Trước khi khu liên hợp xử lý chất thải rắn Đa Phước được xây dựng, đã có rất nhiều ý kiến phản đối việc xây dựng bãi rác ngay tại vũng đất có nền đất yếu và nơi có mạng lưới sông ngoài, kênh rạch chằng chịt.
Ngay cả các cơ quan có thẩm quyền như Sở Tài chính TP Hồ Chí Minh, Bộ Kế hoạch và đầu tư cũng nhiều chuyên gia đã đã phân tích rất kỹ về so sánh giá cả và công nghệ xử lý rác của Công ty VWS rất bất hợp lý và gây lãng phí ngân sách rất lớn.
Bãi rác Đa Phước miễn nhiễm với dư luận
Hoạt động từ ngày 1/11/2007 đến nay, Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Đa Phước (gọi tắt là bãi rác Đa Phước) tại xã Đa Phước huyện Bình Chánh, TP Hồ Chí Minh do VWS làm chủ đầu tư. Với công nghệ của Mỹ được tung hô ca tụng, nhưng chỉ sau 2 năm hoạt động bãi rác Đa Phước đã bị cư dân “tố” gây ô nhiễm, gây ra mùi hôi thối, nạn ruồi bùng phát vào mùa mưa...
Cách xa hàng chục km nhưng người dân huyện Nhà Bè, TP. Hồ Chí Minh vẫn phải chịu ngửi mùi hôi thối của bãi rác này |
Từ tiếng kêu của người dân và điều tra xác minh thực tế, rất nhiều cơ quan báo chí như: Vietnamnet, Người lao động, Người Tiêu Dùng, Một thế giới, Pháp luật TP Hồ Chí Minh, Thời báo Kinh tế Sài Gòn, Người đô thị, VTC, Lao động... đã liên tiếp phản ánh về tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng xung quanh khu vực dự án. Nhưng sau tất cả, mọi thứ vẫn bị chôn vùi.
Hàng loạt tờ báo lớn dẫn lời người dân sống gần khu vực bãi rác kể về nổi khổ mà họ phải gánh chịu. Một người dân nơi đây than thở: “Ngày nào chúng tôi cũng hít mùi hôi thối. Hai đứa con tôi từ lúc mới sinh đến nay đứa lớn đã 10 tuổi cứ thay nhau bệnh hoài, chủ yếu là bệnh đường hô hấp”. Điều đáng lo ngại hiện nay, hầu hết người dân sở tại đều sử dụng nước giếng khoan mà theo họ vừa qua nguồn nước này đã được các cơ quan chức năng kiểm nghiệm và khẳng định là ô nhiễm. Người dân đang lo lắng dùng lâu ngày sẽ sinh bệnh, nhưng nơi đây chưa có nước máy.
Nguồn nước ô nhiễm do bãi rác thải ra |
Ông Nguyễn Thế Phương ngụ xã Đa Phước, nhà ở cách bãi rác này gầng 2km theo đường chim bay cho biết: “Cứ mỗi lần mưa xuống rồi nắng lên là mùi hôi thối bốc lên không chịu nổi, người dân ở đây rất bức xúc và đã phản ánh nhiều lần với chính quyền thành phố nhưng tình trạng ô nhiễm không thuyên giảm. Từ ngày thành phố công bố đường dây nóng, thấy mùi hôi quá thì gọi phản ánh theo đường dây nóng thì có khi mùi hôi giảm bớt”.
Ý kiến của Phó Chủ tịch UBND thành phố cũng bị phớt lờ
Vào đầu năm 2015, ông Lê Mạnh Hà lúc đó làm Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh đã ký công văn điều chỉnh giấy phép đầu tư của VWS liên quan đến bãi rác Đa Phước. Lúc này ông Hà đã nhận thấy những điểm bất hợp lý về quy trình xử lý rác thải cũng như giá thành xử lý rác của VWS tại bãi rác Đa Phước. Đến ngày 4/2/2015, ông Lê Mạnh Hà, đã có văn bản gửi Thường trực Thành uỷ và khẳng định: Việc “thành phố thoả thuận giá với công ty là hành vi vi phạm pháp luật. Hiện nay, thành phố ấn định giá với tất cả các dịch vụ, sản phẩm công ích, trong đó có xử lý rác, trừ xử lý rác của Đa Phước. Việc khu Đa Phước được thoả thuận giá là sai quy định và bất bình đẳng đối với các doanh nghiệp khác”.
Nguồn nước ô nhiễm do bãi rác thải ra |
Văn bản của Phó chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh cũng nêu rõ: “Do thực hiện không đúng quy định nên giá xử lý rác của Đa Phước là rất cao, gây thiệt hại cho nhà nước. Với cách tính lấy tổng chi phí chia cho số lượng rác xử lý làm đơn giá xử lý đã làm cho giá rác rất cao, không chính xác và phụ thuộc hoàn toàn vào thông tin do chủ đầu tư cung cấp. Trường hợp chủ đầu tư khai quá cao cũng không thể xác định được. Đây cũng chính là trường hợp của Đa Phước”, ông Hà viết.
Đến tận tháng 8/2016, nhưng ý kiến của nguyên Phó Chủ tịch UBND thành phố Lê Mạnh Hà về sự bất hợp lý của bãi rác Đa Phước vẫn chưa được xử lý rốt ráo. Cho đến khi mùi xú uế bay cách xa 10km, đến tận khu đô thị cáo cấp Phú Mỹ Hưng thì khi đó chính quyền TP. Hồ Chí Minh vào cuộc điều tra và khẳng định ô nhiễm xuất phát từ bãi rác Đa Phước.
Công nghệ xử lý rác “kiểu Mỹ” của Đa Phước là chôn rác như vậy sao?! |
Ngày 3/9 vừa qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chỉ đạo UBND TP Hồ Chí Minh làm rõ nguyên nhân gây ô nhiễm không khí tại quận 7, huyện Nhà Bè, Bình Chánh và Khu đô thị Phú Mỹ Hưng, đồng thời có phương án giải quyết tình trạng này.
Tiếp đó, vào ngày 6/9 Bí thư Thành ủy Đinh La Thăng cùng đoàn kiểm tra của Sở Tài nguyên & Môi Trường, đại diện các ban ngành chức năng đã có buổi làm việc kéo dài 3 tiếng đồng hồ với đại diện tại Khu liên hợp xử lý chất thải Đa Phước (xã Đa Phước, huyện Bình Chánh). Do đó, hy vọng trong thời gian tới những tồn tại của bãi rác Đa Phước sẽ được xử lý dứt điểm.