 |
| Showroom Ô tô Honda ở Bắc Ninh |
Từ đầu năm đến nay, các thông tin về việc thuế nhập khẩu ô tô sẽ giảm còn 0% vào năm 2018 đã có tác động cực mạnh đến thị trường trong nước.
Theo số liệu VAMA, thị trường ô tô đã đạt tăng trưởng vượt bậc trong vòng 3 năm trở lại đây, với mức tăng năm sau luôn đạt gần gấp rưỡi so với năm trước đó. Vậy mà trong 5 tháng đầu năm 2017, toàn bộ các thành viên của Hiệp hội này đã tiêu thụ tổng cộng 102.737 xe, với mức tăng mong manh chỉ 1% so với cùng kỳ 2016 (với 101.799 xe). Hơn nửa số thành viên VAMA đạt tăng trưởng âm trong 5 tháng đầu năm.
Những cái tên hiếm hoi đạt tăng trưởng ấn tượng trong làng sản xuất xe du lịch có TCIEV (nhà phân phối xe Nissan) với 142%, Mercedes-Benz (51%), GM Việt Nam (53%) hay Honda (24%).
Sự chững lại này đủ thấy rằng rất nhiều người đã kiềm chế nhu cầu hiện tại để mong ngóng điều bất ngờ gì đó trong năm 2018 đang đến gần.
 |
| Mẫu xe SUV Ford Everest 2017 |
“Găm” tiền, người tiêu dùng lợi
Sự kiên nhẫn của người tiêu dùng đã làm cho cục diện thị trường thay đổi một cách mạnh mẽ. Với mục tiêu phải tăng trưởng doanh số, các nhà sản xuất đã không thể ngồi im.
Trường Hải (THACO) có lẽ là cái tên được nhắc đến nhiều nhất trong những tháng qua, đặc biệt là hồi cuối năm 2016 – đầu năm 2017. Những đợt giảm giá liên tục để kích cầu, đẩy mạnh sản xuất nội địa, đồng thời tiến tới mục tiêu xuất khẩu của Tập đoàn này đã khiến nhiều mẫu xe Mazda hay Kia giảm giá từ vài chục tới cả triệu đồng so với năm ngoái.
Vốn là hãng “cứng” nhất về giá bán tại Việt Nam, thương hiệu đứng đầu thị trường Toyota cũng đã phải “xuống nước”. Ngoài 3 mẫu xe được các dịch vụ vận tải ưa chuộng là Fortuner, Innova và Vios, các dòng xe còn lại của Toyota đều sụt giảm doanh số và bị đối thủ “đè bẹp”. Với mong muốn lấy lại vị thế, Toyota đã giảm giá đồng loạt trong thời gian qua, với mức giảm cao nhất tới 90 triệu đồng (mẫu Camry).
Động thái của THACO còn khiến các đối thủ trực tiếp bị điêu đứng. Điển hình nhất là Nissan, với mẫu X-Trail bắt mắt, hay Mitsubishi với Outlander, nhưng chắc hẳn nhiều người mê dòng crossover cũng không thể cưỡng lại nổi sức hấp dẫn của CX-5, với mức giá hiện nay chỉ còn hơn 800 triệu đồng.
Kiên trì với phong độ ổn định trong nhóm xe phổ thông phải kể đến là Honda. Các chương trình khuyến mại hay giảm giá của hãng này khá nhỏ giọt. Tuy nhiên, đến nay, Honda vẫn thắng thế khi doanh số tăng trưởng hai con số.
Từ “khuyến mại” hay “giảm giá” vốn là những khái niệm xa xỉ đối với nhiều hãng xe sang thì giờ đây cũng được áp dụng triệt để. Các thương hiệu như Jaguar, Lexus hay Mercedes-Benz… cũng đã ưu đãi giảm giá tới vài trăm triệu đồng cho một số sản phẩm.
Giá xe 2018 – điểm dừng ở đâu?
Nhận thấy sự bất lợi khi thuế nhập khẩu bằng 0% từ năm 2018, nhiều liên doanh đã đón đầu và chuyển sang nhập khẩu một số dòng xe. Việc chuyển sang nhập khẩu cũng khiến giá bán tăng mạnh. Có thể kể ra như Ford Everest, Toyota Fortuner, Mitsubishi Pajero Sport đều có mức giá tăng lên khoảng 30%, tương đương mức tăng vài trăm triệu đồng so với xe lắp ráp trước đây.
Chính vì vậy, phân khúc xe nhập khẩu từ ASEAN chắc chắn sẽ là tâm của “dòng lũ” giảm giá năm 2018 khi thuế nhập khẩu là 0%.
 |
| Mẫu xe gia đình Honda City |
Trong khi đó, các dòng xe lắp ráp trong nước (CKD), đặc biệt là xe nhỏ như Honda City, Nissan Sunny hay Mazda 2 vốn đã được hưởng thuế tiêu thụ đặc biệt thấp, lại được giảm giá sâu trong những tháng qua nên có giá bán quá hấp dẫn.
Các mẫu xe CKD không liên quan gì đến thuế nhập khẩu, nhưng không có nghĩa là giá bán của các dòng xe này không bị biến động, bởi chịu ảnh hưởng của thuế Tiêu thụ đặc biệt (TTĐB).
Theo Luật thuế TTĐB sửa đổi có hiệu lực từ 1/7/2016, ô tô chở người từ 9 chỗ trở xuống, dung tích xi-lanh từ 1.5L trở xuống có thuế suất TTĐB 40% từ ngày 1.7.2016 – 31.12.2017 và 35% từ ngày 1.1.2018. Còn loại dung tích xi lanh trên 1.5L đến 2.0L có mức thuế TTĐB 45% áp dụng từ ngày 1.7.2016 – 31.12.2017 và 40% áp dụng kể từ ngày 1.1.2018. Như vậy, cả hai nhóm trên có mức thuế TTĐB giảm 5% từ ngày 1.1.2018.
Tuy nhiên, theo tính toán, việc giảm 5% thuế TTĐB kể từ 2018 gần như có tác động không đáng kể tới giá bán của xe cỡ nhỏ CKD. Chẳng hạn, một chiếc xe sedan hạng B có giá bán rất hấp dẫn ở mức khoảng 580 triệu đồng, các yếu tố cấu thanh giá bán tạm tính như sau:
 |
Từ bảng trên có thể thấy khi thuế TTĐB giảm 5% năm 2018 thì giá một chiếc xe hạng B giảm khoảng 18 triệu đồng (chỉ 3%). Một số nguồn tin về việc Bộ công thương đề suất miễn thuế TTĐB đối phần giá trị tạo ra trong nước của ô tô đã làm cộng đồng thêm háo hức, nhưng điều đó quá khó, bởi công nghiệp ô tô đã được “nuông chiều” vài thập kỷ mà mục tiêu thì vô vọng.
Ai sẽ chờ đợi khi có nhu cầu?
Đó là câu hỏi hàng triệu người tiêu dùng Việt Nam quan tâm. Nhưng câu trả lời sẽ phụ thuộc vào việc bạn sẽ nhắm đến chiếc xe nằm trong phân khúc nào và có nguồn gốc từ đâu.
Nếu mơ ước một chiếc xe nhập khẩu nguyên chiếc từ ASEAN, điển hình như nhiều dòng SUV hạng trung hay hầu hết các loại xe bán tải thì sự mong chờ là có cơ sở mạnh mẽ. Nhưng nếu có nhu cầu sở hữu một chiếc xe cỡ nhỏ lắp ráp trong nước thì có lẽ giá trị của sự “kiềm chế nhu cầu” sẽ không đáng.
