Ảnh minh họa
Một DN thực hiện thành công 102 tờ khai trong vài giờ
Liên quan đến vụ việc Tổng cục Hải quan mở tờ khai hải quan xuất khẩu gạo lúc 0 giờ ngày 11/4 vừa qua. Trong giới DN xuất khẩu gạo xuất hiện nhiều nghi vấn có “lợi ích nhóm” mà theo nội dung đơn gửi Thủ tướng Chính phủ để cầu cứu của Công ty Cổ phần Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An (Công ty Trung An – PV), gọi đó là “Dịch trục lợi chính sách của lợi ích nhóm”.
Đơn cầu cứu của Công ty Trung An, do ông Phạm Thái Bình, Tổng Giám đốc, với nội dung: “Vào lúc 14 giờ 46 phút ngày 11/4 (thứ bảy), Công ty Trung An nhận được quyết định 1106/QĐ-BCT ngày 10/4 và công văn 0361/XNK-NS ngày 10/4 để thực hiện theo công văn 2827/VPCP-KTTH ngày 10/4 của Văn phòng Chính phủ. Ngay sau đó công ty đã túc trực trên máy tính để mở tờ khai cho những lô hàng khai dang dở từ ngày 24/3 (công ty cho nhân viên trực khai hải quan đến 21 giờ đêm 11/4), nhưng hệ thống phần mềm hải quan điện tử không mở; công ty cũng không tìm thấy bất kỳ thông tin công bố hoặc công văn có liên quan về việc mở hệ thống phần mềm tiếp nhận tờ khai và thông quan hàng gạo của hải quan; công ty lên hệ thống phần mềm hải quan điện tử để lấy thông tin tờ khai nhưng chỉ nhận được hệ thống báo như sau: Thực hiện không thành công, kết thúc bất thường được phát hiện ở trung Tâm”.
Cũng theo ông Phạm Thái Bình, đến sáng chủ nhật ngày 12/4, công ty tiếp tục lên hệ thống để thực hiện mở tờ khai, thì hệ thống công bố đã đủ chỉ tiêu. Quá bức xúc, nên công ty liên hệ một số doanh nghiệp có nghiệp vụ về mạng và được biết hải quan mở hệ thống phần mềm tiếp nhận tờ khai lúc 0 giờ ngày 12/4 đến 3 giờ sáng cùng ngày đóng lại vì đủ hạn ngạch 400.000 tấn.
Trong danh sách hơn 40 DN thiết lập và truyền thành công tờ khai hải quan xuất khẩu gạo, đáng chú ý có DN thiết lập và truyền thành công đến 102 tờ khai hải quan là Công ty CP Tập đoàn Intimex và được xuất đến 96.234 tấn/400.000 tấn, chiến gần 25% hạn ngạch xuất khẩu gạo trong tháng 4/2020. Điều này khiến giới thương nhân không thể không nghi ngờ Công ty CP Tập đoàn Intimex là sân sau hoặc có mối “quan hệ thâm sâu”, nên mới biết được thời điểm từ 0 giờ ngày 12/4 website của Tổng cục Hải quan mở mạng!
Có hay không sự can thiệp của con người vào mạng?
Ngoài nghi ngờ đối với việc Công ty CP Tập đoàn Intimex trong khoảng thời gian ngắn lập thành công hơn 100 tờ khai hải quan. Các DN xuất gạo cũng đặt vấn đề “có sự can thiệp” của con người vào website mở tờ khai của Tổng cục Hải quan. Bởi lẽ theo báo cáo nhanh số 58 ngày 15/4, của Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) gửi Văn phòng Chính phủ, Bộ Công thương, Bộ Tài Chính, Tổng cục Hải quan, đã chỉ ra những điểm bất hợp lý là các tờ khai của một số thương nhân đăng ký hải quan kể từ 0 giờ ngày 11/4, đã có số tờ khai, đã phân vào luồng đỏ. Thế nhưng đến ngày 13/4, sau khi tái kiểm tra trên hệ thống hải quan cập nhật, lại thấy ngày đăng ký của các tờ khai này “tự động” bị lùi về thời điểm ngày 10/4!
Cũng theo VFA, có ít nhất 3 thương nhân bị tình trạng “tự động” lùi thời điểm và vẫn chưa tìm được câu trả lời cho tình huống này. Thậm chí có trường hợp các tờ khai hải quan đã có số tờ khai nhưng chưa phân luồng, đã được ghi nhận trước đó, đến thời điểm sáng 14/4, lại bị mạng hải quan xóa bỏ khi chưa đủ 15 ngày theo quy định!
Từ những việc làm không minh bạch nêu trên, Công ty Trung An đã trích dẫn lời của quan chức Hải quan trả lời báo chí, như sau: “Chiều 12/4, khi trao đổi với phóng viên…, ông Đinh Ngọc Thắng, Cục trưởng Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh cho biết do quyết định công bố hạn ngạch xuất khẩu gạo của Bộ Công thương được ban hành vào tối 10/4, rơi vào ngày cuối tuần (thứ 6). Nên đến hiện tại Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh chưa nhận được văn bản hướng dẫn thực hiện thông quan đối với xuất khẩu mặt hàng gạo…; sớm nhất ngày 13/4 (thứ 2) Bộ Tài chính và Tổng Cục Hải quan mới có văn bản hướng dẫn cho Cục Hải quan các tỉnh thành. Khi có thông tin cụ thể, Cục Hải quan TP sẽ tạo điều kiện thuận lợi nhất để các DN thực hiện xuất khẩu gạo”.