Luật Đất đai quy định chỉ có đất ở, đất dự án nhà ở để bán hoặc để bán kết hợp cho thuê, đất nghĩa trang mới được giao quyền sử dụng đất ổn định lâu dài; các loại đất xây dựng công trình thương mại, dịch vụ, căn hộ dịch vụ (officetel) trong dự án nhà ở thì chỉ được giao quyền sử dụng đất, cho thuê đất có thời hạn (điều 55, điều 56 Luật Đất đai). Thực tế cho thấy, trong cùng một dự án, thậm chí trong cùng một tòa nhà thì có tình trạng phần chủ sở hữu các căn hộ các tầng trên được giao đất ổn định lâu dài, trong lúc phần khối đế của tòa nhà làm thương mại, dịch vụ, hoặc khu căn hộ dịch vụ (officetel) lại chỉ được giao đất có thời hạn (dưới hình thức thuê đất) tối đa là 50 năm. Điều này không hợp lý và cần được thay đổi.
Luật Đất đai hiện quy định các loại đất xây dựng công trình thương mại, dịch vụ, căn hộ dịch vụ (officetel) trong dự án nhà ở thì chỉ được giao quyền sử dụng đất, cho thuê đất có thời hạn. |
HoREA kiến nghị sửa đổi, bổ sung điều 55 Luật Đất đai áp dụng chế độ sử dụng đất ổn định lâu dài cho chủ đầu tư, chủ sở hữu phần diện tích công trình thương mại, dịch vụ, căn hộ dịch vụ (officetel) trong dự án nhà ở.
Về thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng (sửa đổi, bổ sung điều 62 Luật Đất đai), Hiệp hội này cho rằng, theo quy định tại điều 62 Luật Đất đai thì Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng trong một số trường hợp, trong đó có dự án xây dựng khu đô thị mới, dự án chỉnh trang đô thị. Nhưng trong thời gian qua việc thực hiện cơ chế Nhà nước thu hồi đất các dự án xây dựng khu đô thị mới, dự án chỉnh trang đô thị để tiến hành giải phóng mặt bằng rất khó khăn, mất rất nhiều thời gian, công sức của cơ quan Nhà nước và nhà đầu tư. Có trường hợp chủ đầu tư phải xin trả lại dự án vì cơ quan Nhà nước không thể xác định được thời điểm chính xác hoàn thành giải phóng mặt bằng dự án để giao cho chủ đầu tư, cũng không thể xác định được tổng chi phí giải phóng mặt bằng để nhà đầu tư có cơ sở tính toán tổng chi phí đầu tư, ví dụ: như dự án 164 Đồng Khởi, quận 1 đã giao cho hai nhà đầu tư Hongkong Land và Sumitomo Realty và sau một thời gian đã trả lại dự án vì lý do nêu trên; Hoặc có trường hợp cơ quan tòa án đã bác tính hợp pháp của quyết định thu hồi đất, giao đất của cơ quan Nhà nước, ví dụ: trường hợp dự án khu nhà ở Gateway phường Thảo Điền, quận 2 của Công ty CP Bất động sản Sơn Kim.
Do vậy, Hiệp hội kiến nghị rất cần thiết sửa đổi, bổ sung điều 62 Luật Đất đai để xác định rõ tính pháp lý về thẩm quyền của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh khi phê duyệt đề án quy hoạch phát triển các khu đô thị mới, các khu vực chỉnh trang đô thị, các khu vực dân cư tự chỉnh trang; hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án phù hợp với quy hoạch được duyệt về chỉnh trang đô thị, được thực hiện cơ chế Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng;
Hiệp hội cũng kiến nghị Nhà nước thực hiện thu hồi đất, thực hiện giải phóng mặt bằng, sau đó tiến hành đấu giá đất hoặc đấu thầu dự án có sử dụng đất để lựa chọn nhà đầu tư để đảm bảo minh bạch, công bằng, hạn chế tình trạng khiếu kiện như hiện nay, và tăng nguồn thu ngân sách Nhà nước.