Theo Thông báo số 1002/TB-TTNH4 ban hành ngày 30/5/2025, cuộc thanh tra được tiến hành theo Quyết định số 324/QĐ-TTGSNH2 ngày 17/5/2024 của Chánh Thanh tra, giám sát ngân hàng. Ngày 23/5/2025, Chánh Thanh tra Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ký ban hành Kết luận thanh tra số 24/KL-TTNH4, làm rõ thực trạng chấp hành quy định pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng, phòng, chống rửa tiền và chế độ kế toán thuế tại Công ty Cổ phần Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (PNJ).
Theo kết luận thanh tra, PNJ vi phạm về chấp hành chế độ báo cáo hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng, có dấu hiệu đưa thông tin gây nhầm lẫn về sản phẩm, hàng hóa do doanh nghiệp cung cấp nhằm thu hút khách hàng của doanh nghiệp khác, liên quan đến hành vi cạnh tranh không lành mạnh; có dấu hiệu vi phạm về nhãn hàng hóa theo quy định đối với sản phẩm vàng trang sức, mỹ nghệ.
Chuyển Bộ Công an xác minh, điều tra dấu hiệu vi phạm của PNJ. Ảnh: PNJ
Kết quả xác minh còn cho thấy có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế, phía NHNN đã có văn bản chuyển thông tin sang cơ quan có thẩm quyền để xem xét, xử lý theo quy định.
Trong lĩnh vực phòng, chống rửa tiền, PNJ vi phạm nhiều quy định như: Ban hành quy định nội bộ không đầy đủ; không phân loại khách hàng theo mức độ rủi ro; báo cáo không đủ nội dung theo quy định; không báo cáo các giao dịch có giá trị lớn liên quan đến hoạt động kinh doanh vàng; không thực hiện kiểm toán nội bộ về phòng, chống rửa tiền; chưa có quy định về phong tỏa tài khoản, tạm giữ tài sản và nhiều thiếu sót khác trong việc nhận biết, cập nhật thông tin khách hàng cũng như xác định chủ sở hữu hưởng lợi...
Về kế toán, lập hóa đơn, chứng từ và nghĩa vụ thuế, PNJ bị xác định có hành vi lập hóa đơn không đúng thời điểm, một số giao dịch thiếu thông tin hoặc có thể không phải là số CMND/CCCD thật của khách hàng trên Bảng kê 01/TNDN.
Theo Thanh tra NHNN, nguyên nhân những vi phạm nêu trên là vì người đại diện theo pháp luật, lãnh đạo, nhân viên Công ty PNJ chưa nghiêm túc chấp hành một số quy định của pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng, phòng chống tham nhũng và hạch toán kế toán, lập và sử dụng chứng từ kế toán, kê khai và thực hiện nghĩa vụ thuế.
Ngay khi kết thúc thanh tra trực tiếp, NHNN đã có văn bản chuyển thông tin vụ việc vi phạm về chế độ hóa đơn, chứng từ kế toán, thuế có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự tại Công ty PNJ sang Bộ Công an để xác minh, điều tra, xử lý.
Chánh Thanh tra NHNN đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty PNJ về các hành vi vi phạm quy định của pháp luật về chế độ thông tin báo cáo mua, bán vàng miếng và hoạt động phòng, chống rửa tiền với tổng số tiền phạt là hơn 1,34 tỷ đồng.