Rào cản
Mặc dù rất hiểu là khi giảm cái này thì sẽ phải tăng cái khác để bù lại, nhưng người mua xe ở VN vẫn luôn hi vọng giá xe ôtô năm 2018 sẽ giảm. Họ tin các xe nhập từ thị trường ASEAN với mức thuế nhập khẩu 0% sẽ tác động bằng nhiều cách tới các dòng xe sản xuất lắp ráp trong nước, hay kể cả các dòng xe nhập khẩu từ thị trường Mỹ, Nhật, EU hay Hàn Quốc.
Và Nghị định 116 đã thực sự dội gáo nước lạnh khi làm chậm sự háo hức của nhà nhập khẩu lẫn người mua xe. Trước tháng 3/2018 sẽ không có hãng nào kịp đưa xe nhập khẩu về Việt Nam bởi các điều kiện và quy định ngặt nghèo.
Hai điều kiện cực khó trong Nghị định 116 nằm ở chỗ: Hãng phải có giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại xe cơ giới do nước ngoài cung cấp (hiện chưa có nước nào cấp giấy này) và mỗi lô hàng đều phải lấy ra một xe để kiểm định, tăng phí tổn và thời gian kiểm định có thể lên tới 2 tháng, ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ của hãng.
Đại diện một DN ô tô FDI cho biết, hầu hết các DN đã hủy đơn hàng xe nhập khẩu trong tháng 1 và tháng 2/2018 bởi chưa thể cung cấp bản sao giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô nhập khẩu, được cấp bởi cơ quan, tổ chức có thẩm quyền của nước ngoài, theo quy định trong Nghị định 116/2017 NĐ-CP của Chính phủ.
Với các điều kiện ngặt nghèo trong quy định điều kiện kinh doanh xe nhập khẩu, các hãng xe đã gửi kiến nghị đến các cơ quan chức năng nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, tạo điều kiện về nguồn cung và lựa chọn cho người tiêu dùng. Tuy nhiên, hiện tại các bên vẫn đang chờ thông tư hướng dẫn từ Bộ Giao thông Vận tải.
Nếu được tháo gỡi khỏi quy định về Giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại, ôtô nhập khẩu mới có hy vọng về nước. Còn hiện tại các hãng đều cho biết mọi kế hoạch cho năm mới đều phải tạm ngừng để chờ chính sách.
Không chỉ có xe nhập khẩu từ khu vực ASEAN, nhiều đơn hàng từ các khu vực khác như Nhật Bản, châu Âu cũng phải tạm ngừng nhập khẩu do vướng quy định này.
Hệ quả
Và như thế với một thị trường xe khan hiếm, chắc chắn giá xe nhập khẩu sẽ tăng. Khảo sát trên thị trường, các dòng ôtô nhập khẩu, đặc biệt từ các thị trường ASEAN (nơi sẽ có thuế nhập giảm về 0%) hiện đang tăng giá bán.
Mẫu SUV Toyota Fortuner nhập khẩu từ Indonesia có mức tăng từ 50 đến 70 triệu đồng so với giá niêm yết. Mức giá tham khảo cho các mẫu Fortuner tại hệ thống đại lý hiện dao động trong khoảng hơn 1 tỷ đến gần 1,4 tỷ đồng.
Ford Việt Nam hiện cũng đang tiến hành dừng nhập khẩu một số dòng xe từ khu vực ASEAN như Ford Ranger hay Everest. Đồng thời trong 2 tháng đầu năm 2018, liên doanh xe Mỹ sẽ cắt các đơn hàng đối với dòng Everest và Exlorer do mất nguồn cung.
Hiện mức giá bán các dòng xe Ford nhập khẩu tại hệ thống đại lý chính hãng đã cắt bỏ các chương trình khuyến mại, giảm giá trước đó và đưa giá xe nhập khẩu bằng giá niêm yết của hãng.
Tại các đại lý của Ford Việt Nam, những mẫu xe nhập khẩu nguyên chiếc như Everest hay Explorer đều hết hàng. Các đại lý cho biết, vừa qua đã phải hủy hết mọi hợp đồng ký với khách hàng mua những mẫu xe này, giao trong tháng 1 và 2 năm 2018.
Với dòng xe bán tải Ranger tuy vẫn còn hàng, khách mua vẫn được giảm 10 triệu đồng, cùng 1 số quà tặng như phim dán kính, lót thùng,... nhưng nhân viên bán hàng cũng tiết lộ, không còn nhiều xe, nếu không mua nhanh là sẽ phải đợi tới tháng 3/ 2018.
Thị trường ôtô Việt Nam cuối 2017 khác biệt so với những năm trước khi không sôi động như thường thấy. Doanh số toàn ngành giảm, giá xe liên tục giảm sâu nhưng khách hàng vẫn không mặn mà.
 |
| Khách hàng quan tâm mẫu xe mới trong triển lãm xe nhập khẩu |
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, số lượng ô tô nguyên chiếc nhập khẩu giảm mạnh, nhất là dòng xe dưới 9 chỗ ngồi. Từ tháng 9/2017, ô tô dưới 9 chỗ nhập khẩu bắt đầu giảm. Cả tháng 9 chỉ có 908 xe nhập về, sang tháng 10 còn 878 xe và nửa đầu tháng 11 có 325 xe.
Số liệu từ Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hải Phòng khu vực I (Cục Hải quan Hải Phòng) cho biết, những tháng trước đây, thông thường Chi cục thu được khoảng 1.000 tỷ đồng tiền thuế từ mặt hàng ô tô nguyên chiếc nhập khẩu. Nhưng từ tháng 10/2017, việc nhập khẩu mặt hàng này có dấu hiệu đi xuống mạnh, nên chỉ còn thu được trên 100 tỷ đồng.
Các đại lý ô tô cho hay, thời gian từ lúc đặt hàng với nhà cung cấp tại Việt Nam đến khi có xe giao cũng mất khoảng 3-4 tháng với xe nhập từ khu vực ASEAN và khoảng 5 tháng với các nước ngoài ASEAN. Vì vậy, nếu được nhập khẩu trở lại vào tháng 3 năm tới thì có lẽ phải đến giữa năm mới có xe bán. Xu hướng xe nhập khẩu thời gian tới khan hiếm là khó tránh khỏi.
Vậy thì, nếu là người tiêu dùng thông minh, hãy ra các show room và đặt mua chiếc xe mình thích ngay lúc này, thay vì sẽ bị tăng giá hoặc phải chờ đợi rất lâu trong năm 2018.
