HoREA đề nghị TP Hồ Chí Minh có chính sách và các mục tiêu để thực hiện các chương trình: Phát triển nhà ở xã hội (NOXH) cho thuê; Phát triển NOXH thuê mua (trả góp dài hạn) với thời hạn trả góp tối thiểu 20 năm, đề nghị áp dụng thời hạn 20 năm trong giai đoạn 2016 - 2020; Chính sách khuyến khích đầu tư phát triển NOXH bằng nguồn vốn ngoài ngân sách để bán; Chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư phát triển nhà ở thương mại để bán, để cho thuê giá rẻ; Chính sách hỗ trợ người dân cải tạo, xây dựng mới nhà ở; Thu hút nhiều nhà đầu tư tham gia hoạt động chỉnh trang đô thị cũ, theo từng ô phố, khu phố, trên cơ sở quy hoạch và thiết kế đô thị được duyệt; Chính sách tín dụng thương mại dài hạn cho người mua căn nhà đầu tiên.
 |
| Trần nhà chung cư The Easter City của Công ty Quốc Cường Gia Lai bị thấm nước |
Ngoài ra, HoREA cũng kiến nghị chính quyền: Hoàn thiện thể chế, phải loại trừ được lợi ích nhóm, phải loại trừ được hiện tượng “chống lưng” chính sách, phải khắc phục cho được xu hướng tập trung quyền lực xét duyệt, thẩm định về các Bộ, ngành (nguồn gốc đẻ ra cơ chế “xin – cho” và nhũng nhiễu), đi ngược lại xu thế phân cấp, giao quyền nhiều hơn cho các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trước đây.
Tại TP Hồ Chí Minh, danh sách người được duyệt mua NOXH có vốn ngoài ngân sách từ đầu năm 2016 đến nay đạt gần 7.300 trường hợp tại 9 dự án. Gần 100 khách hàng được duyệt thuê mua tại dự án 35 Hồ Ngọc Lãm, quận Bình Tân, trên 230 khách hàng tại dự án Thủ Thiêm Sky (quận 2), 480 khách hàng tại chung cư First Home Thạnh Lộc (quận 12), trên 1.170 khách hàng tại dự án HQC Plaza (huyện Bình Chánh), gần 780 khách hàng tại dự án nhà ở xã hội Bộ Công An (quận 2).
 |
| Thư xin lỗi của Công ty Quốc Cường Gia Lai |
Về cho vay và giải ngân gói tín dụng 30.000 tỷ đồng, tính từ thời gian triển khai gói tín dụng cho đến ngày cuối tháng 5/2016, hạn mức tín dụng cam kết cho vay là 8.032 tỷ đồng cho 10.927 khách hàng, đã giải ngân 6.559 tỷ đồng cho 10.650 khách hàng. Năm 2016, thành phố sẽ khởi công 3 dự án quy mô gần 1.750 căn NOXH. Đó là chung cư 49/52 Bình Thới (quận 11), chung cư 324 Lý Thương Kiệt (quận 10), NOXH Đông Tăng Long (quận 9) và chuyển đổi một phần nhà tái định cư không còn nhu cầu sử dụng sang làm NOXH.
Trước đây, thành phố đã thực hiện bốn chương trình lớn về nhà ở là xây dựng mới thay thế 25 chung cư hư hỏng nặng trong tổng số 156 chung cư cũ đã xuống cấp nhằm giải quyết khoảng 6.500 chỗ ở căn hộ; Xây mới 4.600 căn hộ cho cán bộ, công chức và 10.000 căn hộ cho người có thu nhập thấp, xây dựng 67.000 nhà lưu trú cho công nhân và hơn 60.000 chỗ ở cho học sinh - sinh viên, thực hiện hỗ trợ cho khoảng 6.800 hộ nghèo xây nhà mới… Đó là mục tiêu phát triển lâu dài của thành phố.
 |
| Vừa nhận nhà đã bị hư hỏng ở Chung cư First Home Thạnh Lộc, quận 12 |
Còn hiện tại, một số dự án về NOXH xuất hiện nhiều vấn đề về chất lượng. Hàng loạt NOXH trên địa bàn xuống cấp một cách thê thảm, không những làm ảnh hưởng đến việc an sinh của người dân mà còn ảnh hưởng đến chủ trương phát triển nhà ở của địa phương. Đối với dân nghèo, việc “an cư” bằng NOXH là ước muốn lớn nhất trong đời, rồi mới đến toan lo cuộc sống, mưu sinh.
Thế nhưng hai chữ “an cư” ấy, nói thì dễ nhưng làm thì quả là khó khăn. Điển hình là việc nhiều người dân nghèo, sau khi thanh toán tiền mua, chuyển đến dự án The Easter City của Công ty Quốc Cường Gia Lai thì phát hiện NOXH này chưa hoàn thiện, chưa được nghiệm thu. Chưa hết, dù là dự án mới toanh nhưng ở nhiều hạng mục đã bị thấm dột, gạch lát nền bong tróc, bãi xe đọng nước…
 |
| Hàng chục người mua nhà tại dự án chung cư First Home Thạnh Lộc, quận 12, TP Hồ Chí Minh đã đồng loạt gửi đơn kêu cứu đến Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh Đinh La Thăng. |
Hay như hàng chục người mua nhà tại dự án chung cư First Home Thạnh Lộc, quận 12, TP Hồ Chí Minh (do Hợp tác xã (HTX) Gia Phú và Công ty Cổ phần Tổ chức Nhà Quốc gia (N.H.O) làm chủ đầu tư) đã đồng loạt gửi đơn kêu cứu đến Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh Đinh La Thăng. Bởi, chất lượng của nhà mới chưa sử dụng nhưng đã hư hỏng nhiều chi tiết, như: bồn bàn cầu chưa dùng đã hỏng, xì nước vàng khè, tường và trần nhà nứt, hoen ố nhiều chỗ…
Đến nay, trong những căn nhà xuống cấp ấy, dân nghèo đang chờ đợi tiếng nói của lương tâm, của trách nhiệm và cả đạo đức của những người đang biến họ thành công cụ thí điểm về những căn hộ kém chất lượng. Sự xuống cấp của những dự án NOXH trên địa bàn TP Hồ Chí Minh đã đồng loạt tố cáo cách làm cẩu thả, thiếu trách nhiệm, với Nhà nước, với dân nghèo của các nhà thầu, đơn vị thi công và giám sát liên quan.
Điều đang khiến dư luận bức xúc và không hiểu tại sao các dự án NOXH đều gặp phải những vấn đề như nhau? Phải chăng các đơn vị xây dựng những dự án này đang “nhìn nhau” để làm ăn gian dối? Nếu như vậy thì quả là một hành vi đáng lên án, cần xử lý nghiêm, kể cả điều tra để quy trách nhiệm hình sự, nếu phát hiện sai phạm lớn.
Không một lý do nào có thể bao biện cho những điều tệ hại đang xảy ra tại các dự án NOXH. Không thể đổ lỗi cho người dân không biết bảo quản, giữ gìn, dù chỉ là một phần rất nhỏ. Cái chính là phải “tiên trách kỷ”, phải dám nhìn thẳng vào sự thật. Để dân nghèo phải gánh chịu hậu quả mà lỗi lầm là do người khác gây ra, có phần trách nhiệm của các nhà quản lý.
NOXH là nhu cầu bức thiết với người nghèo. Họ gánh trên vai giấc mơ “an cư” từ lâu. Nhưng xem ra, giấc mơ ấy còn quá xa tầm tay. Bởi lẽ, chính quyền và nhà đầu tư chưa tìm thấy “tiếng nói” chung!
