Chỉ mới 2 ngày “trao quyền” và tự chịu trách nhiệm xét nghiệm cho các doanh nghiệp công nghệ, đã bộc lộ những khó khăn. Ảnh: post.parliament.uk
Trao quyền, tự chịu trách nhiệm
Chỉ mới 2 ngày “trao quyền” và tự chịu trách nhiệm xét nghiệm cho các doanh nghiệp công nghệ theo Công văn 3120/UBND-ĐT của UBND TP Hồ Chí Minh, đã bộc lộ những khó khăn chừng như một mình doanh nghiệp không thể giải quyết.
Nếu như trước đây ngành y tế có 800 cơ sở phụ trách việc xét nghiệm cho hơn 17 nghìn shipper mỗi ngày, thì nay với gần trăm nghìn shipper nhưng doanh nghiệp tự xét nghiệm là khó đảm bảo tiến độ, nhất là thiếu an toàn là điều chắc chắn có thể xảy ra.
Khắc phục tình trạng này, một số doanh nghiệp đã hợp đồng với một vài bệnh viện, cơ sở y tế để dịch vụ xét nghiệp cho shipper. Ví như, Grab phối hợp với Bệnh viện đa khoa Tâm Anh mở điểm xét nghiệm tại Sân vận động Quân khu 7, quận Tân Bình; Bệnh viện Lê Văn Thịnh tại TP Thủ Đức mở điểm xét nghiệm lưu động.
Hay như, ứng dụng gọi xe Bee phối hợp cùng chính quyền địa phương, một số bệnh viện đối tác tổ chức địa điểm và đội ngũ chuyên viên xét nghiệm riêng cho tài xế của mình…
Đó là chưa nói, nhiều trường hợp tài xế phải di chuyển khá xa từ nơi ở tới điểm xét nghiệm, thì hàng ngày có hàng nghìn người chưa an toàn đang tham gia giao thông trên nhiều cung đường.
Đa phần các doanh nghiệp còn lại khi nhân kit test sẽ chuyển cho các shipper tự xét nghiệm theo hướng dẫn (chụp kết quả gửi về cho công ty để cập nhật vào kho dữ liệu phòng chống dịch của thành phố). Theo ứng dụng Ahamove hiện chưa tìm được phương án chuyển giao 10 – 20 nghìn bộ ki test đến tay shipper.
Vậy là một lần nữa, việc triển khai xét nghiệm này lộ rõ thế bị động, thiếu độ tin cậy an toàn. Có 34 hãng công nghệ đăng ký hoạt động với hơn 90 nghìn shipper. Tính bình quân, mỗi đơn vị hàng ngày phải tổ chức xét nghiệm hơn 27 nghìn lượt. Cho rằng các đơn vị như Grab hay Bee dù phối hợp với một vài cơ sở y tế thì cũng không thể đủ năng lực đáp ứng cho công việc này.
Kết quả, theo ghi nhận ban đầu do số lượng cơ sở y tế có hạn vẫn dẫn đến tình trạng tài xế tập trung đông tại điểm xét nghiệm. Một đại diện ShopeeFood thừa nhận với Sở Công thương, phải bất lực thừa nhận số lượng shipper rất lớn, khó kiểm soát 100% nên vẫn phát sinh tình trạng tụ tập đông người.
Vậy là an toàn chống dịch không thể đảm bảo, rõ là một cảnh báo.
Kết quả tự xét nhiệm của các shipper được công nhận theo khung pháp lý nào trong phòng chống dịch hiện nay. Ảnh: PV
Những câu hỏi chờ trả lời
Nhìn từ phía khác, với ác hãng còn lạ giao kit test cho shipper tự làm (chụp hình báo kết quả) lại là cảnh báo thứ hai. Ai bảo đảm được chuẩn mực xét nghiệm và tính trung thực từ các thông tin shipper gủi về công ty?
Đặt ra câu hỏi như vậy trong lúc này là không thừa. Chỉ một vài shipper thiếu trung thực hay tự xét nghiệm thiếu an toàn thì “cuộc chơi sẽ vỡ trận” là hoàn toàn có thể.
Xin nói một thực tế rằng, hiện tại các tổ dân phố, người dân vẫn thường xuyên được yêu cầu xét nghiệm tầm soát F0 cộng đồng vẫn do đột ngũ y tế chuyên nghiệp phụ trách. Người dân mua Kit test tự xét nghiệm cũng chỉ để tự kiểm tra sức khỏe cho gia đình.
Kết quả tự xét nghiệm của hộ gia đình hiện nay dường như chưa có pháp lý nào công nhận. Vậy hình ảnh chụp kết quả của các shipper gửi công ty để nhập kho dữ kiệu chống dịch được chấp nhận theo khung pháp lý nào trong phòng chống dịch hiện nay? Một mình Sở Công thương, đơn vị không có chức năng chuyên môn về y tế và dịch tễ không thể có đáp án cho câu hỏi này.
Theo Giám đốc Sở Công thương Bùi Tá Hoàng Vũ, chủ trương của lãnh đạo TP Hồ Chí Minh là mỗi người dân phải tự chịu trách nhiệm về việc tầm soát dịch bệnh của mình, do cơ quan y tế hướng dẫn về kỹ năng và có nghĩa vụ cung cấp thông tin cho các cơ quan chức năng. Phòng dịch, quan trọng nhất là tính tự giác của người dân. Sự giám sát của cơ quan chức năng chỉ nhằm gia tăng sự tự giác và chế tài hành vi. Việc tổ chức cho shipper tự xét nghiệm là một trong những nhóm làm điểm để thành mở rộng sang nhiều đối tượng khác.
Thế nhưng, phản ánh đến Sở Công thương TP Hồ Chí Minh, liên quan chi phí xét nghiệm, đại diện Gojek đề xuất được tiếp tục cung cấp bộ xét nghiệm miễn phí sau ngày 30/9, để hỗ trợ giảm tải chi phí cho các DN có quy mô shipper lớn. Nếu chi phí này bắt buộc phải chuyển về DN, Gojek đề nghị cơ quan quản lý đưa ra mức giá trần và địa chỉ các cửa hàng bán vật tư y tế uy tín để tránh xảy ra tình trạng khan hiếm, đẩy giá bộ xét nghiệm hay bộ xét nghiệm không đảm bảo chất lượng.
Bên cạnh doanh nghiệp cần chủ động an toàn xét nghiệp khi được giao trách nhiệm là việc hàng đầu. Đề xuất này quên rằng khó khăn của cộng đồng doanh nghiệp hiện nay là khó khăn chung, Chính phủ đã có nhiều giải pháp từ hỗ trợ cho người lao động, đến các giải pháp giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng.
Mặt khác trong gần 4 tháng nay, người dân trong giãn cách phải chịu chi phí ship tăng phi mã thì ai hưởng lợi.