên động vật có thể gây tan máu và methemoglobin. Theo tiêu chuẩn của ASEAN năm 2012 về hàm lượng phụ gia trong các chế phẩm bổ sung dinh dưỡng, hàm lượng axít orange 7 tối đa cho phép là 300mg/kg (0,03%).

Qua đó, TS Nguyễn Trung Nguyên khuyến cáo, đây là các hóa chất phụ gia thực phẩm phải kiểm soát chặt chẽ mới có thể sử dụng an toàn. Thường chỉ các công ty sản xuất thực phẩm mới có thể bảo đảm từ việc kiểm soát nguồn hóa chất phụ gia được phép sử dụng, bảo đảm tiêu chuẩn tinh khiết và tính toán hàm lượng chính xác ở dưới ngưỡng an toàn quy định trước khi cho vào thực phẩm.

Người dân không nên dùng các loại cây, cỏ không rõ nguồn gốc hay các hóa phụ gia thực phẩm là các hóa chất nhân tạo, chỉ nên dùng các chất liệu tự nhiên từ các loại thực vật đã biết rõ là an toàn như gấc, cà chua, nghệ... Mặt khác, các cơ quan chức năng cũng cần kiểm soát chặt chẽ việc sản xuất, kinh doanh, phân phối và sử dụng các hóa chất phụ gia thực phẩm, bảo đảm an toàn cho người dân.

Cũng theo các chuyên gia, để phòng ngừa ngộ độc thức ăn và các bệnh liên quan đến thực phẩm, người dân tuyệt đối không ăn những thức ăn không rõ nguồn gốc, đặc biệt không ăn những thức ăn có phẩm màu lòe loẹt, bắt mắt. Người dân nên sử dụng thực phẩm còn tươi mới, không sử dụng đồ đông lạnh quá lâu.

Bảo quản thực phẩm đúng cách, tránh để chung thực phẩm sống và thực phẩm chín cùng nơi, tránh để thức ăn bị hỏng, ôi thiu. Khâu chế biến thực phẩm đặc biệt quan trọng, đảm bảo chế biến đồ ăn kỹ, ăn chín uống sôi. Bên cạnh đó, đảm bảo vệ sinh sạch sẽ nhà bếp và các dụng cụ nấu ăn.