Ý nghĩa của ngày Tết Đoan Ngọ

Cũng như những ngày lễ khác trong năm ở Việt Nam, mỗi ngày lễ lại có một ý nghĩa riêng, cũng như một tên gọi dân dã. Đối với Tết Đoan Ngọ cũng không ngoại lệ. Ngày này được "Việt hóa" thành ngày Tết diệt sâu bọ và thờ cúng tổ tiên.

Tết Đoan Ngọ được diễn ra vào 5/5 âm lịch, lúc này thời tiết bắt đầu chuyển mùa, chuyển tiết đây là điều kiện thuận lợi cho những loại sâu bệnh dễ phát sinh gây hại cho mùa màng cũng như sức khỏe con người. Chính vì vậy trong ngày này, mọi người đã nghĩ ra những cách để phòng bệnh, tiêu diệt những loại sâu bọ phá hoại này.

Theo quan niệm của người xưa cho rằng, sau Tết Nguyên Đán, có lẽ "Tết giết sâu bọ" là Tết mà tất cả mọi thành viên trong gia đình có dịp sum họp đầm ấm bên nhau. Chính vì vậy những người con có đi làm ăn xa xôi đến mấy cũng luôn thu xếp công việc để trở về nhà quây quần bên gia đình mình.

Ngoài ra, ngày Đoan Ngọ là ngày dân chúng cúng lễ để đánh dấu một thời tiết mới, mừng sự trong sáng, quang đãng, đồng thời để cầu bình an.

Sau lễ cúng là các tục lệ giết sâu bọ. Cả nhà quây quần ăn những thứ quả chua, rượu nếp, bánh tro... để diệt trừ "sâu bọ", xua đuổi hết bệnh tật...

Tết Đoan Ngọ nên ăn gì?

- Rượu nếp, nếp cẩm: Đây là thứ không thể thiếu vào ngày tết Đoan Ngọ. Theo quan niệm của nhiều người, bộ phận tiêu hóa của con người thường có các loại ký sinh gây hại, chúng thường nằm sâu trong bụng nên không phải lúc nào cũng tiêu diệt được. Chỉ vào ngày 5 tháng 5 âm lịch, các loại ký sinh này thường ngoi lên, chúng ta mới có thể tận dụng để loại bỏ chúng bằng cách ăn những thức ăn có vị chua, cay, chát, trong đó nổi bật nhất là rượu nếp hay nếp cẩm.

- Bánh tro: Là loại bánh có màu vàng đậm, được làm từ gạo nếp ngâm cùng với nước tro của các loại cây khô, sau đó gói trong lá chuối rồi đem luộc.

- Hoa quả: Với mong muốn "tiêu diệt sâu bệnh" bên trong cơ thể, người ta thường lựa chọn các loại quả có vị chua như mận, xoài xanh... và ăn chúng vào buổi sáng ngay sau khi thức dậy.

- Thịt vịt: Đây là món ăn không thể thiếu của người miền Trung trong ngày Tết Đoan Ngọ. Nhiều người cho rằng, vào những ngày tháng 5 oi nóng thì ăn thịt vịt sẽ giúp cho cơ thể mát mẻ hơn.

- Chè trôi nước: Đây là món ăn không thể thiếu vào ngày Tết Đoan Ngọ của người miền Nam. Những viên chè làm từ bột nếp, bên trong có nhân đậu xanh, ăn kèm với nước cốt dừa có vị man mát, thơm ngon.

- Chè kê: Đây là món ăn đặc trưng của người Huế mỗi dịp Tết Đoan Ngọ. Sau khi xay hạt kê và loại bỏ lớp vỏ, người ta ngâm rồi đun sôi cho đến khi nở mềm, sền sệt rồi thêm nước đường cùng chút gừng là đã được một nồi chè kê thơm phức, vô cùng hấp dẫn rồi.