Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa có văn bản gửi các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương, các cơ sở giáo dục và đào tạo đề nghị chỉ đạo và quán triệt thực hiện các khoản thu trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo năm học 2020-2021, 2021-2022 và công tác chỉ đạo điều hành giá năm 2021.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đề nghị các địa phương giữ ổn định mức học phí của năm học 2021-2022 như năm học 2020-2021. Ảnh minh hoạ: Huyên Nguyễn
Thời gian vừa qua, theo phản ánh của các phương tiện thông tin đại chúng, một số địa phương, cơ sở giáo dục chưa thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, của Bộ Giáo dục và Đào tạo, để xảy ra tình trạng cơ sở giáo dục thực hiện một số khoản thu ngoài quy định, đặc biệt là tăng mức học phí quá cao trong bối cảnh còn ảnh hưởng của dịch bệnh, đời sống và kinh tế của người dân đang còn gặp nhiều khó khăn.
Để chấm dứt tình trạng này, Bộ Giáo dục và Đào tạo đề nghị các bộ, ngành, địa phương, cơ sở giáo dục tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra các khoản thu, chi trong cơ sở giáo dục, xử lý nghiêm các sai phạm, hỗ trợ sách giáo khoa học sinh, sinh viên, có chính sách đặc thù hỗ trợ sách giáo khoa cho các học sinh thuộc hộ nghèo, vùng sâu, vùng xa, miền núi, hải đảo, bảo đảm tất cả học sinh có đủ sách giáo khoa đến trường.
Để chia sẻ khó khăn, giảm gánh nặng tài chính cho gia đình người học, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã báo cáo Chính phủ xem xét cho phép giữ nguyên mức học phí của năm học 2021-2022 ổn định như năm học 2020-2021.
Trong đề án tuyển sinh đại học năm 2021, nhiều trường đại học dự kiến tăng học phí. Đại học Bách khoa, Đại học Kinh tế - Luật (Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Min), Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch dự kiến tăng gấp đôi học phí so với năm học trước. Tại các trường Đại học Công nghệ Thông tin, Đại học Quốc tế (Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Min), Sư phạm Kỹ thuật TP Hồ Chí Minh, Đại học Sài Gòn, mức học phí cũng nhích lên 2-5 triệu mỗi năm áp dụng với tất cả ngành hoặc một số ngành.
Theo đại diện các trường, việc tăng học phí là theo xu hướng tự chủ, khi trường không còn nhận ngân sách nhà nước. Thực tế từ nhiều năm nay, chi phí đào tạo cho một sinh viên cao hơn so với học phí, khoản chênh lệch này được bù bởi nguồn ngân sách được cấp, doanh nghiệp đầu tư và các nguồn thu từ chuyển giao khoa học công nghệ của trường.
Dự thảo Nghị định cũng mở rộng các đối tượng được hưởng chế độ chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập để đảm bảo cơ hội tiếp cận giáo dục của tất cả mọi đối tượng yếu thế trong xã hội.
Cụ thể, dự thảo Nghị định quy định đối với các trường công lập chưa tự chủ tài chính hoặc tự chủ tài chính nhưng chưa đạt kiểm định chất lượng thì thực hiện mức thu học phí không quá một mức trần nhà nước quy định.
Các trường tự chủ tài chính và đạt kiểm định chất lượng trong nước hoặc quốc tế được thu học phí tối đa từ 2 đến 2,5 lần học phí của các trường chưa tự chủ tài chính hoặc tự chủ tài chính nhưng chưa đạt kiểm định chất lượng.
Chỉ các trường tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư, đạt kiểm định chất lượng theo tiêu chuẩn trong nước mức cao nhất theo quy định hiện hành hoặc đạt kiểm định chất lượng theo tiêu chuẩn nước ngoài mới được tự xác định mức thu học phí trên cơ sở định mức kinh tế-kỹ thuật. Các trường phải thực hiện công khai giải trình với người học và xã hội và thuyết minh trong phương án tự chủ tài chính trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Đối với các trường ngoài công lập, theo quy định hiện nay tại Nghị định 86 được tự quyết định mức thu học phí, công bố công khai mức học phí cho từng năm học đối với giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, cho từng năm học cùng với dự kiến cho cả khóa học đối với giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp. Trong dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 86 giữ nguyên các quy định này đồng thời bổ sung các quy định về trách nhiệm giải trình của cơ sở giáo dục ngoài công lập đối với xã hội về chất lượng giáo dục đào tạo phải tương xứng với mức thu học phí