Liên quan đến việc Khu du lịch Vườn Xoài (phường Phước Tân, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) đột ngột thông báo đóng cửa hoạt động từ ngày 29/3/2023, dự luận đang đặt ra: Liệu bao nhiêu năm nay khu du lịch này hoạt động không phép thì việc thu nhận nguồn thú nuôi, nuôi dưỡng thú tại khu du lịch này đều là không hợp pháp?
Một góc khu nuôi động vật hoang dã tại Khu du lịch Vườn Xoài.
Tôi muốn nghỉ ngơi, đóng cửa từ lâu
Và thực tế trước mắt, với việc đóng cửa khu du lịch có vườn thú nuôi lớn nhất cả nước với hàng nghìn thú vật nuôi, trong đó có nhiều động vật thuộc hàng nguy cấp, quý hiếm sẽ được bảo vệ, phát triển như thế nào? Đóng cửa khu du lịch, hàng trăm nhân viên khu du lịch bị giảm lương, nghỉ việc, vậy việc chăm sóc duy trì và phát triển vườn thú nuôi sẽ ra sao?
Chiều ngày 29/3/2023, trao đổi với báo Kinh tế và Đô thị, bà Dương Thị Nhã - Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH Khu du lịch Vườn Xoài cho biết: "Tôi đã muốn nghỉ, đóng cửa lâu rồi chứ không phải đợi đến hôm nay. Tôi năm nay đã 70 tuổi rồi, đã cố hết sức làm Khu du lịch Vườn Xoài, đã bán nhiều tài sản đất đai để đổ vào bù lỗ cho khu du lịch này’’.
Đường vào khu vực nuôi nhốt hàng trăm thú quý hiếm, nguy cấp.
Bà Nhã cũng cho biết đang rất buồn, bà rất muốn làm các thủ tục pháp lý về đất đai nhưng rất khó khăn… Bà đã có rất nhiều giải trình, kiến nghị gửi đến cơ quan chức năng, nói hết tất cả vấn đề rồi. Bây giờ bà không muốn nói gì nữa. "Nhà nước ủng hộ tôi thì tôi làm, còn không ủng hộ nữa thì tôi xin đóng cửa khu du lịch thôi", bà Nhã chia sẻ và cho biết thêm, hiện bà rất bận rộn với việc giải trình làm việc với cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai về những sai phạm trong hoạt động xây dựng tại khu du lịch này. Xử lý công việc chăm sóc vườn thú nuôi hàng nghìn con; cho nhân viên nghỉ việc và bố trí việc làm mới, thu xếp lương cho nhân viên… Toàn bộ thú nuôi đến giờ này bà đang tính toán kế hoạch xử lý và sẽ có thông tin sau.
Du khách thích thú khi tham quan, nhìn ngắm thú nuôi.
Được Chi cục Kiểm lâm cấp mã số trại nuôi
Trước đó, năm 2021, giải trình với cơ quan chức năng, bà Dương Thị Nhã - Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH Khu du lịch Vườn Xoài cho biết, mô hình doanh nghiệp trang trại của tôi đã góp phần phát triển kinh tế địa phương, nâng cao hiệu quả sử dụng đất từ vùng đất khô cằn hoang hóa thành một mô hình được nhiều người đến tham quan và học hỏi. Nhận thấy mô hình trang trại kết hợp với du lịch sinh thái vừa phát huy được lợi thế, vừa đem lại hiệu quả cao nên tôi quyết định chuyển hướng sang đầu tư khu du lịch sinh thái.
“Sau khi thành lập doanh nghiệp tư nhân thì tôi vẫn tiếp tục phát triển kinh doanh với ngành nghề chủ đạo là chăn nuôi và trồng trọt, nhưng đặc biệt có phát triển thêm chăn nuôi các loài động vật hoang dã và được Chi cục Kiểm lâm cấp mã số trại nuôi số 01.55/2007/KLQLBVR”, bà Nhã cho biết.
Hoạt động nuôi nhốt động vật hoang dã, bà Dương Thị Nhã giải bày: "Khi còn là trang trại, tôi đã nuôi thử nghiệm một số loài động vật hoang dã và thấy hiệu quả tốt nên đã đăng ký trại nuôi và được Chi cục kiểm lâm tỉnh Đồng Nai cấp mã số trại nuôi số 01.55/2007/KLQLBVR".
Một góc khu chuồng nuôi nhốt thú nuôi tại Khu du lịch Vườn Xoài.
Khi chuyển sang công ty, đàn vật nuôi ngày càng phát triển tốt, công ty đã nhập thêm một số loài về nuôi dưỡng. Chi cục Kiểm lâm cũng đã cấp mã số trại nuôi 01.65/2012/GCN-BTTN và Cites Việt Nam cấp giấy chứng nhận số A-VN-509. Ngoài ra, Công ty còn được công nhận là cơ sở bảo tồn đa dạng sinh học và cứu hộ của tỉnh.
Số lượng động vật nuôi, năm 2021 đoàn kiểm tra liên ngành (gồm thanh tra các Sở Tư pháp, Sở Thể thao Văn hóa và Du lịch, Chi cục Kiểm lâm, Sở Kế hoạch và Đầu tư) ghi nhận tại Khu du lịch Vườn Xoài có trên 11.200 cá thể, 52 loài động vật hoang dã gây nuôi, trong đó có 8 loài gốc thông thường và 26 loài nhập khẩu. Mục đích nuôi để thương mại, cứu hộ thú, phục vụ nuôi vườn thú.
Trong số động vật nuôi có 2 con voi, 26 con hổ, 7 con tê giác trắng, 1 con sư tử trắng, 4 con hà mã, 3 con linh dương đầu bò… thuộc nguồn động vật nguy cấp, quý hiếm. Về kinh doanh hàng hóa, dịch vụ, đoàn kiểm tra liên ngành ghi nhận Khu du lịch Vườn Xoài có cửa hàng bán đồ lưu niệm, cưỡi voi, bắn súng sơn… Doanh nghiệp xuất trình Giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh trật tự để làm nghề, nghề kinh doanh có điều kiện.
Xem lại đi, chắc họ chỉ bán toàn đồ giả?
Tại Khu du lịch Vườn Xoài, thời gian qua dư luận cho rằng ở đây có dấu hiệu buôn bán lén lút các chi tiết loài thú quý hiếm như móng gấu, răng nanh hổ; bán cao của nhiều loại động vật hoang dã như hổ, sư tử, tê giác bị chết, với giá từ vài triệu đến vài chục triệu đồng.
Chiều ngày 29/3/2023, trao đổi với Báo Kinh tế và Đô thị, một cán bộ của Chi cục Kiểm lâm tỉnh Đồng Nai cho biết, Chi cục và các cơ quan chức năng về môi trường đã từng kiểm tra tại Khu du lịch Vườn Xoài.
“Khu du lịch Vườn Xoài nuôi thú có nguồn gốc hợp pháp là hợp pháp, nuôi thú sinh sản trong môi trường có kiểm soát, cơ quan chức năng theo dõi được thì phải công nhận là thú nuôi hợp pháp. Ở tỉnh Đồng Nai có hàng trăm cơ sở nuôi thú hoang dã với 350.000 cá thể, nếu nói họ nuôi thú không hợp pháp là không đúng. Khu du lịch muốn nuôi vật nuôi gì cứ nuôi, miễn sao nguồn gốc thú nuôi hợp pháp là được”, cán bộ kiểm lâm cho biết.
Hươu cao cổ nuôi phục vụ nhu cầu tham quan du lịch sinh thái tại Khu du lịch Vườn Xoài.
Nói về việc buôn bán các sản phẩm của các loài thú quý hiếm như sừng tê giác, móng gấu, răng nanh hổ…trong Khu du lịch Vườn Xoài có hợp pháp hay không, cán bộ Chi cục kiểm lâm nói: “Xem lại đi, chắc họ chỉ bán toàn đồ giả. Răng cọp, móng vuốt cọp, tay gấu… lấy đâu ra mà bán. Hổ nuôi lấy đâu ra mà lắm thế? Cả chợ Đà Lạt bán toàn đồ lưu niệm giả đó”.
