Khảo sát nhanh mới đây của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hồ Chí Minh (HCDC) về tình hình tiêm vaccine phòng Covid-19 ở trẻ em từ 5 đến dưới 18 tuổi cho thấy, còn khoảng hơn 30% các bậc phụ huynh chưa đồng ý cho con, em đi tiêm vaccine vì những lý do còn mang tính cảm nhận chủ quan như sợ vaccine đã hết hạn hay sợ trẻ bị tác dụng phụ khi tiêm.
Các lý do làm cho phụ huynh chưa cho con, em đi tiêm vaccine phòng Covid-19 - Ảnh: Sở Y tế TP Hồ Chí Minh
Xác định việc khảo sát thực tế ý kiến của phụ huynh học sinh về việc tiêm vaccine phòng Covid-19 cho trẻ em là hoạt động thiết thực vì giúp biết được những lý do khách quan và chủ quan làm cho phụ huynh chưa cho con, em đi tiêm phòng, qua đó tiếp tục cải tiến hơn nữa hoạt động truyền thông làm thay đổi hành vi góp phần tăng tỷ lệ bao phủ vaccine trong cộng đồng.
Thực hiện chỉ đạo của Sở Y tế, ngày 16/8/2022, HCDC tiếp tục tiến hành khảo sát nhanh đợt 2 về việc tiêm vaccine cho trẻ em từ 5 đến dưới 18 tuổi của 2.792 phụ huynh đang có con, em theo học tại các trường thuộc 22 quận, huyện trên địa bàn TP, trong đó, có 2.123 phụ huynh có con, em trong độ tuổi từ 5 đến dưới 12 tuổi (76%) và 699 phụ huynh có con, em trong độ tuổi từ 12 đến dưới 18 tuổi (24%).
Kết quả khảo sát cho thấy: Đối với nhóm tuổi từ 5 đến dưới 12 tuổi, có 701 trẻ chưa tiêm vaccine (chiếm 33%), 723 trẻ tiêm 1 mũi (chiếm 34%), 699 trẻ tiêm 2 mũi (chiếm 33%), như vậy tương ứng ở độ tuổi này thì có 1/3 trẻ chưa tiêm, 1/3 trẻ đã tiêm mũi 1 và 1/3 trẻ đã tiêm mũi 2. Đối với nhóm tuổi từ 12 đến dưới 18 tuổi, có 15 trẻ chưa tiêm vaccine (chiếm 2%), 29 trẻ tiêm đã tiêm 1 mũi (chiếm 4%), 326 trẻ đã tiêm 2 mũi (chiếm 49%), và 299 trẻ tiêm mũi 3 (chiếm 45%).
Ngoài ra, kết quả khảo sát nhanh còn cho thấy thông tin về tiêm vaccine đến từng phụ huynh học sinh có cải thiện so với trước đây. Cụ thể là, từ ngày 01/08/2022, số phụ huynh được nhà trường truyền thông kêu gọi đi tiêm chủng qua các nhóm Zalo hoặc sổ liên lạc điện tử đạt 94,4%, và từ ngày 08/8/2022 đến nay, nhà trường có gửi tin nhắn thông báo lịch tiêm và các điểm tiêm cho trẻ đạt 90,2%, số phụ huynh có nhận được tin nhắn của giáo viên chủ nhiệm hoặc nhà trường về nhắc trẻ đi tiêm vaccine phòng Covid-19 đạt 91,8%.
Nhân viên y tế tiêm vaccine Covid-19 cho học sinh ở TP Hồ Chí Minh - Ảnh: TTXVN
Phân tích các lý do làm cho học sinh trong độ tuổi từ 5 đến dưới 18 tuổi chưa được tiêm chủng cho thấy (theo biểu đồ thống kê) còn rất ít phụ huynh không đồng thuận cho trẻ tiêm vaccine mà không có lý do cụ thể. Lý do phổ biến qua khảo sát là trẻ đang mắc các bệnh cấp tính (21%), kế đến là do trẻ đang trong thời gian nghỉ hè nên không có mặt tại TP (19%), trẻ đã mắc Covid-19 trước đó (16%). Tuy nhiên, còn 2 lý do thuộc về cảm nhận chủ quan của phụ huynh đó là lo vaccine gia hạn (19%), và sợ trẻ bị tác dụng phụ của vaccine (13%).
Biết được những lý do làm cho phụ huynh chưa cho con, em đi tiêm vaccine phòng Covid-19 để ngành y tế cùng với nhà trường tiếp tục hướng đến những mục tiêu truyền thông cần điều chỉnh, nhất là những suy nghĩ chưa đúng của phụ huynh, còn mang tính cảm nhận chủ quan.
Ngành y tế xin thông tin thêm để các bậc phụ huynh an tâm: Những phản ứng phụ khi tiêm vaccine là hoàn toàn có thể xảy ra và hầu hết là triệu chứng nhẹ, điều quan trọng là ngành y tế cùng với nhà trường luôn chuẩn bị thật tốt để sẵn sàng phát hiện và xử trí kịp thời, cho đến nay, qua hàng trăm nghìn lượt tiêm trên địa bàn Thành phố tất cả đều được đảm bảo an toàn khi tiêm.
Vaccine phòng Covid-19 không có hạn sử dụng cố định. Do vaccine được sử dụng khẩn cấp nên nhà sản xuất sẽ lựa chọn hạn dùng mà trong khoảng thời gian nghiên cứu đó họ có dữ liệu là vaccine vẫn giữ được tính ổn định trong điều kiện bảo quản đúng theo hướng dẫn. Khi có thêm thời gian và dữ liệu về tính ổn định của vaccine, nhà sản xuất sẽ trình các cấp có thẩm quyền để được phép gia hạn sử dụng. Điều này sẽ giúp tránh việc phải tiêu hủy các lọ vaccine trong khi chất lượng nó vẫn được duy trì ổn định. Những lô vaccine khi được phép gia hạn sử dụng thì nó đã được thẩm định là vẫn đảm bảo chất lượng trên toàn thế giới.
Các bậc phụ huynh hãy an tâm về chất lượng của vaccine, về sự an toàn cho trẻ khi tiêm chủng vì đây là những tiêu chí bắt buộc, ưu tiên hàng đầu và là trách nhiệm của Ngành y tế.
Bảo vệ cơ thể trước SARS-CoV-2: Miễn dịch tự nhiên hay miễn dịch do tiêm vaccine tốt hơn? Sở Y tế TP Hồ Chí Minh cho biết, để cơ thể có kháng thể chống lại virus SARS-CoV-2, hoặc là theo cách chủ động bằng cách tiêm vaccine để kích thích cơ thể tạo ra kháng thể, hoặc là theo cách thụ động sau khi mắc bệnh cơ thể sẽ tạo ra kháng thể kháng lại virus. Theo WHO, miễn dịch cơ thể có được từ nhiễm virus SARS-CoV-2, còn gọi là miễn dịch tự nhiên, có khả năng bảo vệ cơ thể ở nhiều mức độ khác nhau chống lại sự tái nhiễm, và nếu có tái nhiễm thì ngăn chặn khả năng bệnh trở nặng. Miễn dịch tự nhiên sẽ giảm tác dụng theo thời gian và khả năng bảo vệ sẽ thấp hơn đối với các biến thể mới của virus. So sánh với vaccine, khả năng bảo vệ cơ thể do miễn dịch tự nhiên chưa có cơ sở chắc chắn. Theo WHO, các bằng chứng khoa học ban đầu cho thấy một số vaccine Covid-19 cung cấp miễn dịch bảo vệ cơ thể cao hơn so với miễn dịch tự nhiên sau nhiễm virus SARS-CoV-2. Đặc biệt là việc tiêm vaccine sẽ làm tăng khả năng miễn dịch bảo vệ cơ thể ở những người đã mắc Covid-19 trước đó. WHO cho biết đã có những bằng chứng sơ bộ cho thấy, một người có 3 lần tiếp xúc với “protein spike” (kháng nguyên đặc hiệu của virus SARS-CoV-2) do mắc Covid-19 xen lẫn với tiêm vaccine (tức là một hoặc nhiều lần tiếp xúc do tiêm vaccine và một hoặc nhiều lần do nhiễm SARS-CoV-2 trước hoặc sau tiêm chủng) có thể cung cấp cho cơ thể khả năng trung hòa vượt trội chống lại các biến thể của virus SARS-CoV-2. Bao gồm cả Omicron, so với người đã tiêm chủng đủ hai liều, hoặc nhiễm SARS-CoV-2 tự nhiên trước đó mà không tiêm chủng. |