Cảnh quan sông Sài Gòn là của chung hay của riêng? – Bài 2: Đã “bị” biến thành của riêng

Dự án bất động sản phủ kín, đường ven sông ở đâu?

Quận 2 là địa phương thụ hưởng giá trị cảnh quan do sông Sài Gòn mang lại lớn nhất, gần như cả quận đều được sông nước bao bọc. Trước khi có khu đô thị mới Thủ Thiêm thì những khu dân cư ven sông trên địa bàn các phường Thảo Điền, An Phú, An Bình đã nổi tiếng trên thị trường bất động sản.

Giá trị cảnh quan vô giá sông Sài Gòn đã bị các đại gia bất động sản “chiếm đoạt” để phục vụ cho số ít.

Theo một cựu quan chức từng làm việc trong ngành quy hoạch kiến trúc TP, trục cảnh quan ven sông Sài Gòn trên địa bàn quận 2, đoạn từ ngã ba sông Rạch Chiếc đến ranh giới khu đô thị mới Thủ Thiêm đã được thành phố chú trọng và làm quy hoạch một cách kỹ lưỡng. Lúc đó, ven sông Sài Gòn phía quận Bình Thạnh là các khu dân cư hiện hữu lâu đời, trong khi phía quận 2 bấy giờ vẫn còn là ruộng đồng, dân cư thưa thớt, rất thuận tiện để thực hiện các ý tưởng quy hoạch. So với bây giờ, có thể tầm nhìn lúc đó còn hạn hẹp nhưng cách tiếp cận lúc đó phù hợp với tình hình thực tế và điều kiện kinh tế, xã hội lúc ấy.

Về trục ngang, vuông góc với sông Sài Gòn là các tuyến đường để tạo lối tiếp cận sông. Về trục dọc, dọc theo sông Sài Gòn là một tuyến đường ven sông dài 8km (từ ngã ba sông Rạch Chiếc đến giáp ranh khu đô thị mới Thủ Thiêm). Các đồ án quy hoạch lúc đó tạo ra hành lang bảo vệ sông Sài Gòn là 20m, sẽ hình thành các tuyến đường ven sông, các tiện ích công cộng phục vụ cộng đồng như công viên cây xanh, khu vực tản bộ, hóng gió....  Sau hơn 20 năm kể từ khi các khu dân cư ven sông Sài Gòn trên địa bàn quận 2 hình thành, nhìn lại, khi đi vào thực tế, các quy hoạch thì đã bị biến dạng hoàn toàn. Đoạn từ cầu Sài Gòn đến giáp ranh khu đô thị mới Thủ Thiêm, các dự án bất động sản đã ken dày mặt sông nhưng chưa hình thành tuyến đường ven sông. Rất nhiều dự án bất động sản được giao đất, doanh nghiệp tổ chức đền bù cho người có quyền sử dụng đất và làm dự án, dải đất ven sông thuộc quyền sử dụng của doanh nghiêp. Hàng chục dự án bất động sản dọc theo dải bờ sông Sài Gòn hiện nay hoàn toàn bị chia cắt theo từng dự án. Nói một cách hình ảnh là bờ sông Sài Gòn đã bị cắt khúc, phân đoạn khá rõ ràng, 2 dự án sát vách nhau nhưng không thể thông nhau. Tiếp cận bờ sông Sài Gòn hiện nay chỉ là chuyện nội bộ của cư dân sống trong các dự án. Mỗi dự án đều “cửa đóng then cài” cổng riêng, cư dân bên ngoài không thể đi xuyên qua để tiếp cận sông. Đây là tình trạng chung của gần như tất cả các dự án bất động sản giáp sông trên địa bàn quận 2.

Dọc theo sông là nhà hàng quán nhậu, các công trình mọc lên mà không bị xử lý.

Cũng theo vị cựu quan chức này, dải đất 20m ven sông Sài Gòn vẫn còn đó, hiện nay muốn khôi phục lại như những ý tưởng quy hoạch lúc trước thì cần kinh phí để bồi thường cho doanh nghiệp. Nếu có kinh phí, sẽ dễ dàng làm được tuyến đường chạy dọc theo sông, kết nối vào khu đô thị mới Thủ Thiêm, lúc đó việc thụ hưởng cảnh quan sông nước không còn là câu chuyện của riêng cư dân dự án.

Vào quán nhậu mới được ngắm sông