Tổng kết đợt một mô hình “canh tác lúa thông minh” vụ Hè Thu năm 2021 tại ĐBSCL

Chiều ngày 31/8, Trung tâm Khuyến nông quốc gia và các tỉnh ĐBSCL tổ chức tổng kết chương trình “Canh tác lúa thông minh” vụ Hè Thu năm 2021, mô hình do công ty CP Phân bón Bình Điền triển khai.

Các nhà khoa học và cán bộ khuyến nông thăm mô hình canh tác lúa thông minh tại ĐBSCL. (Ảnh chụp trước ngày 24/7/2021)

Chương trình đặc biệt được đẩy mạnh trong giai đoạn 2021-2022 theo thỏa thuận hợp tác phát triển được ký kết giữa các bên vào tháng 11 năm 2020 với mục tiêu lấy nông dân làm trọng tâm. Nông dân sau khi tham gia mô hình sẽ trở thành các “chuyên gia” trên chính mảnh vườn, thửa ruộng của mình nhờ biết áp dụng các cách làm hay, các kinh nghiệm quý, các giải pháp canh tác thông minh cùng nhiều kỹ thuật mới trong canh tác lúa, biết cách ứng phó linh hoạt với điều kiện bất lợi của ngoại cảnh, biết áp dụng công nghệ, cơ giới hóa vào sản xuất giúp giảm chi phí canh tác, nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả sản xuất lúa, đảm bảo sản phẩm nông sản làm ra vừa an toàn, vừa đáp ứng các tiêu chuẩn xuất khẩu, tăng thu nhập cho nhà nông và giảm phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính, góp phần bảo vệ môi trường.

Với mục tiêu trên, mô hình Canh tác lúa thông minh được các bên tiếp tục đẩy mạnh triển khai tại 13 tỉnh ĐBSCL, vùng gieo trồng 2 vụ lúa/năm với đa dạng đặc tính thổ nhưỡng như phèn, phèn nhẹ, mặn hay mặn-phèn…, quy mô từ 2-5 ha/mô hình, 1 mô hình/vụ, 2 mô hình/tỉnh/năm, bắt đầu từ vụ Đông Xuân 2020-2021.

Nhờ sạ, cấy thưa nên giảm lượng giống và tiết kiệm được phân bón, thuốc BVTV, giống nhưng lại cho năng suất cao (Ảnh chụp trước ngày 24/7/2021)

Để triển khai mô hình, các bên chú trọng tập trung vào các khâu như tập huấn đầu vụ cho nông dân, cung cấp đầy đủ vật tư phân bón, đầu tư trang thiết bị hỗ trợ sản xuất gồm máy phun phân bón, trạm quan trắc nước mặn, bút đo độ mặn, dụng cụ đo pH và đầu tư kinh phí cho các hoạt động có liên quan đến công tác tổ chức thực hiện như như lấy mẫu đất cả 2 vụ để kiểm tra biến động dinh dưỡng trong đất giúp nông dân sử dụng phân bón tiết kiệm, hiệu quả, xây dựng quy trình canh tác, tổ chức thăm đồng của Ban cố vấn –là các nhà khoa học nông nghiệp đầu ngành, thăm đồng của cán bộ kỹ thuật, xây dựng kênh tư vấn nông dân, tổ chức hội thảo tổng kết mô hình sau mỗi vụ, mỗi năm và sau khi kết thúc, tiến tới hoàn thiện quy trình Canh tác lúa thông minh áp dụng mở rộng trên toàn khu vực ĐBSCL.

Trong vụ Đông Xuân 2020-2021, các mô hình đã triển khai thuận lợi và cho kết quả rất tốt. Tiếp bước vụ Hè Thu 2021, công tác chuẩn bị có nhiều thuận lợi hơn. Tuy nhiên, dịch Covid-19 bùng phát trở lại từ đầu tháng 05/2021 nên rất nhiều hạng mục công việc tại các mô hình không được thực hiện như kế hoạch ban đầu. Tuy vậy, nhiều giải pháp thay thế đã được Ban tổ chức triển khai rất kịp thời và hiệu quả để bà con nông dân vẫn có thể tiếp tục được đào tạo, được tiếp cận và nắm bắt các giải pháp canh tác thông minh, các kỹ thuật mới giúp bà con tăng hiệu quả canh tác lúa thông qua các hình thức tư vấn trực tuyến (livestream) trên các kênh fanpage Bình Điền BFC, youtube Bình Điền Đầu Trâu định kỳ mỗi tuần một lần nhằm kết nối các nhà khoa học đầu ngành với bà con nông dân, tư vấn qua điện thoại, zalo, hay qua các chuyên đề Canh tác thông minh thực hiện định kỳ trên kênh VTV9 -Đài Truyền hình Việt Nam. Đặc biệt hơn, hiện Bình Điền đã và đang xây dựng hoàn thiện gần 30 video clip về kỹ thuật canh tác lúa hiệu quả để sớm chuyển giao cho bà con nông dân trong thời gian tới.

Mô hình canh tác lúa thông minh tại ĐBSCL được Cty CP Phân bón Bình Điền phối hợp với TTKNQG và TTKN 13 tỉnh ĐBSCL triển triển khai thực hiện từ năm 2016 đến nay.

Với những nỗ lực được triển khai xuyên suốt ngay từ đầu vụ như vậy, điển hình như chương trình tư vấn trực tuyến về các chủ đề liên quan đến chăm bón cây lúa Hè Thu qua các giai đoạn sinh trưởng từ làm đất đến trổ chín, Bình Điền và Ban tổ chức đang từng bước cùng nông dân tháo gỡ khó khăn trong giai đoạn hiện nay.

Hiện tại, vụ Hè Thu 2021 ĐBSCL mới thu hoạch được 4/13 tỉnh. 4 mô hình tại Tiền Giang, Long An, Cần Thơ, Vĩnh Long đã thu hoạch cho năng suất bình quân các hộ tăng hơn ngoài mô hình từ 100-300kg/ha, lợi nhuận tăng từ 1.644.000đ – 3.408.000đ/ha. Các mô hình còn lại tiếp tục thu hoạch vào cuối tháng 08 và tháng 09 tới. Các địa phương đang hoàn thiện báo cáo. Tuy nhiên, theo đánh giá sơ bộ từ các tỉnh, hầu hết mô hình đạt nhiều kết quả tốt, nhóm nông dân trong mô hình đã có nhiều thay đổi tốt trong việc ứng dụng các giải pháp kỹ thuật canh tác hiệu quả vào sản xuất góp phần nâng cao hiệu quả mô hình của mình.

Ngoài ra, phần diện tích mở rộng tại các mô hình ở Long An, Kiên Giang, An Giang cũng rất tốt. Bên cạnh yếu tố năng suất và hiệu quả kinh tế, hiệu ứng về mặt xã hội thông qua việc đào tạo kỹ thuật canh tác, xây dựng mối quan hệ hợp tác để nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp tại các nông hộ khi thực hiện mô hình cũng được các địa phương đánh giá rất cao.

Chương trình tổng kết đợt một được tổ chức theo hình thức trực tuyến trên nần tảng Facebook

Theo kế hoạch chương trình, cuối mỗi vụ sẽ thực hiện các hoạt động tư vấn để đánh giá hiệu quả mô hình, hoàn thiện các quy trình canh tác ở các tỉnh và chuẩn bị cho chương trình trong các mùa vụ tiếp theo. Tuy nhiên, do tình hình dịch Covid-19 tại các tỉnh thành vùng ĐBSCL vẫn diễn biến hết sức phức tạp, tất cả các tỉnh đều đang áp dụng giãn cách xã hội theo chỉ thị 16 nên công tác tập huấn và thăm đồng của ban cố vấn không thể thực hiện được.

Để tổng kết đánh giá hiệu quả mô hình, thông tin đến bà con nông dân những cách làm hay, những kinh nghiệm quý, những giải pháp thông minh cùng các kỹ thuật mới giúp nhà nông canh tác lúa hiệu quả, tiến tới hoàn thiện các quy trình canh tác như mục tiêu đã đề ra, cũng như chuẩn bị trước các công việc cho vụ Đông Xuân 2021-2022 sắp tới, BTC quyết định tổ chức “Tổng kết mô hình Canh tác lúa thông minh vụ Hè Thu 2021” bằng hình thức trực tuyến (livestream) trên các kênh fanpage Bình Điền BFC, youtube Bình Điền Đầu Trâu và youtube Canh tác thông minh vào lúc 16h00 – 17h00, thứ 3 hằng tuần, từ 31/08 đến 21/09/2021 (4 kỳ). Chương trình có sự tham gia của các nhà Khoa học Nông nghiệp (Ban cố vấn chương trình), Khuyến nông Địa phương, Khuyến nông Quốc gia và Công ty CP Phân bón Bình Điền.