Việt Nam đón đầu kỷ nguyên AI
Thị trường AI Việt Nam đang chứng kiến sự tăng trưởng phi mã. Theo báo cáo của IMARC Group, thị trường AI tại Việt Nam được định giá khoảng USD 752,5 triệu trong năm 2024. Dự báo cho thấy tới năm 2033, doanh thu có thể đạt USD 2,806,7 tỷ với tốc độ tăng trưởng kép (CAGR) khoảng 14,9%/năm từ 2025-2033.
Khảo sát khác từ IPSOS AI Monitor 2024 cho biết: 67% người Việt nói họ biết được về AI; 75% hào hứng với sản phẩm/dịch vụ sử dụng AI. Điều này cho thấy: không chỉ doanh nghiệp, mà cả người dùng đang bước vào kỷ nguyên AI, với nhu cầu và kỳ vọng rất rõ.
.jpg)
Thị trường AI Việt Nam đang chứng kiến sự tăng trưởng phi mã.
Không chỉ “khẩu hiệu”, các doanh nghiệp lớn như FPT Corporation, Viettel Global, VNPay… đang đẩy nhanh việc ứng dụng AI. Chẳng hạn, FPT thông báo đầu tư xây nhà máy AI sử dụng chip của NVIDIA Corporation, mục tiêu biến Việt Nam thành trung tâm AI khu vực.
Ở cấp người dùng, AI từ gợi ý tiêu dùng, chatbot, phân tích tín dụng… đã trở thành “bạn đồng hành” hàng ngày. Nhưng chính điều này cũng dẫn đến một nghịch lý: khi AI mạnh lên, con người cảm thấy mất cân bằng.
“Tâm an” – vật liệu mới giữa kỷ nguyên số
Sự phát triển chóng mặt của AI, dù mang lại tiện ích, lại kéo theo một nghịch lý tâm lý: Cảm giác mất cân bằng và quá tải.
“Liệu thuật toán có thay tôi?”, “Làm sao để không bị cuốn theo tin nhắn, email vô tận?” — đó là tiếng lòng từ nhiều người trẻ và người lao động trong kỷ nguyên số.
Theo TS. Lê Minh Hà (Trưởng khoa Tâm lý học – Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TP Hồ Chí Minh): “Khi công nghệ phát triển nhanh hơn khả năng thích nghi, não bộ rất dễ rơi vào trạng thái quá tải. Mindfulness (chánh niệm) không còn là ‘xa xỉ’ mà đã trở thành kỹ năng sinh tồn thiết yếu trong thời đại số.”
.jpg)
“Tâm an” giúp con người không bị công nghệ điều khiển.
Dù AI ngày càng mạnh — có thể học, suy nghĩ, thậm chí sáng tạo — nhưng con người vẫn còn giữ một lợi thế không thể thay thế: trí tuệ cảm xúc (EQ), khả năng đồng cảm, đặt câu hỏi đúng, và sống có ý nghĩa.
Theo báo cáo World Economic Forum (2025), EQ là một trong 10 kỹ năng quan trọng nhất cho thị trường lao động trong tương lai.
Một nghiên cứu từ McKinsey & Company (2024) cho biết: người có EQ cao vượt trội hơn đồng nghiệp ~20% về hiệu suất, và lãnh đạo có EQ cao quản lý đội nhóm hiệu quả hơn ~27%.
Giáo sư Trần Đình Long (Viện Nghiên cứu AI Việt Nam) nhận định tại Hội nghị AI Đông Nam Á 2025: "Trong tương lai, giá trị con người không nằm ở tốc độ xử lý thông tin, mà ở khả năng thấu hiểu cảm xúc, đặt câu hỏi đúng, và sống có ý nghĩa."
Giữa một thế giới mà dữ liệu trở thành “dầu mỏ”, thì “bình an nội tâm ” lại trở thành nguồn năng lượng hiếm, giúp con người không bị công nghệ điều khiển.
Giữ tâm an không có nghĩa là rời bỏ công nghệ, mà là sử dụng nó có chủ đích : dành thời gian tĩnh lặng mỗi ngày, quan sát cảm xúc, không để mình bị “ cuốn theo” công cụ.
Các hãng lớn như Google LLC hay Apple Inc. đã triển khai chương trình thiền và chánh niệm cho nhân sự, minh chứng rằng “tâm an” đang được xem như năng lực chiến lược.
|
Một số thói quen được chuyên gia khuyến nghị: - Thiền 15 phút mỗi sáng: Chỉ cần 15 phút thiền chánh niệm mỗi sáng sẽ giúp tăng cường sự tỉnh thức và khả năng kiểm soát cảm xúc cá nhân. Theo một nghiên cứu của Đại học Harvard cho thấy 8 tuần thiền giúp tăng vùng chất xám liên quan đến trí nhớ và sự đồng cảm. - Tắt thông báo khi ăn: Cảm giác liên tục bị gián đoạn là nguyên nhân chính gây quá tải tâm lý. Tắt hết thông báo, đặc biệt là email và mạng xã hội, trong các "vùng thiêng liêng" như khi ăn, khi nói chuyện với gia đình, hoặc 1 giờ trước khi ngủ. Điều này giúp não bộ tập trung vào hiện tại, giảm thiểu sự phân mảnh của sự chú ý. - Đi bộ không mang tai nghe để não “reset ”: Trong một thế giới đầy âm thanh và dữ liệu, không gian yên tĩnh trở thành tài sản quý giá. Dành 15-30 phút đi bộ hàng ngày mà không mang tai nghe, không nghe Podcast hay lướt điện thoại. Điều này cho phép não bộ xử lý thông tin nội tại, kích thích sự sáng tạo và giúp bạn lắng nghe tiếng nói bên trong. - Áp dụng quy tắc 20-20-20: Làm việc liên tục với màn hình khiến mắt mệt mỏi và tâm trí căng thẳng. Sau mỗi 20 phút nhìn màn hình, hãy dành 20 giây nhìn vào một vật cách xa 20 mét. Điều này sẽ kích hoạt chế độ nghỉ ngơi cho mắt và cho phép não bộ "nghỉ giải lao" khỏi dữ liệu số. Những thói quen nhỏ này, có thể trở thành “hệ điều hành” cho tâm trí, mạnh hơn bất kỳ phần mềm AI nào. Giữa một thế giới nơi AI có thể đạt đến ngưỡng siêu trí tuệ (AGI), sự tỉnh thức, lòng nhân ái, và khả năng kiểm soát chính mình là những giá trị cốt lõi không thể bị số hóa. "Tâm An" chính là hệ điều hành mạnh nhất mà không một phần mềm AI nào có thể thay thế. |
