Cúng giao thừa giờ nào tốt?
Theo các chuyên gia, nghi lễ cúng đêm giao thừa (hay còn gọi là đêm trừ tịch) năm Quý Mão 2023 nên được tiến hành vào giờ Tý, tức là khoảng thời gian từ 11 giờ đêm (29 hoặc 30 Tết) và kết thúc trước một giờ sáng (mùng một Tết Âm lịch). Lúc này, mọi người đã dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, gọn gàng và cùng nhau quây quần đón Tết.
Thời gian cúng giao thừa này gồm một giờ của năm cũ 2022 và một giờ của năm mới 2023. Đó là thời điểm quan Hành khiển cũ bàn giao lại công việc, đón Quan hành khiển mới nhậm chức. Do đó, việc cúng giao thừa vào khoảng thời gian này sẽ giúp các vị thần có thể chứng giám cho lòng thành kính của gia chủ.
Ảnh minh họa. (Nguồn ảnh: Internet)
Cúng giao thừa trong nhà hay ngoài trời trước?
Theo phong tục tập quán Việt Nam, nghi lễ cúng ngoài trời nên thực hiện trước nhằm “nghênh tân, tiễn cửu”, tức là đón quan hành khiển mới, tiễn quan hành khiển cũ vào thời khắc chuyển giao giữa năm mới và năm cũ. Sau đó, chủ nhà mới tiến hành lễ cúng giao thừa trong nhà.
Quan niệm của dân gian cho rằng việc bàn giao, tiếp quản công việc của các vị thần diễn ra vô cùng khẩn trương nên chỉ có thể ăn vội vàng hoặc đi ngang qua để chứng kiến lòng thành của gia chủ. Chính vì thế, mâm cỗ cúng quan Hành khiển thường đặt ngoài cửa chính, sân vườn.
Hoàn tất việc cúng giao thừa ngoài trời thì gia đình sẽ bắt đầu nghi lễ khấn Thổ Công, vị thần cai quản trong nhà. Sau khi cung kính bày lễ lên bàn thờ gia tiên, gia chủ đốt đèn nến, thắp hương và thành kính cầu khấn. Đồng thời, các thành viên trong gia đình đứng trước bàn thờ để thành tâm cầu nguyện cùng nhau.
Khi thực hiện đúng thứ tự, lễ cúng mới đầy đủ ý nghĩa và đúng về mặt tâm linh tín ngưỡng. Ngoài ra, lưu ý hãy ưu tiên chọn những nén nhang thẳng và cố định nhang dựng thẳng đứng, không để nghiêng hay xiêu vẹo để thể hiện sự tôn trọng đối với các vị thần cũng như bậc bề trên.
Văn khấn cúng Giao thừa
Khác với văn khấn ngày tất niên, văn khấn cúng Giao thừa như một lời thông cáo của gia chủ với các vị thần, tổ tiên năm mới vừa đến và xin mời các chư vị gia tiên ở lại cùng con cháu ngắm tiết xuân sang.
Trước khi thực hiện nghi thức cúng trong đêm giao thừa, ban cần tham khảo mẫu văn khấn để lời khấn được chính xác và thành tâm nhất. Hãy cùng tham khảo mẫu bài văn khấn cúng giao thừa ngoài trời và trong nhà theo tập Văn khấn Cổ truyền Việt Nam dưới đây:
Văn khấn cúng giao thừa ngoài trời
Nam mô A di đà Phật (3 lần)
Kính lạy:
- Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương
- Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật
- Con kính lạy Đức Bồ-tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh
- Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị tôn thần
- Con kính lạy ngài cựu niên đương cai Hành khiển
- Con kính lạy ngài đương niên Thiên quan
- Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ hổ, Long mạch, Táo quân, chư vị tôn thần.
Nay là phút giao thừa năm cũ............... với năm.........., chúng con là: …………….., sinh năm: ………, hành canh: ……….. tuổi, cư ngụ tại số nhà:………, ấp/khu phố:……….., xã/phường ……….., quận/huyện/ thành phố ......................, tỉnh/thành phố ........................
Nhân phút thiêng liêng giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, tam dương khang thái, vạn tượng canh tân. Nay ngài Thái Tuế tôn thần trên vâng lệnh Ngọc Hoàng Thượng đế, giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều cửa khuyết, lưu phúc, lưu ân.
Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc. Nhân buổi tân xuân, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật thánh, dâng hiến Tôn thần, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời: Ngài cựu niên đương cái Thái tuế, ngài tân niên đương cai Thái tuế chí đức tôn thần, ngài bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Hỷ thần, Phúc đức chính thần, các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Tài thần, chư vị bản gia Táo quân và chư vị thần linh cai quản ở trong xứ này, cúi xin giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho tín chủ, minh niên khang thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị tôn thần. Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư phật cùng chư vị tôn thần chứng giám phù hộ độ trì.
Nam mô A di đà Phật (3 lần, 3 lạy)
Văn khấn giao thừa trong nhà
Nam mô A di đà Phật (3 lần)
- Nam mô Đương lai Hạ sinh Di Lặc tôn Phật
- Nam mô Đông phương Giáo chủ Dược sư Lưu ly Quang vương Phật
- Nam mô Đức Bồ tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh.
- Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, Long mạch, Táo quân, chư vị tôn thần- các cụ tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh.
Nay phút giao thừa năm cũ......... với năm..........
Chúng con là :……………......sinh năm: …………., hành canh: ………… tuổi (ví dụ: 75 tuổi), ngụ tại số nhà ………, ấp/khu phố ……….., xã/phường………., quận/huyện/thành phố ..........., tỉnh/thành phố .....................
Phút giao thừa vừa điểm, nay theo vận luật, tống cựu nghênh tân, giờ Tý đầu xuân, đón mừng Nguyên đán, tín chủ chúng con thành tâm, tu biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật - Thánh, dâng hiến tôn thần, tiến cúng tổ tiên, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời: Ngài bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài bản xứ Thần linh Thổ địa, Hỷ thần, Phúc đức chính thần, ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài thần, các ngài bản gia Táo phủ Thần quân và chư vị thần linh cai quản ở trong xứ này. Cúi xin giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật. Con lại kính mời các cụ tiên linh, cao tằng tổ khảo, cao tằng tổ tỉ, bá thúc đệ huynh, cô di tỉ muội, nội ngoại gia tộc, chư vị hương linh, cúi xin giáng phó linh sàng thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ lại kính mời các vị vong linh tiền chủ, hậu chủ, y thảo phụ mộc ở trong đất này, nhân tiết giao thừa, giáng lâm trước án, chiêm ngưỡng tân xuân, thụ hưởng lễ vật. Nguyện cho tín chủ, minh niên khang thái, vạn sự cát tường, bốn mùa được bình an, gia đạo hưng long, thịnh vượng. Tâm thành cầu nguyện, lễ bạc tiến dâng, cúi xin chứng giám.
Nam mô A di đà Phật (3 lần, 3 lạy).
Lưu ý khi đọc văn khấn cúng Giao thừa
Trước khi tiến hành độc văn khấn cúng giao thừa ngoài trời, bạn cần ăn mặc lịch sự, trang trọng và không nên mặc quần cộc, áo ngắn tay hoặc đồ bị rách để tránh làm phật lòng thần linh.
Người đọc văn khấn cũng cần tắm rửa sạch sẽ để các vị thần cảm nhận được lòng thành tâm của gia đình. Đồng thời, hãy nên đọc với âm lượng vừa đủ, không nên đọc nhỏ tránh cho lời khẩn cầu của gia đình bạn không gửi đến được bề trên.
(*) Thông tin chỉ mang tính chất tham khảo, chiêm nghiệm!